MEDYA EGE - İzmir’in kurtuluşunun 100. yılını etkinliklerle kutlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, İBB Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı'na bağlı Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM) tarafından Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) “İzmir’in 100 Yılı Sempozyumu" düzenliyor.

Bilim insanları, yazar ve sanatçıların toplumsal yapıdan spora, mimarlıktan sanata İzmir’in 100 yılını konuştuğu sempozyumda kentin yaşadığı değişim ve gelişimin izleri sürülerek, konular tarihsel bağlamları ve kökenleriyle ele alınıyor.

Sempozyumun ikinci günün ikinci oturumunda 'Eğitimin Farklı Yüzleri' konu başlığı ele alındı. AASSM Salon 2'de düzenlenen etkinliğin oturum başkanlığını ise Prof. Dr. Hikmet Sivri Gökmen gerçekleştirdi.

TÜRK EĞİTİM TARİHİNDE İZMİR DAMGASI

Etkinlikte birinci konuşmacı olan Cemal Necip Gürel, Bahattin Tanış ve İzmir Özel Türk Koleji'nin kuruluş tarihini ele aldı. Gürel, 'İzmir'de köklü ve geleneklerine bağlı bir aileden gelen Bahattin Tatış'ın Cumhuriyetin aydınlık yüzü olarak İzmir'e kazandırdığı değerleri' anlattı.

Matematik öğretmeni ünvanıyla Ankara'da Kuleli Askeri Lisesi'nde öğretmenlik hayatına başlayan Tatış'ın, Ticaret Lisesi öğretmenliğini yürütürken yabancıların açmış olduğu özel okullar ayarında bir okul açma düşüncesini, 1950'de İzmir'de gerçekleştirdiğini aktaran Gürel; o dönemdeki ülke genelindeki politikaların özel okulların sayısının arttırılması yönünde değil devlet okullarının geliştirilmesi yönünde olduğunu belirtti.

Gürel, 'eğitim ve öğretimde yeniliklerin öncüsü' olduğunu belirttiği İzmir Özel Türk Koleji'nin faaliyetlerini de dinleyenlere aktardı. Gürel konuşmasını köklü bir geçmişe sahip olan kolejin tarihi hakkındaki çalışmalara katkı sunan İTK öğrencilerine teşekkür ederek sonlandırdı.

İZMİR'İN DERS KİTAPLARINDAKİ İMAJI

Oturumda ikinci konuşmacı olarak söz alan Prof. Dr. Yasin Doğan ise işgalden Cumhuriyet'in kuruluşuna İzmir'in ders kitaplarındaki 100 yıllık imajını ele aldı.

Ders kitapları üstüne araştırma yapan bir tarih eğitimcisi olduğunu belirten Doğan, İzmir'in kurtuluşu ile ilgili günümüz ders kitaplarında yer alan küçük bilgilerden yola çıkarak araştırmasını geliştirdiğini belirtti. Doğan, 1931'den yola çıkarak şu an yürürlükte olan 2018 ders kitaplarına kadar İzmir'in imajını ele aldı.
Ulusal boyutta tarih inşa etmekteki İzmir'in öneminin incelediği 20'ye yakın ders kitabında İzmir'in Türkiye tarihine dokunuşlarının giderek kısalarak aktarıldığını vurgulayan Prof. Dr. Doğan, 1950 yılına kadar ders kitaplarında İzmirle ilgili yer verilen ana başlıkları şu şekilde sıraladı:

9 Eylül İzmir'in İşgalden Kurtuluşu, İzmir Suikasti, Menemen olayı, Mübadele, İzmir İktisat Kongresi, Latife Hanım ve Atatürk, Lozan Antlaşması ve İzmir, Verem Savaş Dispanseri, Kemelpaşa Orman Fidanlığı, İzmir Demiryolları, Halie Edip Adıvar, Halkoyunları, Ahmet Adnan Saygun, Binbaşı Ayşe, Atatürk'ün İzmir gezileri

'Cumhuriyet'in Batıya açılan kapısı İzmir'le ilgili ders kitaplarında temel anlatı kısmında özellikle 1950'den sonra oldukça az bilgiye yer verildiğini belirten Prof. Dr. Doğan, 2003 yılından sonra ise İzmirle ilgili sadece 9 Eylül ve Ahmet Adnan Saygun'a ilişkin bilgilerin yer aldığını belirtti.

MEKTEP GÖREVİ GÖREN BİR KULÜP: DEMİRSPOR

Üçüncü konuşmacı ise Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) İzmir Demiryolları Müzesi'nde 10 yıl müdürlük yapan şu anda da 3. Bölge Müdürlüğü'nde Kontrolör olarak görev yapan Mehmet Şinasi Duman oldu. Duman, İzmir'in önemli bir figürü olan demiryollarının yanı sıra Demirspor başlığıyla spor eğitimine yapılan katkıları anlattı.

Demirspor'un sadece toplumsal olarak alışan futbol branşında değil birçok alanda sporcu yetiştiren ve birçok alana öncülük eden bir kulüp olduğunu vurgulayan Duman, Demirspor'un kurulduğu bütün bölgelerde insanların sporla tanışmasına ve spor alanında yetişmesine yardımcı olduğunu belirtti.
İzmir'in demiryolları ile tanışma sürecini anlatan Duman, yerel halkın sosyal aktivite olarak İngilizlerin ilgi duyduğu spor dalı olan futbolla ilgilenmeye başladığını belirtti. O dönemde Müslüman halk için aslında hoş karşılanmayan bir spor olan futbolun daha sonra ise ülke geneline yayıldığını paylaştı.

Alsancak yerleşkesinde oluşturulan futbol sahası ile sporun yerelde giderek yayıldığını belirten Duman, büyük bir disiplinle çalışmaya devam eden Demirspor takımının hem İzmir hem de ülke genelinde başarıdan başarıya koştuğunu belirtti. Birçok İstanbul takımıyla da mücadeleler veren takımın ne yazık ki 1960'dansonra milli liglerin kurulmasıyla birlikte hem başarı hem de görünürlük anlamında tarihten silinmeye başladığını aktardı.

Duman aynı zamanda İzmir Demirspor'un yelken, atletizm, güreş boks gibi spor dallarında da hem İzmir'e hem de yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne birçok farklı örnekle öncülük ettiğini belirtti.
Kulübün sadece spor faaliyetlerinde değil aynı zamanda ilçedeki sosyal sorumluluk faaliyetleri ile de yer aldığını aktaran Duman, Demirspor'un İzmir'de gerçekleştirdiği bağış kampanyalarını, kurduğu kütüphaneyi, gerçekleştirdiği baloları dinleyenlerle paylaştı.

Mehmet Şinasi Duman sözlerini, 250 sayfalık Demirspor öyküsünü içeren kitabının İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı APİKAM yayınlarından çıkacağını müjdeleyerek bitirdi.

CHP RAPORLARINA GÖRE İZMİR HALKEVLERİ

Dr. Müslime Güneş ve asistanı Faik Polat ise Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) parti müfettişlik raporlarına göre II. Dünya Savaşı yıllarında İzmir Halkevleri konu başlığını ele aldı. Konuya ilişkin birçok makale yayımlayan Dr. Güneş, halkevlerinin önemini vurguladı.