Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan BM 76. Genel Kurulu Toplantısında yaptığı konuşmada, “Uluslararası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine izin veremez. Suriye krizinde insanlık onurunu kurtaran bir ülke olarak artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkanımız ne tahammülümüz var” ifadelerini kullandı.

“Umutla dayanıklılığı inşa etmek”

Bu yıl ki Genel Kurulun “Umutla dayanıklılığı inşa etmek” temasıyla düzenlenmesinin isabetli olduğunun altını çizen Erdoğan, “Geride bıraktığımız yaklaşık 2 yılda insanlık olarak sancılı günler geçirdik. Son asrın en büyük sağlık krizi olarak nitelenen Covid-19 salgınında aralarında dostlarımızın, yakınlarımızın, sevdiklerimizin de olduğu 4,6 milyon insanı kaybettik. Gösterilen onca çabaya ve aşılamada alınan mesafeye rağmen salgının olumsuz etkilerinin devam ettiğin görüyoruz. BM 76. Genel Kurulunu da böyle bir atmosferde gerçekleştiriyoruz. Burada vereceğimiz dayanışma ve işbirliği mesajlarının salgınla mücadeleyi desteklemenin yanı sıra zor günler yaşayan milyarlarca insanın umutlarını artıracağına inanıyorum. Genel Kurulumuzun uluslararası toplumun meselelerinde çözüme daha etkin katkı sağlaması için güçlendirilmesi gerekiyor. Bu doğrultuda verimli çalışmalar yapan 75. Genel Kurul Başkanı Volkan Bozkır'a şükranlarımı sunuyorum. 76. Genel Kurul Başkanlığın üstlenen Abdullah Şahid'in devraldığı bayrağı çok daha yukarılara taşıyacağına inanıyorum. Türkiye olarak Genel Kurulun faaliyetlerini en verimli şekilde icra etmesi için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeyi sürdüreceğiz. Bu vesile ile BM Genel Sekreterliği görevini bir kez daha üstlenen Sayın Guterres'i tebrik ediyorum. Bu yıl ki Genel Kurulun ‘Umutla dayanıklılığı inşa etmek' temasıyla düzenlenmesi fevkalade isabetlidir” dedi.

“Türkovac'ı tüm insanlığın istifadesine sunacağız”

Korona virüs salgını ile birlikte dünyada yaşanan gelişmelere değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Öncelikle acı da olsa bir gerçeği ifade etmek istiyorum, insanlık olarak bize büyük bir aile olduğumuzu tekrar hatırlatan bu salgında ne yazık ki, küresel dayanışma açısından iyi bir imtihan verilemedi. Bilhassa az gelişmiş ülkeler ve yoksul toplum kesimleri salgın karşısında adeta kaderlerine terk edildi. Dünya genelindeki can kaybının yüksekliğinde küresel sistemin artık çözüm yerine sorun çıkartan, sorunları derinleştiren, sorunları çözümsüzlüğe mahkum eden çarpık yapısının da payı bulunuyor. Milyonlarca insanın hayatını kaybettiği, on milyonlarca insanın virüsün pençesinde kıvrandığı bir dönemde aşı milliyetçiliğinin farklı yöntemlerle halen sürdürülüyor olması insanlık adına yüz kızartıcıdır” diye konuştu.

“İlk aşının Almanya'da yaşayan Türk kökenli iki bilim insanı tarafından geliştirilmesinden gurur duyduk”

“Özellikle bu salgını küresel bir felaketin üstesinden ancak uluslararası işbirliği ve dayanışmayla gelinebileceği açıktır” ifadelerini kullanan Erdoğan, “Tüm ülkeler bu salgından kurtulmadan herhangi bir ülkenin tek başına güvenle hayatını sürdürmesi mümkün değildir. Genel Kurulda ortaya çıkacak iradenin bu hakikatin anlaşılması bakımından bir dönüm noktası olmasını temenni ediyoruz. Salgın döneminde küresel işbirliğinin önemi yanında tıp biliminin ulaştığı yüksek seviyeyi de görme imkanı bulduk. DSÖ tarafından onaylanan ilk aşının Almanya'da yaşayan Türk kökenli iki bilim insanı tarafından geliştirilmesinden gurur duyduk” dedi.

“Uluslararası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine izin veremez”

Suriye'de tüm dünyanın gözlerinin önünde yüzbinlerce kişinin ölümüne, milyonlarca kişinin yerlerinden edilmesine neden olan insani dramın 10 yılı geride bıraktığını hatırlatan Erdoğan, “Ülkemiz bir yandan 4 milyona yakın Suriyeliye kucak açarken, bölgeyi kana ve gözyaşına boğan terör örgütlerine karı sahada mücadele etmektedir. DEAŞ ile göğüs göğse çarpışan ve bu terör örgütünü hezimete uğratan tek NATO müttefikiyiz. Sahadaki varlığımızla PKK terör örgütünün Suriye'deki uzantılarının işlediği katliam ve etnik temizlik faaliyetlerinin önüne biz geçtik. Şehitler verme pahasına yürüttüğümüz çabalar sonucunda güvenli hali getirdiğimiz bölgelere şuana kadar 462 bin Suriyelinin gönüllü olarak geri dönüşünü sağladık. Aynı şekilde İdlib'deki varlığımız sayesinde milyonlarca insanın hem canını kurtardık hem yerinden edilmesini önledik. Uluslararası toplum bir 10 yıl daha Suriye krizinin devam etmesine izin veremez. Soruna Suriye halkının beklentilerini karşılayacak şekilde BM Güvenlik konseyinin 2254 sayılı kararı temelinde siyasi bir çözüm bulunması için daha güçlü bir irade ortaya konulması gerekiyor” dedi.

“Suriye'nin kuzey batısına Türkiye üzerinden ulaştırılan BM insani yardım mekanizmasının 12 ay süreyle uzatılmış olmasını memnuniyet karşılıyoruz” ifadelerini kullanan Erdoğan, “Bu konuda sergilenen uzlaşmacı yaklaşımın siyasi sürecin ilerletilmesi ve sığınmacıların gönüllü, güvenli ve onurlu şekilde geri dönüşlerinin sağlanması için ortaya konulmasını temenni ediyoruz. Bölgedeki terör örgütleri arasında ayrım yapılmasının, bunların taşeron olarak kullanılmasının kabul edilemez olduğunu huzurlarınızda tekrar ifade etmek istiyorum. Son 10 yılda dünyanın farklı ülkelerinde yaşanan terör eylemleri terörün sadece bizim değil tüm insanlığın ortak düşmanı olduğunu göstermiştir. Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve milli güvenliğimizi tehdit eden terör örgütleri ile mücadelemiz kararlılıkla sürecektir. Ülkemizde Suriyeliler dışında da sayıları bir milyonu aşan çeşitli statülerde göçmen vardır. Afganistan'daki gelişmeler sebebiyle son dönemde bu ülkeden göç akını ihtimali ile karşı karşıyayız. Suriye krizinde insanlık onurunu kurtaran bir ülke olarak artık yeni göç dalgalarını karşılamaya ne imkanımız ne tahammülümüz var. Adil yük ve sorumluluk paylaşımı temelinde tüm paydaşların bu konuda üzerine düşeni yapmanın vakti çoktan gelmiştir. Artık 1951 Cenevre Sözleşmesinin ve uluslararası insani hukuku aşındıranlara karşı somut bir tavır ortaya konulmalı” dedi.

“Azerbaycan meşru müdafaa hakkını kullanarak öz topraklarındaki işgali sona erdirmiştir”

Kafkasya, Kırım, Çin, Bangladeş ve Myanmar'daki sorunlara da değinen Erdoğan, “Kafkasya'daki istikrar bakımından yakın dönemde önemli adımlar atılmıştır. Azerbaycan meşru müdafaa hakkını kullanarak güvenlik konseyinin yıllardır uygulanmayan kararlarına konu olan öz topraklarındaki işgali sona erdirmiştir. Bu gelişme bölgede kalıcı barış adına yeni fırsat pencerelerinin açılmasına da imkan sağlamıştır. Tarafların atacağı her olumlu adımı destekleme kararındayız. İlhakını tanımadığımız Kırım dahil, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin korunmasına önem veriyoruz. Çin'in toprak bütünlüğü perspektifinde Müslüman Uygur Türklerinin temel haklarının korunması hususunda daha çok çaba gösterilmesi gerektiğine inanıyoruz. Keşmir'de 74 yıldır süre gelen sorunun taraflar arasında diyalog yoluyla ve ilgili BM kararları çerçevesinde çözülmesinden yana olan tavrımızı sürdürüyoruz. Bangladeş ve Myanmar'daki kamplarda zor şartlarda yaşayan Müslümanların ana vatanlarına güvenli, gönüllü ve onurlu, kalıcı şekilde geri dönüşlerinin sağlanmasına da destek veriyoruz” dedi.

“Kıbrıs Türk halkının ortaya koyduğu yeni çözüm vizyonunu destekliyoruz”

Kıbrıs meselesinde adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözümün ancak sonuç odaklı gerçekçi bir yaklaşımla mümkün olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “BM'nin eşit olarak kabul ettiği Ada'daki iki halktan birinin lideri sizlere hitap edebilirken, diğer liderin bu platformda sesini duyuramaması adil değildir. Çözüm için Ada'nın asli unsuru olan Kıbrıs Türk halkının egemen eşitliğinin ve eşit uluslararası statüsünün tescil edilmesi gerekiyor. Kıbrıs Türk halkının ortaya koyduğu yeni çözüm vizyonunu destekliyoruz. Buradan uluslararası topluma Kıbrıs Türklerinin görüşlerini açık yüreklilikle ve önyargısız bir şekilde değerlendirme çağrısında bulunuyorum” ifadelerini kullandı.

Erdoğan, “Doğu Akdeniz'deki sükunet ortamının devamı ortak çıkarımızdır. Deniz yetki alanlarının paylaşımına ilişkin sorunların uluslararası hukuk ve iyi komşuluk ilişkileri çerçevesinde çözülmesini temenni ediyoruz. Bunun için öncelikle Doğu Akdeniz'de en uzun kıyıya sahip Türkiye'yi bölgede yok sayan anlayıştan vazgeçilmesi şarttır. Diyalog ve işbirliği için bölgedeki tüm aktörlerin yer alacağı Doğu Akdeniz Konferansı düzenlenmesi önerisi hala masadadır. Benzer şekilde Ege Denizi'ndeki sorunların da ikili diyalogla çözülmesi gerektiğine inanıyoruz” dedi.

“Dünyadaki alt yapının önemli bir bölümü son 2 asrın ürünüdür”

Erdoğan, konuşmasının önemli bir bölümünü de iklim değişikliğine ayırdı. Erdoğan, “Dünya, üzerindeki milyonlarca canlı türene kucak açarken, bu cömertliğinin karşılığında bizden sadece tabiatın dengesine saygı duymamızı istiyor. İnsanoğlu tarih boyunca sürdürdüğü gelişme ve kalkınma arayışında dünyanın bize sunduğu kaynakları maalesef hoyratça kullanmıştır. Asırlardır devam eden bu sürecin sonunda tabiatın kendi dengesi dışında tamamen insanoğlunun yol açtığı tehditlerle karşı karşıya bulunuyoruz. İklim değişikliği, hava kirliliği, su ve gıda kirliliği, biyoçeşitliliğin kaybı gibi başlıklar altında toplayabileceğimiz sorunlar insanlığın geleceği belirsizliğe atacak boyuta ulaşmıştır. Bu başlıklardan iklim değişikliği, çevre sorunu olmasının ötesinde telafisi imkansız sonuçlara yol açması bakımından üzerinde özellikle durulması gereken bir konudur. Sanayi öncesi döneme kıyasla yüzde 50 artış gösteren karbondioksit, metan, azot, oksit gibi sera gazları dünyamızın adeta ateşini yükseltiyor. Nitekim bir süredir dünyanın her tarafında sanayi öncesi döneme göre 1,1 santigrat derece artış gösteren sıcaklığın yol açtığı afetler yaşanıyor. Asya ve Avrupa'da seller, Amerika'da kasırgalar, Afrika'da kuraklık, Akdeniz çanağında yangınlar, Grönland'ın zirvesinde yağmur, çöllere kar yağması gibi alışık olmadığımız hadiselerle karşılaşıyoruz. Bu afetler çevreye ve eko sisteme verdiği zararlar yanında insanların can ve mal güvenliğini de tehdit ediyor. Pek çok yerde insanlar toplu solarak başka yerlere göç etmeye hazırlanıyor. Halbuki dünya henüz Suriye ve Afganistan gibi çatışma kaynaklı kriz bölgelerinin yol açtığı mülteci meselesine çözüm bulamadı. Böyle bir dönemde kuraklık, gıda sıkıntısı, hava olayları gibi bu tür sebeplere dayalı yüzlerce milyonluk göçlerle nasıl baş edileceği meçhuldür. İklim değişikliğinin en büyük etkisi büyük şehirlerde yaşan nüfuslar üzerinde görülecektir. Mesela içinde bulunduğumuz New York şehri sadece 2 hafta arayla maruz kaldığı dev kasırgaların yol açtığı ve her biri ancak 500 yılda bir görülebilen yağışlar yüzünden zor günler geçirmiştir.

Avrupa'nın batısını etkileyen yağışların sebep olduğu yıkımlar hala onarılamamıştır. Türkiye olarak bu konuda en hızlı ve etkin çözümler üreten ülke olmamıza rağmen biz de oldukça sıkıntılı günler yaşadık. Dünyadaki alt yapının önemli bir bölümü son 2 asrın ürünüdür. İklim değişikliğinin yol açtığı değişimleri bu alt yapıyla karşılayabilmek mümkün değildir. Küresel sıcaklık artışının devam etmesi, daha yoğun yağışların gelecek olması hepimizi yeni arayışlara yöneltmelidir. Mesela, şehir planlamalarının artık iklim değişikliğinin yol açtığı sonuçlar göz önünde bulundurularak yapılması zorunlu hale gelmiştir. En önemli karbon yutak alanları arasında bulunan ormanların bir yandan arazi kullanımı ile diğer yandan yangınlarla yok olmaya yüz tutması dünyamızı bekleyen bir diğer tehlikedir. Sıcaklık artışının etkilediği bir diğer alan da denizlerimizdir. Genleşen su ve eriyen buzullar deniz seviyelerini son bir asırda 20 santim yükseltmiştir. Bu rakam dünyanın son 3 bin yılındaki en hızlı artıyı ifade ediyor. Şayet etkin önlemler alınmaz ve sera gazı emisyonları artmayı sürdürürse 100 yılımızın sonunda deniz seviyelerinin bir metreden fazla yükselmesi bekleniyor. Böyle bir yükseliş kıyı şehirlerinin ve ada devletlerinin önemli bölümünün haritalardan silinmesi demektir. Bu durum beraberinde yeni ve devasa kitlelerden oluşan göç dalgalarını da getirecektir. Dikkatinizi çekmek istiyorum, saydığım tüm bu sorunlar sadece sıcaklıktaki 1,1 santigratlık artışla ortaya çıkmıştır. Bu artış 1,5 santigrata, 2 santigrata ve daha fazla yükseldiğinde nelerle karşılaşabileceğimizin taktirini sizlere bırakıyorum” ifadelerini kullandı.

“Barış, istikrar, refah ve mutluluk içinde bir dünyayı beraberce inşa edebiliriz”

“Dünya 5'ten büyüktür” tespitini iklim değişikliği konusunda da tekrarlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tüm bu gelişmeler üzerine dünya devletleri olarak iklim değişikliği ile mücadele için 2015 yılında bir araya gelerek Paris İklim Anlaşması konusunda mutabık kaldık. Anlaşmanın hedefi 100 yılın ortasına kadar küresel sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlı tutmaktı. Ancak gidişat tedbir alınmadığı taktirde bunun çok ta mümkün olmadığına işaret ediyor. Bunun için öncelikle ve en çok da iklim değişikliğine yol açan sorunların ortaya çıkmasında tarihi sorumluluğu olan ülkelerin elini tayın altına koyması şarttır. Korona virüs salgının önüne geliştirilen aşılarla geçmek belki mümkün olabilecektir ama iklim değişikliği konusunda böyle bir laboratuvar çözümü bulunabilmesi söz konusu değildir. İşte bunun için her fırsatta dile getirdiğimiz ‘dünya 5'ten büyüktür' tespitini iklim değişikliği hususunda da tekrarlıyorum. Tabiata, havamıza, suyumuza, toprağımıza, yeryüzüne kim en çok verdiyse, doğal kaynakları kim vahşice sömürdüyse iklim değişikliği ile mücadeleye en büyük katkıyı onlar yapmalıdır. Geçmişten farklı olarak bu defa kimsenin ‘ben güçlüyüm, fatura ödemem' deme hakkı yoktur. Çünkü iklim değişikliği insanoğluna oldukça adil davranıyor. Avrupalı, Asyalı, Amerikalı, Afrikalı, zengin, fakir farkı dinlemeden herkese aynı muameleyi yapıyor. Hepimize düşen görev bu tehdit karşısında hakkaniyete dayalı bir yük paylaşımıyla tedbirlerimizi almak, yükümlülüklerimizi süratle yerine getirmektir. Türkiye olarak bu anlayışla hareket ediyoruz.

Paris İklim Anlaşmasına ilk imza atan ülkelerden biriyiz. Ancak, yükümlülüklerle ilgili adaletsizlikler sebebiyle henüz bu anlaşmayı yürürlüğü koymamıştık. Son dönemde bu çerçevede kaydedilen mesafenin ardından aldığımız kararı buradan, BM Genel Kurulundan tüm dünyaya duyurmak istiyorum. Paris İklim Anlaşmasını atılacak yapıcı adımlara uygun biçimde ve ulusal katkı beyanımız çerçevesinde önümüzdeki ay meclisimizin onayına sunmayı planlıyoruz. Glasgow'da yapılacak BM İklim Değişikliği Konferansından önce karbon nötr, bu hedefin anlaşmanın onay aşamasını tamamlamayı düşünüyoruz. Yatırım, üretim, istihdam politikalarımızda köklü değişikliğe yol açacak bu süreci 2053 vizyonumuzun ana unsurlarından biri olarak kabul ediyoruz. İklim değişikliği ile ilgili başka adımlarımız da var, AB Yeşil Mutabakatına uyum için gereken eylem planını hazırlayarak geçtiğimiz aylarda devreye aldık. Eşim Emine Erdoğan'ın öncülüğünde yürütülen Sıfır Atık projesi ile geri kazanım oranımızı 3 yılda 9 puan artırdık. Orman varlığımızı 20,8 milyon hektardan yaklaşık 23 milyon hektara yükselterek yutak alanlarımızı çoğalttık. Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretiminde kurulu gücümüz içindeki payını yüzde 53'e çıkarttık. Sanayimizi temiz üretim faaliyetlerine uygun şekilde yapılandıracak adımları zaten uzunca bir süredir teşvik ediyoruz. Bu çalışmaları gereken finansman desteğini alarak daha ileri taşıma konusunda kararlıyız. Küresel hiçbir soruna, krize, çağrıya kayıtsız kalmayan Türkiye, iklim değişikliği ve çevrenin korunması hususunda da üzerine düşenleri yapacaktır. Karşı karşıya kaldığımız zorluklara rağmen daha adil dünyanın mümkün olduğuna dair inancımızı tekrarlamak istiyorum. BM'yi bu doğrultuda tüm insanlığı ilgilendiren meselelerin çözümü için yegane platform olarak görmeyi sürdürüyoruz. İçinde bulunduğumuz binanın hemen karşısında yer alan ve açılışını dün yaptığımız yeni Türkevi binamız da BM sistemine olan güvenimizin bir ifadesidir. Dünyadaki en büyük 5 diplomatik ağdan birine sahip bir ülke olarak geniş bir coğrafyada vicdanlı ve adil çözümler için sahada ve masada güçlü bir şekilde varlık gösteriyoruz. Barış, istikrar, refah ve mutluluk içinde bir dünyayı beraberce inşa edebiliriz” dedi.