Plastik, cam, kağıt, metal gibi geri dönüştürülebilir malzemelerin yanı sıra; evsel ve hayvansal atıkların çok önemli bir enerji kaynağı olduğu toplumda bilinmiyor. Enerji Sanayicileri ve İşadamları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Vatansever, başta yerel ve merkezi yönetimler olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin bu konuda hızla bilinçlenmesi gerektiğini söyledi. 

Türkiye’nin her yıl en az 10 Milyar TL’lik bir enerji kaynağını, geri dönüşümsüz şekilde tabiata bıraktığını hatırlatan Vatansever, “Türkiye’de her yıl yaklaşık 7 Milyon Ton plastik tüketiyoruz. 25 ilâ 30 milyon ton arasında da evsel atığımız var. Bu tüketimin yüzde 70’ini geri dönüştürdüğümüzü; bunlara cam, metal ve kağıt atıkları eklediğimizi düşünürseniz yaklaşık 10 Milyar TL’lik bir ekonomik kaybı kazanca çevirmemiz mümkün. Ayrıca bu atıklar kaynağında ayrıştırılsa, geri dönüştürülse, binlerce megavat enerji üretilebilir. Pekâlâ biz ne yapıyoruz? Çöplerimizi dağlara denizlere döküyor, enerjimizi ise doğalgaz ve kömür gibi ithal ettiğimiz kaynaklardan karşılıyoruz.” dedi. 

BİYOGAZDAN ELEKTRİK SADECE YÜZDE 1

Türkiye’nin sadece İngiltere’den yılda 100 bin ton plastik atık ithâl ettiğine dikkat çeken ENSİA Başkanı Hüseyin Vatansever, ülkelerin kalkınmışlık göstergelerinin başında geri dönüşüm oranlarının geldiğini vurguladı. Evsel ve hayvansal atıkların enerjiye dönüştürüldüğü biyogaz santrallerinin, Türkiye’nin toplam kurulu gücü içinde sadece yüzde 1’lik paya sahip olduğunu hatırlatan Vatansever, şu değerlendirmeyi yaptı: 

“Türkiye’deki geri dönüşüm sanayisi, yeteri kadar plastik atık bulamadığı için ihtiyacını ithalatla karşılıyor. İngiltere’nin en fazla plastik atık gönderdiği ülkeler arasında Malezya’dan sonra ikinci sıradayız. Plastik atığı para verip almak, akıl ve mantıkla izah edilebilecek bir durum değil. Plastik atıklarımızı kaynağında ayrıştırıp geri dönüştürerek bu ithalata son verebiliriz. Dünya üzerinde ülkeler; atıklarına ‘enerji kaynağı’ ya da ‘çöp’ olarak bakanlar olarak ikiye ayrılıyor.  Biz maalesef, ikinci kategorideki ülkeler arasındayız. 2010’a kadar yüzde 35 olan geri dönüşüm oranımız yüzde 40’a ancak ulaşmış durumda. Gelişim trendimiz var ama hâlâ alacak çok yolumuz bulunuyor. Atık yönetimi ile ilgili mevzuatımızın sadeleştirilmesi ve bu alanda çok başarılı olan Avrupa ülkeleri örnek alınarak güçlendirilmesi gerekiyor. Türkiye’de katı atık ayırma tesislerinin yeterli olmaması, kaynakta toplamanın uygulanmaması nedeniyle Avrupa Birliği müktesebatına uyum yakalanamıyor.” 
 
FARKLI ATIKLAR DA VAR
 
Yaklaşık 82 milyon insanın yaşadığı Türkiye’de pek çok şehrin atık bertarafında başarısız olduğunu öne süren Hüseyin Vatansever, yerel yönetimlerin bu konuda tüm imkânlarını seferber etmesi gerektiğine dikkat çekti. 

Türkiye’de geri dönüştürülebilir ve katma değeri yüksek farklı atık türleri de olduğunu sözlerine ekleyen Vatansever, şöyle devam etti: 

“Türkiye’de her yıl 1,2 milyon ton endüstriyel atık, 100 bin ton tıbbi atık ve 530 bin ton elektronik ürün atığı üretiliyor. Yalnızca kullandığımız cep telefonlarından oluşan atık miktarı yılda yaklaşık bin tonu buluyor. Bu atıkların ayrıştırılarak geri dönüşümünün sağlanması, ülkemizin yerli bir enerji kaynağına daha sahip olması anlamına geliyor. Biz İngiltre’den plastik atık ithal ederken, dünyanın geri dönüşümde en iyi örneklerinden biri olan İsveç, komşularından evsel atık ithal ediyor. Çünkü ülkenin enerji ihtiyacının yaklaşık dörtte biri atıkları enerjiye dönüştüren santrallerden sağlanıyor.”