Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, Medya Ege’nin konuğu oldu. Tire Süt’ün merkezinde, Türkiye’nin ve İzmir’in tarım ve hayvancılık gerçekliğine, geleceğine değinen Başkan Eskiyörük, Türkiye’nin tarım politikasının sağlam zeminde oluşması gerektiğini ve bunun da Türkiye’de hem üretici için hem de tüketici için çok ama çok değerli olduğunu belirtti.

Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eski Yörük, Medya Ege İmtiyaz Sahibi Arif Çayan ve Medya Ege Genel Yayın Yönetmeni Ali Eyce’ye anlattıkları:

‘Burası Amerika değil’

‘Burası Amerika değil, burası Anadolu, bu bizim gerçeğimiz. Türkiye yapısını okuduğunda, tarımda izlenilmesi gereken kooperatifleşmedir. Yani biz küçükleri yok ederek yeni büyükler yaratmayalım. Küçükleri birleştirerek büyükler yaratalım. Reçete mi istiyorsunuz, buyurun Tire Süt Modeli. Türkiye’nin yapısına uygun kalkınma modelidir. Ne yapıyoruz biz, toplu alımla en küçük üreticinin maliyetini düşürdük.

‘Devletin yapamadığını yapıyoruz’

‘Devletin yapamadığını yapıyoruz. En ucuz yakıtı tüketicinin ayağına kadar götürüyoruz. Nasıl yapıyoruz bunu, 2 bin kişilik bir araya gelmenin gücüyle yapıyoruz. Pazarlık gücümüz oluyor. En küçük üretici, en son teknolojik makineye, kooperatif sayesinde kavuşabiliyor. Bir ay olmadı, drone aldık. Alo diyen üreteci, 5 dönümlük yerini, 5 dakikada ilaçlatıyor. Üreticimizi teknolojiyle buluşturduk, toplu alımla maliyetleri düşürdük, her köye soğutma tankı kurduk.

‘AB standartlarında süt üreten tek kooperatifiz’

‘Türkiye’de süt üretim fazlası oluştu. Halkın alım gücü azaldığı için ürettiğimizi tüketemiyoruz, üretim fazlalığı var. Sütü tüketemiyoruz. Ne yapmamız gerekiyor? Tüketilmeyen kısmı yurt dışına satmalıyız. Satamıyoruz. Ama kalitemiz uygun çıkmıyor. AB standartlarını arıyorlar. Türkiye’de AB standartlarında süt üreten tek kooperatif Tire Süt’tür. Kontrollerimizle süt alıyoruz, laboratuvarlarımızda analizler yapıyoruz ve sonuçta o istenen AB standartlarında ürün elde ediyoruz.

‘İnsanların cebine dokunmadan hiçbir şeyi iyileştiremezsiniz’

‘Üretici daha iyi ücret almak için elinden gelenden fazlasıyla üretimde dikkat ediyor. Bu da kaliteli ürünün doğal olarak oluşmasına neden oluyor. Ortaklarımızın çocukları çeşitli üniversitelerin çeşitli fakültelerini bitiyorlar ve sonuçta dönüp, babamın işini yapacağım diyor. Neden çünkü arkasında Tire Süt’ün olduğunu biliyor, güvende hissediyor. Tire’de göç durdu, bizim varlığımızla. Bütün hayvancılığı, tarımı şirketler yapsın, köylü yapmasın dersen, bu ülkeyi yaşanmaz hale getirirsin. Bu yanlış ve tehlikeli.’

‘Günü kurtaran tarım politikaları olmamalı’

‘Ülkemizde kooperatiflerin büyük bölümü başarısız oldu, kooperatifçiliği siyaset üzerine yaparsanız, sonuçta böyle olur. Kooperatifçilik, üretici için, köylü için, tarım için yapılmalı. Türkiye’nin her kademeden, üreticisinden, akademisyenine, bürokratına kadar herkesin içinde olduğu bir korsesyumla, tarım politikası belirlemesi gerekiyor. Artık bırakın bakan değişikliği, hükümet değişikliği dahi olsa, Türkiye’nin tarım politikası uygulanır vaziyette bulunsun. Günü kurtaran tarım çok tehlikeli.

‘Kooperatifçilik, Türk tarımının antibiyotiğidir'

Yeni Zelanda yüzde 95 kooperatifçilikle dünyada hayvancılıkta dünyanın patronu oldular. Kooperatifçilikle ilgili geçmişte kötü bir izlenim yaratılmış. Demişler ki, kooperatifçilik kominizim. Ya arkadaşlar, kapitalizmin en yoğun yaşadığı Amerika’da bile kooperatifçilik yüzde 75. Avrupa ülkesi Danimarka’da sütün yüzde 98 kooperatiflerde. Yani Avrupa’da, Amerika’da komünistlik mi var. Kötü örnekleri ise amaçsız kullanılan kooperatifler de maalesef bu izlenimin daha kuvvetlendiriyor.

‘Ya büyüyeceksiniz, ya birleşeceksiniz, ya da yok olacaksınız’

‘Ben diyorum ki, küçük üreticileri yok etmeyelim, birleştirelim, büyütelim. Anadolu’da çeşitli davetlere katıldığımda üreticilere diyorum, ya büyüyeceksiniz, ya birleşeceksiniz, ya da yok olacaksınız. Bunun dördüncü şıkkı yok diyorum. Eskiden bir politika vardı. İnsanları şehre çekmeye çalıştılar. 90’lı yıllarda köylü nüfusunu azaltalım denilmeye başlandı. Sonraları köylerin adı mahalle yapıldı. Yüzde 40 olan köy nüfusu yüzde 8’e düşürüldü. Şehre göç eden insanlar, eskiden köyde kendi karnını duruyordu, fazlasıyla senin karnını da doyuruyordu. Şimdi bunların hepsi tüketici oldu. Sen yönetici olarak bu insanlara hizmet olarak birçok şeyi götürmek zorunda kaldın. Yani dünya kadar da maliyet yapacaksın. Kendi başlarına yaşayacakken, yaşamaları için harcamalar yapmak zorunda kalıyorsun.

‘Türkiye’de özel sektörde olmayan bir başarı sağladık'

‘Birlikte üretin, birlikte işleyin, birlikte çalışın. Tire Süt kooperatifin 60 adet süt alım merkezi var. Bu yerlerde 60 adet birer küçük kooperatif olsa bu başarı sağlanamazdı. Masa başında oturarak böyle bir model yaratmadık. Kooperatifi tarif ederken şöyle anlatıyorum. Bizi parayı ortadan kaldırdık. Ortağımın cebinde beş kuruş parası olmasa da, tarlasının, evinin ve kendisinin bütün ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Sonra üretim yaptığında bunu mahsuplaşıyoruz. Biz parayı kaldırdık. Parayı kaldırdık ama bizim dışımızda olan ihtiyaçları için isterse de avans veriyoruz ortaklarımıza. Üretiminin karşılığı olacak kadar para veriyoruz. Üretip, satacağı parayı ona veriyoruz. Ben göreve geldiğimde 10 tane ineği olan arkadaşlarım vardı, şimdi o arkadaşlarımın kooperatifin gücü ve üretmeye desteği sayesinde şimdi 110 tane ineği var.

‘Anadolu’nun yapısını bozmayalım’

‘Şu an sorunlar var mı, var. Biz mevcudu, eğitimle, teknoloji ve bilimle buluşturalım. Tarım el değiştirmesin. Ama kooperatif olmasa ne olacak ben size söyleyeyim, kooperatiflerin yerini şirketler alacak. Ondan sonra da tehlike başlayacak. Dünya’nın bundan sonraki en büyük iki sorunu var, biri su, diğeri ise gıda. Türkiye gıda üretimi açısından mükemmel bir ülke. Çok uluslar şirketler gelecek ve bu şirketleri satın alacaklar ve üretimimiz başkalarının eline geçecek.’

‘Benim kafamda siyaset yok’

‘Kooperatif kuracaklara şunu söylüyorum, bakın arkadaşlar başkan seçerken, adamın kafasında belediye başkanı olmak, milletvekili olmak varsa sakın o adamı kooperatif başkanı olarak seçmeyin diyorum. Benim yok! Kafanda siyaset varsa, kooperatifte herkesi bir arada tutamazsın. Partiyi düşündüğün için, siyaset yaptığın için mecburen o taraftan yana tavırlar koyacaksın. Benim listemde siyasetin her kesimden insan var. Çünkü benim kafamda siyaset yok. Herkesi bir arada tutmak ve kooperatifçilik yapmak da budur. Bir de çalmayacaksın kardeşim, çalana da engel olacaksın. Çalmazsan, çaldırmazsan, kimseye her hangi bir nedenle ayrımcılık, sıra dışı davranmazsan işte o zaman o kooperatif yürür ve büyür. Şimdi yeni bir eğitim dönemi başlattık. Gençlerimizi kooperatifçilik alanında yetiştiriyoruz. Nasıl anam beni doğurduysa, mutlaka bir ana da Mahmut Eskiyörük doğurmuştur. Onu bulacağız ve Tire Kooperatifin geleceğini ona teslim edeceğiz.’