SKD Proje Danışmanı Ferda Ulutaş İşevi, Mud Jeans Kurumsal Sosyal Sorumluluk Yöneticisi Laura Vicaria, Orta Anadolu Direktörü Sedef Uncu Akı, Raqha Kurucusu Gözde Taşkın da döngüselliği nasıl ele aldıkları konusunda deneyim ve görüşlerini paylaştı.

Modanın yeni hikayesinin artık sürdürülebilir olmanın bir adım ötesine döngüselliğe doğru ilerlediğini söyleyen Eskinazi, sektörün bir dönüşüm gerçekleştirip döngüsel bir modele geçişinin kaçınılmaz olduğu görüşünde.

“Kaynaklarımızın sınırlı olması, hammaddelere erişimimizin azalması, ancak bunlara karşılık nüfusun hızla artması, küreselleşme ve iklim değişikliği gibi riskler bize sürdürülebilirliğin ve döngüsel ekonomi modelinin önemini hatırlatıyor. Küresel emisyonların %45’i ürün bazlı. Ürünlerle ilgili emisyonlar Avrupa Birliği 2050 hedefleri çerçevesinde büyük oranda döngüsel ekonomi ile azaltılabilir. Tekstil ve hazır giyim sektörü Avrupa’nın ikinci büyük toprak kullanıcısı, kişi başı yıllık 104 metreküp ile Avrupa’nın beşinci büyük su kullanıcısı. Ayrıca küresel sera gazı emisyonlarının büyük bir kısmından sorumlu. Küresel olarak tekstilin sadece yüzde 1’i geri dönüştürülerek, yeni ürünlerin yapımında kullanılıyor. Plastikten sonra tekstil ve hazır giyim de döngüsel ekonomi modelinde öncelikli sektörler arasında.”

Döngüsel Ekonomi Modeli iş dünyası için bir fırsat

Jak Eskinazi’ye göre tekstil ve hazır giyimde döngüsellik, çevreye zararlı malzeme kullanımının aşamalı olarak terkedilmesi, kıyafetlerin kullanım ömrünün uzatılması, geri dönüşümün radikal seviyede geliştirilmesi, kaynakların etkin kullanılması ve yenilenebilir girdi kullanımın arttırılmasıyla sağlanabilir.

“İhracatımızın büyük bir çoğunluğunu gerçekleştirdiğimiz Avrupa Birliği’nin döngüsel ekonomi için eylem planı çerçevesinde tekstil ve hazır giyim ihracatçılarına, sürdürülebilir moda tasarımıyla ilgili kapasite geliştirilmesi konusunda çalışmalarını hızlandırmalarını öneriyorum. BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına hizmet eden Döngüsel Ekonomi Modeli iş dünyası için daha fazla fırsat ve yeni iş imkanı, karın maksimize edilmesi, iklim değişikliği ile etkin mücadele, temiz ürün üretimi, sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıkları, yeşil satın alma ve tedarik zinciri, sıfır atık yaklaşımı ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına erişim için bir imkandır.”

Bir sistemin çıktısı başka bir sistemin girdisi olabilir

Eskinazi, “Döngüsel ekonomi, kıt kaynakların verimli kullanımı ve iş birliklerini teşvik etme vizyonu ve geleceğin ekonomisine Türkiye’deki işletmeleri hazırlaması açısından oldukça önemli. İşletmelerin yanı sıra tüketiciler de artık satın aldıkları ürünlerde şeffaflık, sürdürülebilirlik ve döngüsellik arıyor. Döngüselliği sağlamanın önemli aşamalarından biri tüketici sonrası atık yönetimi. Her yıl yaklaşık 80-100 milyon ton arası hazır giyim üretimi gerçekleşiyor ve üretilen bu giysilerin büyük çoğunluğu maalesef çöpe gidiyor. Ancak, döngüsel ekonomi modelinin en güzel yanlarından biri bu modelde atıklarımız da değerli. Bir sistemin çıktısı başka bir sistemin girdisi olabilir. İşletmelerimizin başarılı olabilmesi ve başarının sürdürülebilir olabilmesi için bu yaklaşımları benimsemeleri artık bir zorunluluk.” dedi.  

Dayanıklılık, geri dönüşüm, azaltmak, yeniden kullanım ve tamirat

Jak Eskinazi, döngüsel ekonomi konusunda muhtemel düzenlemelerin üretici üzerindeki sorumluluğu artıracağını sözlerine ekledi.

“Firmalar döngüsel iş modellerini hızla öncelikli gündemleri arasına almalı. Döngüsel ekonomi modelini 5 kelime ile özetlemek istiyorum. Dayanıklılık, geri dönüşüm, azaltmak, yeniden kullanım ve tamirat. Yani ürünlerin kullanım ömrünü uzatmak, ürünlerin efektif bir şekilde geri dönüştürülmesi sağlamak, tüketim düzeyini azaltmak, yeniden kullanılması ya da paylaşılmasını sağlamak ve tamirat süreçlerini desteklemek. Gelecek nesiller için sorumluluğumuz olan iklim değişikliği ile mücadele konusunda hepimiz elimizi taşın altına koymalı ve atık yönetimi stratejilerimizi gelişen teknolojiler ışığında iyileştirmeliyiz. Tüketici sonrası atıklar konusunda bütün tekstil ve hazır giyim işletmeleri olarak çalışmalarımızı hızlandırmalıyız. Sürdürülebilir moda anlayışını benimsemeli, su tüketiminin çok olduğu denim üretiminde geri dönüşümün öneminin farkında olmalıyız.”