Türkiye Büyük Millet Meclisinde tüm partilerin katılımıyla kurulan Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonunda görev alan ve Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun, Amasra müessesesine ait Maden Ocağında 14 Ekim 2022'de 43 işçimizin hayatını kaybettiği, 10 işçimizin yaralandığı faciaya ilişkin TBMM genel kurulunda söz alan CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, madenlerdeki ihmallere dikkat çeken konuşmasına, ‘’hep konuştuğumuz şey: Grizu, grizu, grizu... Nedir bu grizu, neden grizu patlaması olur? Aslında, o kadar da zor bir iş değil, Avrupa bunu çözmüş. Burada, bir, kömür tozu; iki, metan gazı; üç, barutçu ateşi yani üçü bir araya geldiği zaman grizu patlaması olur ve işçiler ölür yani olay çok basit. Türkiye Taş Kömürlerinde, üzülerek söylüyorum, maalesef metan gazı drenajı olmuyor. Peki, neden olmuyor? Burada 8 uzman arkadaşımızın raporu var, bu raporda ‘Kesinlikle metan gazı drenajı Türkiye Taş Kömürlerinde olması gerekir’ diyor. Ama maalesef sizin bu inadınız, insanlarımızı öldürüyor” sözleri ile başladı.

CHP İzmir Milletvekili Kani Beko konuşmasında, 3 kez iptal edilen havalandırma sistemi ihalesine dikkat çekerek, “Amasra maden ocaklarında çok uzun süredir devam eden hayati önemde sorunlar var. Bartın Amasra'da bir patlama meydana geldi, 42 arkadaşımız maalesef öldü. Baktığımızda, kırk yıl önce bir havalandırma yapılmış, kırk yıl sonra bu havalandırma evsafını yitirmiş yani çürümüş. Şimdi, yetkililer demiş ki: "Bir ihale yapalım." Son dört yılda 3 kez ihale yapılmış; ihale yapıldıktan sonra iptal, ihale yapıldıktan sonra iptal, ihale yapıldıktan sonra iptal! Sorulduğunda ise; "Niye bu ihale dört yılda 3 kere iptal olmuş" diye, bize dediler ki: "Adrese teslim olmadığı için." Ama ne oldu? Adrese teslim olmadığı için siz bu ihaleleri iptal ettiniz ama sonunda 42 maden işçisi arkadaşımızın ölümüne neden oldunuz” değerlendirmelerinde bulundu.

"LİYAKATSİZ ATAMALAR FACİA NEDENLERİNDEN BİRİ"

CHP’li Beko Amasra Madenlerindeki liyakatsiz atamalara da değindiği konuşmasında; “Madenlerde tam kırk üç yıldan beri yöneticilik yapan, bu yönetici arkadaşlarımızın bazıları madenlere bile inmemiş, ben arkadaşlarımla beraber bugüne kadar tam 5 kez madenlere girdim, ben madenci değilim, ben sendikacıyım. Ama güzel bir söz var, nedir biliyor musunuz? "Deneyim, tecrübe, birikim; aklın öğretmenidir, zor zamanda bize yol gösterir." Yani liyakatsiz insanların yönettiği Türkiye'de, memleket maalesef bu noktaya geldi. Bu faciaların bir nedeni de liyakatsiz atamalardır. Zonguldak'ta -az önce arkadaşım da bahsetti- Kozlu'da bir maden cinayeti oldu, Sendika Başkanı İken ben oraya da gitmiştim ve orada arkadaşlarımız öldü. Ve orada yöneticilik yapan, bu yönetici arkadaşımıza önce hapis cezası geldi, daha sonra da hapis cezası para cezasına çevrildi, sonunda bu arkadaşımızın aslında cezaevine gönderilmesi gerekirken peki, ne yaptılar? Bu vatandaşı Bartın, Amasra madenlerinin yönetimine getirdiler. Şimdi görüyoruz ki, iş cinayetlerinde Avrupa'da 1 inciyiz, dünyada da 3 üncüyüz. Neden iş cinayetlerinde bu hâle geldiğimizi herhâlde anlamışsınızdır” dedi.

"ÖNÜMÜZDE SEÇİM VAR, BİZE KÖMÜR LAZIM!"

Siyasi iktidarın seçim uğruna bu ihmallere göz yumduğuna dikkat çeken Beko; “Madenleri denetleyen müfettişler tekrar Bartın Amasra madenlerine girer, tehlikeli ve riskli iş yeri olduğunu söyler ama oraya giden siyasi iktidar yetkilileri ne der biliyor musunuz? "Önümüzde seçim var, bize kömür lazım, biz bu madenleri kapatamayız." Yani Bartın Amasra madenlerine bir dönem giden müfettişler "Bu madenlerin kapatılması gerekir." demesine rağmen siyasal iktidar mahkemede gücünü kullanarak maalesef madenlerin açılmasına neden olur. Daha sonra müfettişler tekrar gider, sorumlu arkadaşlarımız -ben bunlarla da görüştüm- "Başkan, biz gittik, bu sefer para cezası kestik ama gözü dönmüş yöneticiler maalesef üretimi durdurmadılar." dedi.

CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, Türkiye Taşkömürü Genel Müdürlüğü ve Bakanlığın yıllardır burada eksik personelle çalışılmasına göz yumduğunu, denetlemediğini ve talepleri görmezden geldiğini belirterek; “Bartın Amasra madenlerinde yaralanmış olan arkadaşlarımızı biz Sibel Hocamla birlikte Çam ve Sakura Hastanesinde ziyaret ettik ve o arkadaşlarımızın ailelerini yakından gördük, izledik ve dinledik. Aldığım bilgiye göre, bugün de bir arkadaşımız maalesef vefat etmiş, Allah'tan rahmet diliyorum, yakınlarına da sabır diliyorum. Bartın Amasra madenlerinde üretim zorlamasını her defasında söylemiştik. Bartın Amasra madenlerinde çalışan 2 bine yakın işçi arkadaşımızı 400'e çekmişler ve üretim zorlaması sonrasında maalesef bu yerlerde böyle bir cinayet işlendi. Şimdi, bizim yaptığımız araştırmalara göre Bartın Amasra madenlerinde en az 5 bine yakın işçi arkadaşımızın çalışması gerekirdi” değerlendirmesini yaptı.

"MADEN YASASI UYGULANSAYDI İŞÇİLER ÖLMEZDİ"

Beko konuşmasında uygulanmayan Maden Yasasına atıfta bulunmuş ve “bir başka şey, benim çok önem verdiğim bir konu; ben Cenevre'ye tam 7 kez gittim ve her seferinde çalışma bakanları 176 sayılı Maden Yasasını orada imzalıyorlar, Türkiye'ye gelince de uygulamıyorlar. Eğer siz Cenevre'de imzalamış olduğunuz 176 sayılı Maden Yasasını uygulamış olsaydınız bize göre bu insanlar ölmezdi” demiştir. Ayrıca, “buradan biz defalarca söyledik, rödovans sisteminin ve taşeron sisteminin kesinlikle yasaklanması gerekir. Eğer bu rödovans sistemi ve taşeron sistemi böyle devam ederse işçileri ölümden hiç kimse kurtaramaz. Bartın Amasra'daki işçi kardeşlerimizin evlerini hep beraber ziyaret ettik, bize söyledikleri şey "Başımız ağrıyor." "Başımız ağrıyor." idi; işçilerin başı niçin ağrır? Metan gazı olduğu için. E be kardeşim, siz eğer metan gazı drenajını Bartın Amasra madenlerine yapmış olsaydınız hem bu arkadaşlarımızın başı ağrımayacaktı hem de bu güzelim insanlar ölmeyeceklerdi” diyen Beko, raporların yetersizliğine de vurgu yapmıştır.

"BİZİM İSTEDİĞİMİZ TEK ŞEY ADALET"

Konuşmasının sonunda milletvekillerine seslenen CHP’li Kani Beko, “biz gelecek dönem oluruz veya olmayız, şu notu lütfen alın: İşçi sağlığı, iş güvenliği uzmanları eğer patronlardan maaş almaya devam ederse işyerlerinde işçi kardeşlerimiz ölmeye devam edecektir. Yani bugüne kadar olan şey ne? Mevcut siyasal iktidar işçi sağlığı, iş güvenliği önlemlerinin alınmamasıyla ilgili ellerinden ne geliyorsa yaptılar ve milyonlarca insanımızın ölümüne neden oldular maalesef. Sayın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, istifa etmeniz için Türkiye'de daha kaç işçi ölmesi gerekir? Anaların acılarının, gözyaşının dinmesini istiyorsak mutlaka ama mutlaka bu sorunların yargı önüne çıkarılması gerekir düşüncesi içerisindeyim,’’ dedi.