Değerli Okurlarım;

Bugün sizlere son günlerde Tahsilat genel tebliğinde yapılan önemli değişiklikleri köşemde açıklamaya çalışacağım .

21/07/2022 tarihli Tahsilat genel tebliği B14 ile; 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası, 7417 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle yapılan değişiklik sonucunda “Kabahat dolayısıyla idarî para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi gerçekleştirir. Kanunlarında ödeme süresi düzenlenmemiş olan idari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezadan %25 oranında indirim yapılır. Ödeme yapılması, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.” şeklini almıştır.

Yapılan değişiklikle, idari para cezaları için genel usul kanunu olan 5326 sayılı Kabahatler Kanununa 1 aylık genel ödeme süresi getirilerek, ilgili kanunlarında ödeme süresi öngörülmemiş olan idari para cezalarının ilgilisine tebliğinden itibaren 1 ay içinde ödeneceği ve idari para cezalarında indirim uygulamasının ödeme süresi içinde yapılan ödemelere tatbik edileceğine yönelik düzenleme yapılmıştır.

İdari para cezalarının düzenlendikleri kanunlarda ödeme süresine yönelik bir belirlemenin; bulunması halinde bu sürede, bulunmaması halinde ise 5326 sayılı Kanunda belirlenmiş olan 1 aylık ödeme süresi içinde idari para cezasının ödenmesi gerekmektedir.

Ödeme süresi içinde ödenen idari para cezalarından %25 oranında indirim yapılacaktır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının toplam %75’inin ödenmesi halinde indirim hakkından yararlanılacaktır.

İndirimli tahsil edilen idari para cezalarına yönelik düzenlenecek makbuzlarda; idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.

İdari para cezalarının ödenmiş olması, bu cezalara karşı kanun yoluna başvurma hakkının kullanılmasına engel teşkil etmeyecektir.

7417 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden önce 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasına göre idari para cezalarında indirim, idari para cezasına karşı kanunlarda öngörülen kanun yoluna başvuru süresi içinde yapılan ödemelere uygulandığından, 5/7/2022 tarihinden önce verilen ancak kanun yoluna başvuru süresi bu tarih itibarıyla geçmemiş olan idari para cezalarında;

- Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha uzun olması halinde, kanun yoluna başvuru süresi içinde,

- Kanun yoluna başvuru süresi ödeme süresinden daha kısa olması halinde ise ödeme süresi içinde,yapılan ödemelere indirim uygulanacaktır.

Diğer taraftan, Kanunun yayımlandığı 5/7/2022 tarihi itibarıyla kanun yoluna başvuru süresi geçtiği halde ödeme süresi geçmemiş olan idari para cezalarının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, indirim hakkından yararlanılacağı tabiidir.

Yine 21/07/2022 tarihli Tahsilat Genel Tebliği Seri No B 13 e göre ; 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunda yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar da yer almaktadır.

Bu değişikliğe göre ;Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. Bu maddeye göre , ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.”

Diğer taraftan, Kanunun 30 uncu maddesinin yedinci fıkrasında “(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Bu fıkralar uyarınca, Karayolları Genel Müdürlüğünün (KGM) işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerince ödemesiz geçiş tarihini;

a) İzleyen on beş gün içinde KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden geçiş ücretinin ödenmesi halinde, idari para cezası verilmemesi,

b) İzleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmemesi halinde, geçiş ücretinin dört katı tutarında idari para cezasının KGM tarafından verilmesi, gerekmektedir.

Ancak, geçiş ücretlerini ödemeden yapılan geçişle ilgili olarak ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş günü takip eden otuz gün içinde idari para cezası muhatabına;

a) tebliğ edilmeden önce, geçiş ücretinin ve bir katı tutarındaki idari para cezasının KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden ödenmesi halinde, idari para cezasının dört kat yerine bir kat verilmiş sayılması,

b) tebliğ edildikten sonra, geçiş ücretinin dört katı olarak verilen idari para cezasının %25’i ile geçiş ücretinin KGM’ye veya bu Genel Müdürlük adına ödeme yapılabilen sistemler üzerinden ya da vergi dairelerine veya vergi daireleri adına tahsilat yetkisi bulunan bankalara ya da posta idaresine ödenmesi halinde, idari para cezasının %75’inin tahsilinden vazgeçilmesi,

icap etmektedir. Bu şekilde ödenen idari para cezalarına, ayrıca 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan peşin ödeme indirimi uygulanmayacaktır.

Örnek 1- Karayolları Genel Müdürlüğü işletiminde bulunan otoyoldan 5/7/2022 tarihinde ödemesiz geçiş yapılmıştır.

Ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde (son gün 20/7/2022) yapılacak ödemelerde sadece geçiş ücreti ödenecektir. 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmemesi halinde ise araç sahibine Genel Müdürlük tarafından geçiş ücretinin dört katı tutarında idari para cezası verilmesi gerekmektedir. Ancak, on beş günlük süreyi izleyen 30 günlük süre içinde (21/7/2022-19/8/2022) ödeme yapılması halinde, 6001 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin değişik birinci fıkrası gereğince, geçiş ücreti ile geçiş ücretinin bir katı tutarında idari para cezası tahsil edilecektir.

6001 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinde “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Kanunun geçiş ücretlerini ödemeden yapılan geçişlere ilişkin olarak verilen veya verilmesi gereken veya bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla ödenmemiş olan para cezaları ve idari para cezaları hakkında Kanunun 30 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkralarının bu maddeyi ihdas eden Kanunla değişik hükümleri uygulanır. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar red ve iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Bu hükme göre, geçici 6 ncı maddenin yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden 45 gün öncesine kadar (bu gün dâhil) Karayolları Genel Müdürlüğünün işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapmış olanların, bu geçişleri için 6001 sayılı Kanunun 7417 sayılı Kanunla değişik 30 uncu maddesinin birinci fıkrasıyla yapılan düzenlemeden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.

6001 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin değişik birinci fıkrası uyarınca, geçiş ücretini ödemeden geçiş yapanların bu geçişleri nedeniyle kesilmesi gereken 4 katı tutarındaki idari para cezasını bir kat tutarlı olarak ödeyebilmeleri için, bu ödemenin geçişin yapıldığı tarihi takip eden on altıncı gün ila kırk beşinci gün arasında (bu günler dâhil) yapılmış olması gerekmektedir.

Bu nedenle, geçici 6 ncı maddenin yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden (bu tarih hariç) geriye doğru 45 gün içinde ücret ödenmeden yapılan geçişler için bu madde hükmünden yararlanılabilecektir. Bu itibarla, 21/5/2022 ila 4/7/2022 tarihleri arasında ücret ödemeden yapılan geçişler için geçici 6 ncı madde hükmünden yararlanılması mümkün olacaktır.

6001 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinden yararlanma esasları

Karayolları Genel Müdürlüğü işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından 21/5/2022 ila 4/7/2022 tarihleri arasında belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılan geçişlere ilişkin olarak geçiş tarihini izleyen günden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmediği durumlarda, on beş günden sonraki otuz gün içinde geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının ödenmesi halinde madde hükümlerinden yararlanılabilecektir.

(2) Ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş günden sonraki otuz gün içinde geçiş ücreti veya geçiş ücretinin bir katı idari para cezasından herhangi birisinin ödenmemesi halinde madde hükmünden yararlanılamayacaktır.

(3) Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş günden sonra yapılan ödemeler için madde hükmünden yararlanılamayacaktır.

(4) Madde hükmünden yararlanılarak yapılan idari para cezası ödemelerine 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında düzenlenen indirim uygulanmayacaktır.

(5) Maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce madde kapsamına giren geçişlere ilişkin olarak yapılan ödemeler red ve iade edilmeyecektir.

Örnek 2- Karayolları Genel Müdürlüğü işletiminde olan köprüden 28/6/2022 tarihinde ödemesiz geçiş yapılmıştır.

Söz konusu ödemesiz geçiş, geçici 6 ncı maddenin yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden geriye doğru 45 günlük süre içinde olduğundan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen;

- on beş gün içinde (13/7/2022 tarihi sonuna kadar) geçiş ücretinin ödenmesi halinde, bu geçiş için herhangi bir idari para cezası kesilmemesi,

- on beş günlük süreyi takip eden 30 günlük süre içinde (12/8/2022 tarihi sonuna kadar) geçiş ücreti ve bu ücretin bir katı tutarındaki idari para cezasının ödenmesi halinde, bu geçiş için başkaca idari para cezası talep edilmemesi,

gerekmektedir.

Diğer taraftan, ödemesiz geçiş tarihinin 23/5/2022 tarihi olduğu varsayıldığında, geçici 6 ncı maddeden yararlanılabilmesi için geçiş ücreti ve 1 katı tutarındaki idari para cezasının 7/7/2022 tarihi sonuna kadar ödenmiş olması şarttır.

Yine 21/07/2022 tarihinde Tahsilat Seri C 6 Nolu Genel Tebliği ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesi ile ;halen yıllık %15 olarak uygulanmakta olan tecil faizi oranı bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren yıllık %24 olarak belirlenmiştir.

Bundan böyle, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine istinaden bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren yapılacak müracaatlara dayanılarak tecil edilen amme alacaklarına yıllık %24 oranında tecil faizi uygulanacaktır.

Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce yapılan müracaatlara dayanılarak tecil edilecek olan amme alacakları ile bu Tebliğin yayımı tarihinden önce tecil edilmiş ve tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan amme alacaklarına tecil şartlarına uygun olarak ödendikleri sürece müracaat tarihlerinden itibaren eski tecil faizi oranının (%15) uygulanması gerekmektedir.

Aynı şekilde, bu Tebliğin yayımı tarihinden önce tecil talebinde bulunulmuş ve talep kabul edilerek tecil edilmiş amme alacaklarına yönelik tecilin ihlal edilmiş olması ancak, yeni talepler üzerine yeniden tecil yapılması (tecilin geçerli sayılması) halinde, bu Tebliğin yayımlandığı tarihe kadar eski tecil faizi oranı (%15), bu tarihten sonra ödenmesi gereken taksit tutarlarına ise %24 tecil faizi oranı uygulanacaktır.

Diğer taraftan, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre belirlenen tecil faizinin belirli yüzdesi esas alınarak anılan Kanunun 48/A maddesine göre tecil edilen alacaklar için hesaplanan tecil faizi oranı da bu Tebliğle belirlenen oran ve uygulama esasları dikkate alınarak tespit edilecektir.

Tecil faizi, Tahsilat Genel Tebliğinde yer alan esaslar doğrultusunda hesaplanacaktır.

Tüm bu tebliğler yayımı tarihinde yani 21/07/2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Kabahatler kanununa göre düzenlenen idari para cezaları ile ,karayolları ödemesiz geçiş yapıp cezai müeyyideye tabi olanların yazımı dikkatle okuyup mevcut indirimlerden yararlanmasını diliyorum .Bir başka köşe yazımda görüşmek dileğiyle sağlıkla ve esen kalın ..