Yaşar Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oya Mortan Sevi, İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Yüksel ve Dr. Sibel Akkol’un tütün bağımlılığı ile ilgili bilgiler verdiği panelle başlayan etkinlik, 4 gün boyunca devam etti. Çalıştay sonunda, Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu, Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi, İzmir Ekonomi İletişim Fakültesi, İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden 30 öğrenci, karma gruplar halinde Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ferah Onat’ın yaptığı bilgilendirme doğrultusunda tütün bağımlılığına karşı farkındalık yaratmak amacıyla iletişim projeleri tasarladı. Tütün ürünlerini tüketmeyenleri hiç başlamama konusunda ikna etmek, bağımlılığın sosyal ve ekonomik sonuçlarını göstermeyi amaçlayan New Cool, Derin Bir Nefes Al, Rengini Belli Et, Duman İter Çiçek Çeker adlı projeler arasından Safe Zone birinci seçildi. Safe Zone projesinde öğrenciler, sigara bağımlılığı yerine sağlıklı beslenme içgörüsünü ele alarak kampüslere ve çeşitli yerlere karekodlar yerleştirip hedef kitlelerinde sağlıklı beslenme konusunda motivasyon yaratmayı amaçladılar.

“HER YIL 100 BİN KİŞİ SİGARADAN ÖLÜYOR”

Yaşar Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oya Mortan Sevi, sigaranın sağlığa zararları ile ilgili istatistikler vererek “Dünyada 1,3 milyar kişi tütün ürünü kullanıyor, her yıl 6 milyon insan sigara nedeniyle ölüyor. Türkiye 11’inci sırada yer alıyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 100 bin kişi sigara nedeniyle ölüyor. Sigara içenlerin kalbi 10 birim daha fazla atar, bu da kalbin yorulmasına neden olur. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2016 yılı verilerine göre, 15-24 yaş aralığındaki kadınların yüzde 22,4’ü, erkeklerin yüzde 40,9’u her gün sigara kullanıyor. Kız öğrencilerin yüzde 17,6’sı, erkek öğrencilerin ise yüzde 30,6’sı sigara içiyor” şeklinde konuştu.

ELEKTRONİK SİGARADA EVALI HASTALIĞINA DİKKAT

İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Yüksel, elektronik sigarayla ilgili verilere dikkat çekerek “Dünya genelinde her yıl 65 bin çocuk pasif içiciliğe bağlı hastalıklar nedeniyle ölüyor. Yangınların yüzde 50’ü sigara yüzünden çıkıyor. E-sigarayla ilgili de çok fazla tartışma var. 2019 yılından itibaren ABD’de elektronik sigara kullanımına bağlı akut solunum yetmezliği ile çok sayıda insan hastaneye başvurmuş, yoğun bakım yatışları ve ölümler olmuştur. EVALI (e-sigaraya bağlı akut akciğer hasarı) ismi verilen bu hastalık çok sayıda gencin ölümüne yol açmıştır. En son 2020’nin Şubat ayında 2 bin 807 EVALI vakası ve 68 ölüm olduğu bildirilmiş” dedi.

Tütün şirketlerinin çok güçlü olduğunu aktaran Prof. Dr. Yüksel, “Tütün şirketleri filmlerde sigara içilen sahneler için Hollywood’a para ödüyor. Bu şirketler yarattıkları hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere 206 milyar doları 25 yıllık bir sürede ödemeyi kabul etti. Türkiye’de her yıl tütün şirketlerine 25 milyar dolar kazandırıyoruz. Kuralları çiğnemeyi seven anomik bir toplum olduğumuz için tütün bağımlılığına karşı mücadelede gevşemeler oluyor. Sigara zamları gençleri, yeni başlayanları koruyan bir şey. Öncelikle zihniyeti değiştirmek, sağlıklı aktivitelerle deşarj olmayı özendirmek gerekir. Karşımızda güçlü bir endüstri var. Ama aslında işimiz çok zor değil. Ümitsiz olmamak gerekiyor Belli bir değişimi toplumun yüzde 15 seviyesinde kabul edildiğinde tüm topluma yayılabiliyor. Buna ‘Tipping Point’ diyoruz” diye konuştu.

“10 YILDA KALP KRİZİ RİSKİ HİÇ SİGARA İÇMEMİŞ BİRİYLE EŞİTLENİR”

Dr. Sibel Akkol ise “Dünyada her yıl sigara nedeniyle 6 milyondan fazla insan ölüyor. Türkiye’de her yıl kanser olan 30-40 bin kişi var. Kan normalde damarımızın içinde akıp gider. Karbonmonoksit, damar içini kaygan halde tutan hücrelerin bozulmasına neden oluyor. Yağlı maddelerin damar içine tutulumunu artırır. Sigara bırakıldıktan 72 saat sonra nefes alma rahatlıyor, 2-12 haftada üç kat merdiven çıkmak kolaylaşıyor, 3-9 ayda akciğer işlevi yüzde 5-10 oranında artar. 5 yılda kalp krizi riski sigara içenlerin yarısına iner, 10 yılda ise akciğer kanseri riski sigara içenlerinkinin yarısına inerken kalp krizi riski ise hiç sigara içmemiş biriyle eşit hale gelir” dedi. Akkol, karbonmonoksit ölçüm cihazı ile birkaç öğrencinin karbonmonoksit oranını göstererek gençleri bilinçlendirdi.