İlkokulda öğretmenimizden kelime kelime, tane tane ses hızında okumayı öğrendik. Peki aslında ışık hızında okuyabildiğimizi biliyor muydunuz? Eğitim Danışmanı Barış Balcı sorularımızı yanıtladı, sınavlarda öğrencilere büyük avantaj sağlayan hızlı okuma teknikleri konusunda önemli bilgiler verdi.

Hızlı okuma eğitmenleri; bazı teknik ve egzersizlerle göz kaslarımızı geliştirerek, bütünü hızla görmemizi ve beynimize kısa sürede daha fazla veri iletmemizi sağlıyorlar. Yani düne kadar ses hızında okurken, bu teknikle kendi potansiyelimizi açığa çıkarıp ışık hızında okuyabiliyoruz. 20 yılda yaklaşık 10 bin kişiye hızlı okuma eğitimleri veren Barış Balcı, bazı teknik ve egzersizler sonucu okuma hızının 2-3 katına çıkabildiğini söyledi.

Eğitim Danışmanı Barış Balcı, hızlı okuma konusunda sorularımızı şöyle yanıtladı:

Işık hızında okuma nedir?

İlkokulda ses temelli okumayı, yani kelime kelime, tane tane okumayı öğreniyoruz. Kişi bunu değiştirmek için herhangi bir çaba içine girmediğinde bu alışkanlık ömür boyu sürüyor. Oysa telefonlara, bilgisayarlara nasıl güncelleme geliyorsa, onları nasıl daha modern ve etkili hale getiriyorsak; ses temelli okumanın da görsel okumayla yani ışık hızında okumayla güncellenmesi gerekiyor. Hızlı okuma teknikleri; geçmişte edinilmiş bazı yanlış alışkanlıkları, kişinin okuma, algı ve dikkat ile ilgili bilgilerini revize ediyor. Gözlerimiz daha geniş görebiliyor, beyin daha fazla kelime işleyebiliyor. Biz bu tekniklerle doğuştan var olan bir becerinin, potansiyelin açığa çıkmasına rehberlik ediyoruz.

Düşünün; otomobilinizde 5 vites var, 220 kilometre hız yapabiliyor ama siz arabayı sürekli ikinci viteste kullanıyorsunuz. Oysa zamanla ustalaşıp, kaçıncı viteste olduğunuzu, kaç kilometre hızla gittiğinizi düşünmeden daha rahat ve konforlu araç kullanabilirsiniz. Bizim yaptığımız çalışma da buna benziyor. Biz hızlı okumayla ilgili bir donanıma sahibiz ve sahip olduğumuz bu donanımı daha iyi kullanabiliriz. Okurken nerede hızlı, ne zaman yavaş okuyacağımıza biz karar verebiliriz. Nasıl araba, bisiklet yolun durumuna göre vites ayarı yapıyorsa biz de okuma anlamında gerektiğinde daha yüksek vitesle gidebilmeliyiz.

Dakikada kaç kelime okuyan hızlı okuyor demektir?

Biz 100-150 kelime arasını zayıf, 150-220 arasını iyi, 220 kelime üzerini daha iyi olarak değerlendiriyoruz. Birine hızlı okuyor diyebilmemiz için dakikada 300-350 kelimenin üzerine çıkması gerekiyor. Bizim eğitimlerimiz sonunda katılımcılar başlangıç hızlarının en az 2 katına çıkıp, ortalama 400-600 kelime okuyorlar. Tabii kişinin bir amacı olması, öğrenmeye istekli olması, çaba sarf etmesi gerekiyor.

Kimler hızlı okuma öğrenebilir? Yaş sınırı var mı?

10 yaşından büyük herkes bu eğitimi alabilir. Kişi öğrenme güçlüğü çekmiyorsa, görmeyle ilgili önemli bir problemi yoksa bu teknikleri rahatlıkla öğrenebilir. Her yaş grubundan ve meslekten insanlar hızlı okumaya ilgi gösteriyor. 50 yaşında ziraat mühendisi katılımcımız da var, 40 yaşında ev hanımı da. Önemli olan insanın okumaya ve öğrenmeye istekli olması. Ancak doğal olarak eğitimlere sınav adayları daha fazla ilgi gösteriyor. Sınavlara girmeden önce alınan hızlı okuma eğitimleri onların sınava daha donanımlı, daha güçlü şekilde hazırlanmalarına katkı sağlıyor.

Hızlı okuma sınav başarısını nasıl artırıyor?

Türkiye’de yapılan sınavlar bilgiyi ölçmeyle birlikte o bilgiyi belli bir sürede kullanmayı da gerektiriyor. Soruları yetiştirememe duygusu öğrenciyi tedirgin ediyor. Stres ve panik hatalara sebep oluyor.

Yaptığımız çalışma ise öğrencinin sınavda süre ilgili endişe yaşamasını engelliyor ve sahip olduğu bilgiyi daha rahat kullanmasını sağlıyor. Hızlı okuma tekniğiyle sınava daha donanımlı hazırlanmasını, daha çok bilgiye sahip olmasına olanak tanıyor. Kişinin okuma anlama becerisinin daha güçlü olması ona avantaj sağlıyor. Sınavda baskı hissetmediğinde sahip olduğu bilgiyi daha rahat kullanıyor. Hızlı okuma programına katılan öğrenciler, sınavda basit hatalardan kaynaklanan yanlışlarının azaldığını ifade ediyorlar. Dikkat ve odaklanmayla ilgili hatalar azalıyor.

Hızlı okurken anlayabiliyor muyuz? Algılamada bir sorun olmuyor mu?

‘Hızlı okursam anlayamam’ diye bir önyargı olabiliyor. Tam tersine hızlı okuma dikkat ve odaklanma sağlıyor. Bir sporcu nasıl antrenman yaparak kaslarını geliştirir, daha iyi zıplar, daha iyi koşar, daha iyi yüzer duruma gelirse; bizim yaptığımız çalışmada da göz kaslarını geliştirip daha geniş görmeyi sağlıyor.

Veri işlemeyle ilgili beynimiz yüksek bir kapasiteye sahip. Ama biz beyne yeterince kelime göndermediğimiz zaman, okumayla ilgili işlem daha düşük bir aralıkta, daha pasif kalmış oluyor. Beyin o boşluğu hayallerle dolduruyor. Örneğin akşam yemekte ne yiyeceğinizi, telefonunuza mesaj gelip gelmediğini düşünebiliyorsunuz. Bizim yaptığımız çalışma; kişinin zihnine daha fazla kelimenin daha rahat ve hızlı ulaşmasını sağlıyor. Beyin bu kelimeleri daha yüksek bir enerji ve daha büyük bir dikkatle işliyor. Hızlı okurken algılamada bir kayıp yaşanmıyor.

Hızlı okuma eğitimi ne kadar sürüyor?

Bir buçuk ay süren bir programımız var. 40’a yakın metin üzerinde test yaparak okuma hızındaki gelişmeyi ölçüyoruz. 8. Oturumdan itibaren kişi günlük yaşantısında bu bilgiyi kullanabilir hale geliyor.

Hızlı okuma; öğrenciler dışında kimlere katkı sağlayabilir?

İnsan hayatını anlamlı, daha güzel, daha keyifli sürdürmek için okuyor olmak çok değerli. Okurken zamanda yolculuk yapıyorsunuz. Sizi geçmişe götürüyor, geleceğe götürüyor. Mesleğinizle ilgili size ilham verici olabiliyor. Hayal dünyanızı geliştiriyor. Hızlı okumak ise sahip olduğunuz zamanı daha iyi değerlendirmenize katkı sağlıyor. Hızlı okuma teknikleri yorulmadan sıkılmadan okuyorsunuz, başladığınız kitabı daha rahat bitirebiliyorsunuz.

20 yılda farklı mesleklerden ve farklı yaşlarda pek çok insanla çalıştım. İş insanları okudukları kitaplarla kendilerini mesleki anlamda geliştiriyorlar. Mesleğini icra ederken de o alanda daha fazla bilgiye sahip olduğu için çok daha öğretici olabiliyorlar. Örneğin 800 kelime dağarcığına sahip bir eczacı, kendisini 500 kelimeyle konuşan bir meslektaşından daha iyi ifade edebiliyor.

Eğitimlerimizde; planlı programlı olmak, dikkat, odaklanma, stres ve baskı altında sakin kalabilme, ders çalışma yöntemleri gibi konularda da paylaşımda bulunuyorum. Çalışma bitiminde katılımcılar daha pozitif düşündüklerini, özgüvenlerinin geliştiğini söylüyorlar. Yaptığımız çalışmalar göz kaslarını geliştirdiği için kişinin reflekslerini artırıyor. Hızlı okuma eğitimlerine katılan sporcular sportif başarılarının arttığını ifade ediyorlar. Dolaylı olarak katkıda bulunduğumuzu düşünüyorum.

Okumak insanın hayat kalitesini artırıyor. Kendisini geliştirmek, daha fazla okumak isteyen herkese hızlı okuma eğitimi almasını tavsiye ediyorum. Birçok ilde özel ya da halk eğitime bağlı kurslar var bunlara katılabilirsiniz. Diğer yandan online hızlı okuma eğitimlerimiz de var. Türkiye’nin her yerinden hatta yurt dışından kursiyerlerimiz bu eğitimlere katılıyor. Online hızlı okuma eğitimi seçeneğini de değerlendirebilirsiniz.