Özellikle de alerjik sorunların sıklıkla yaşandığı mevsim geçişlerinde sürekli hapşıran, burun tıkanıklığı yaşayan kişilerle karşılaşmamak neredeyse imkansız. Avrasya Hastanesi K.B.B Uzmanı Dr. Koray Cengiz, alerjik rinit hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.

Alerjik rinit nedir?

Burun iltihabı olarak tanımlanan rinitin alerji kaynaklı olmasına alerjik rinit denir. Giderek yaygınlaşan alerjik rinit; burun tıkanıklığı, hapşırma, gözlerde kızarıklık gibi tipik belirtilerle karakterize edilir.

Alerjik rinitin sebepleri nelerdir?

Alerjik rinitin en önemli nedeni havada uçuşan polenler ve ağaçlardır. Benzer reaksiyonlar küf, hayvan tüyü, ev tozu ve akarları gibi alerjenlere karşı da gelişebilir. Kuru ve rüzgarlı havalarda polen miktarı da fazladır ve alerjik rinit görülme sıklığı da artar. Mevsimsel alerjik rinite özellikle ağaç polenleri sebep olurken yıl boyu devam eden alerjik rinitin nedeni ise hamam böcekleri ve ev tozu akarları olarak karşımıza çıkar. Evi kedi, köpek, kuş gibi evcil hayvanlarla paylaşmak alerjinin şiddetini arttırabilir. 

Alerjik rinit belirtileri;

Gündüz yaşanan yorgunluk,
Burun tıkanıklığı,
Baş ağrısı,
Burun akması,
Uyku düzeninin bozulması,
Burun hizasında sorunlar,
Sürekli devam eden hapşırma krizleri,
Soluk ve su gibi burun akıntısı,
Kulaklarda kaşıntı,
Gözlerde kızarıklık, nemlilik, sulanma.

Alerjik rinit tipleri nelerdir?

Mevsimsel alerjik rinit: Alerji vakalarının % 75’ini oluşturan mevsimsel alerjik rinit, daha çok ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür. Bitkilerin döllenme saatlerinde açık havada uzun süre maruz kalındığında yoğun olarak yaşanır.

Yukarıda belirtilen semptomlarla kendini gösterir.

Çok yıllık rinit: Toz, mantar sporları, kedi, köpek ve kemirgen gibi hayvanlardan deri parçacıkları gibi çok farklı nedenlerle ortaya çıkar. Belirtileri mevsimsel alerjik rinit ile benzese de çok yıllık rinit de kulak kaşıntısı daha az, burun akıntısı daha sıvıdır. Ek olarak hasta koku ve tat alma hissini kaybedebilir.

Alerjik rinit ve nezle arasındaki fark nedir?

Her ne kadar belirtileri birbirine benzese de nezle ve rinit farklı durumlardır. Ayırt etmenin birkaç yolu vardır. Eğer ateşiniz yoksa ve sıvı şeklinde bir burun akıntınız varsa alerjik rinit ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Ancak burun akıntısı sarıysa, vücutta ağrı varsa ve düşük de olsa bu belirtilere ateş eşlik ediyorsa bu durum nezle olabilir.

Alerjik rinit tanısı nasıl konur?

Alerjik rinit konusunda en önemli teşhis kriteri hastanın hikayesidir. Hekimler alerjik rinit tanısı için öncelikle hastada görülen belirtileri inceler. Belirtilerin hangi mevsimde, ne ile karşılaştığında ortaya çıktığı ve nasıl tepki verdiği teşhis için çok önemlidir. Nelerin tetikleyici olduğu teşhis için yardımcı olacaktır. Kan veya deriden yapılan alerji testleri ile rinite neden olan alerjik ajan ortaya çıkabilir. Ancak testlerin sonuçları negatif olsa bile, hastada görülen belirtilerle de teşhis konulabilir. 

Alerjik rinit nasıl tedavi edilir?

Alerjik rinitte tedavi prensibi hastalığı değil şikayetleri ortadan kaldırma üzerine kuruludur. Alerjik rinitin tedavisinde bulguları tetikleyen alerjenlerden kaçınma ve ilaç tedavisi esastır. Tedavide en sık başvurulan ilaçlar ise alerjenlerin etkisini azaltan antihistaminikler ve kortizon içeren burun spreylerdir. Antihistaminikler özellikle kaşıntı, akıntı, ve hapşırma gibi belirtilerin giderilmesinde oldukça etkilidir. Diğer bir tedavi yöntemi olan kortizon içeren burun spreyleridir. Spreylerde bulunan kortizon sadece burun bölgesine uygulandığında yan etkisi yok denecek kadar azdır.