TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda konuşan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olarak birey, aile ve toplum yapımızın korunmasına yönelik sosyal hizmet ve sosyal yardımları içeren birçok görev ve sorumluluğu, sosyal devlet anlayışını gözeterek üstleniyoruz. Bakanlığımızda merkez teşkilatımızdaki 18 birimimizde ve taşra teşkilatımızda 48 bin 850 personelimizle hizmet veriyoruz” ifadelerini kullandı.

Sosyal Hizmet Merkezlerinin ilgili kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerle iş birliği ve koordinasyonu da temin ettiğini söyleyen Yanık, “2013 yılından bu yana ülkemiz genelinde 374 Sosyal Hizmet Merkezi hizmete açtık. Bu yılın sonuna kadar 6 adet SHM daha açacağız. 2022 yılı sonunda açmayı hedeflediğimiz 20 SHM ile ülkemiz genelinde 400 Sosyal Hizmet Merkezine ulaşarak vatandaşlarımızın hizmetlerimize erişimini daha da kolaylaştıracak ve genişleteceğiz.

Aile ve toplum yapımızın güçlendirilmesi adına hayata geçirdiğimiz ve SHM’ler aracılığıyla yürüttüğümüz Aile Sosyal Destek Programımız (ASDEP) ile arz odaklı bir hizmet anlayışını yürütmekteyiz. Sahadaki 3 bin 542 ASDEP görevlimizle bugüne kadar 3 milyon 468 bin 827 haneye ulaştık. Bu hane ziyaretlerinde vatandaşlarımızın sosyal yardım ve sosyal hizmet ihtiyaçlarını bizzat yerinde tespit ettik. Personelimiz, vatandaşlarımıza yararlanabilecekleri kamu hizmetleri hakkında bilgi vermekte ve gerekli rehberliği sağlamaktadır” dedi.

Aile eğitim programlarının Türkiye’de yaygınlaşarak devam ettiğini kaydeden Yanık, “Aile fertlerine yönelik aile eğitim programlarımız ülkemiz genelinde yaygınlaşarak devam etmekte. Bu eğitimler vasıtasıyla 2013 yılından itibaren 2 milyon 296 bin 126 kişiye ulaştık. Yine Evlilik Öncesi Eğitim Programı ile bugüne kadar toplam 1 milyon 216 bin 971 gencimize ve çiftimize ‘Evlilikte İletişim ve Yaşam Becerileri’, ‘Aile Hukuku’, ‘Evlilik ve Sağlık’ alanlarında eğitimler verdik” diye konuştu.

Yanık, aile danışmanlığı konusunda, “Vatandaşlarımız aile danışmanlığı hizmetinden faydalanabilmek için e-Devlet üzerinden de başvuru yapabilirler. 2012 yılından itibaren toplam 76 bin 472 başvuruya aile danışmanlığı hizmeti verdik. 2022 yılında tüm bu eğitim ve danışmanlık hizmetlerimizin vatandaşımıza daha etkin sunulması amacıyla eğitmen ve danışmanlarımızı süpervizyon ve eğitim programları ile destekleyecek, aile danışmanlığı hizmetimizi daha da yaygınlaştıracağız” ifadelerini kullandı.

Yanık şöyle konuştu:

“Afet ve acil durumlardan etkilenen vatandaşlarımızın bir an önce normal hayatına dönmesi için psiko-sosyal destek ekiplerimiz en kısa sürede sahaya inmektedir. 2013 yılından bu yana ‘Kırmızı Yelekliler’ olarak bilinen 8 bin 509 meslek elemanımız 154 ayrı afet ve acil duruma müdahale etmiştir. Afet ve acil durum dönemlerinde Bakanlığımızın koordinasyonunda sivil toplum kuruluşları ve meslek kuruluşlarının da desteğiyle 142 bin 222 hanede 564 bin 611 vatandaşımıza psiko-sosyal destek hizmeti verilmiştir.”
Çocuklara yönelik bakanlığın hizmetleri hakkında bilgi veren Bakan Yanık, “Çocuklarımıza yönelik hizmet modelimiz üç kademeli olarak şekillendirilmiştir. Öncelikle aile bütünlüğünün korunması mümkünse çocuklarımızı aileleri yanında tutarak sosyal ve ekonomik destek sağlanmaktadır. Çocuklarımızın aileleri yanında desteklenmeleri mümkün değilse, koruyucu aile yanına yerleştirme veya evlat edindirme yoluyla yine bir aile ortamına kavuşturulmaları sağlanmaktadır. Bu uygulamaların hiçbirinin uygun olmadığı hallerde ise çocuklarımız kurum bakımına alınmaktadır. Çocuklarımız bir ev ortamına, aile ortamına en yakın hizmet modellerimizle muhafaza edilmekte ve eğitimden sağlığa, biyolojik gelişimden psikososyal gelişime kadar tüm ihtiyaçları karşılanmaktadır” dedi.

"Sosyal ve ekonomik destek hizmetimizden 18 yılda 651 bin çocuğumuz yararlanmıştır"

Bakan Yanık, “En önemli sosyal yardım başlıklarımızdan birisi olan sosyal ve ekonomik destek ile çocuklarımızın ailelerinden ekonomik nedenlerle uzak kalmaları önlenmekte, aile bütünlüğü korunmakta ve eğitimlerine devam etmeleri sağlanmaktadır. Bu kapsamda güncel tutarlara göre çocuk başına aylık ortalama bin 259,70 TL destek vermekteyiz. Sosyal ve ekonomik destek hizmetimizden 18 yılda 651 bin çocuğumuz yararlanmıştır. 2021 yılı Eylül ayı itibarıyla bu destekten aktif olarak yararlanan çocuk sayımız 138 bini geçmiştir. Sosyal ve Ekonomik Destek hizmetinden faydalanan çocuklarımız, aynı zamanda, Okul Destek Projesi ile okulda ve okul dışı zamanlarda, ilgi ve yeteneklerine uygun sosyal, sportif, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılmaktadır. 81 ilde 23 bin 148 çocuğumuzun faydalandığı bu etkinliklere daha çok çocuğumuzun katılımını sağlamak üzere projeyi yaygınlaştırıyoruz” diye konuştu.

Koruyucu aile yanında kalan çocukların sayısının son 19 yılda 16 kat arttığına işaret eden Yanık, “2002 yılında bu sayı 515 iken, 2021 Eylül ayı itibarıyla 8 bin 242’ye ulaştı. Bu sonuç hepimizin sevinci ve başarısıdır. Evlat edinme uygulamamızı da titizlikle yürütmeye devam etmekteyiz. 2021 yılında 338 çocuğumuz evlat edindirilmiştir. 2021 yılı eylül ayı itibarıyla evlat edinme hizmetinden yararlanan çocuk sayımız 18 bin 234’e ulaşmıştır. Çocuklarımız aile ortamına en yakın hale dönüştürdüğümüz kuruluşlarımızda geleceğe hazırlanmaktadır. Çocuk Evleri Sitelerimiz yavrularımıza huzurlu bir yuva olacak şekilde tasarlanmıştır. 2002 yılında yalnızca 3 adet Çocuk Evleri Sitesi varken, bugün bu sayı 112’ye yükselmiştir. 6 bin 144 çocuğumuz uzman personelimizin desteğiyle hayata hazırlanmakta, eğitim hayatları burada etkin şekilde takip edilmektedir. Yine ülke genelindeki bin 193 Çocuk Evimizde 6 bine yakın çocuğumuz kalmaktadır. Ev ortamında yetişen çocuklarımızın gelecek hayallerine ve kendilerine dair planlarına erişmeleri için tüm imkanlarımızı seferber ediyoruz” şeklinde konuştu.

"Müstehcenlik suçu ile ilgili 6 bin 653 adet adli bilirkişi raporu hazırlanmış ve adli makamlara gönderilmiştir”

Bakan Yanık şöyle devam etti:

Bakanlık bünyesindeki Sosyal Medya Çalışma Grubu'nun çocukların dijital ortamlarda karşılaşabilecekleri riskleri tespit ederek, önleyici çalışmalar yaptığını ifade eden Bakan Yanık, "Bu kapsamda çocukları olumsuz yönde etkileyebilecek bin 269 içeriğe müdahale edilmiştir. Bakanlığımız bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu, kitapların küçüklerin psikolojik ve manevi gelişimleri üzerinde olumsuz etki yapıp yapmayacağına karar vermekte, müstehcenlik suçuyla ilgili adli yargı organlarına bilirkişilik yapmaktır. Bu kapsamda kurul tarafından bugüne kadar 16 bin 914 süreli yayın ile 30 kitap değerlendirilmiş ve 23 kitap hakkında küçükler için zararlı olduğu yönünde karar verilmiştir. Buna ilaveten müstehcenlik suçu ile ilgili 6 bin 653 adet adli bilirkişi raporu hazırlanmış ve adli makamlara gönderilmiştir” dedi.

"398 bakım merkezinde yaklaşık 29 bin engelli bireye yatılı bakım hizmeti sunulmaktadır"

Engellilerin aile yanında desteklenmesinin öncelikleri olduğunu hatırlatan Bakan Yanık, “Bu kapsamda engelli bireye bakım veren yakınına evde bakım yardımı olarak aylık bin 797,97 TL ödenmektedir. Halihazırda yaklaşık 536 bin kişi bu destekten faydalanmaktadır. Bugüne kadar yaklaşık 65 milyar TL evde bakım yardımı ödemesi gerçekleştirilmiştir. Engelli bireylere yönelik gündüz engelsiz yaşam merkezleri 2018 yılında 7 iken, bugün 128’e ulaşmıştır. Ailesinin yanında bakımı mümkün olmayan ve kurum bakımına ihtiyacı olan engelli bireyler için 2008 yılında Umut Evi uygulamasını başlattık. Bugün itibarıyla 152 Umut Evi'nde 843 engellimiz bu hizmetten faydalanmaktadır. 398 bakım merkezinde yaklaşık 29 bin engelli bireye yatılı bakım hizmeti sunulmaktadır. Bu kapsamda, 294 özel bakım merkezinde bakımını sağladığımız 24 bin 850 engelli bireyin yüzde 94’ünün bakım ücreti Bakanlığımız tarafından ödenmektedir” ifadelerini kullandı.

Huzurevlerine ilişkin de Bakan Yanık, “Bakanlığımıza bağlı 16 bin 509 kapasiteli 163 huzurevimizde 12 bin 15 yaşlımıza yatılı bakım hizmeti veriyoruz. 2021 yılı sonu itibarıyla yıl içerisinde toplam bin 325 kapasiteli 11 huzurevinin açılışını gerçekleştirmiş olacağız. 2022 yılında ise toplam 260 kapasiteli 3 huzurevi daha açacağız” diye konuştu.

Kadınlara ilişkin çalışmalar hakkında da bilgi veren Bakan Yanık, “2002 yılında yüzde 79,9 olan kadın okur yazarlık oranını 2020 yılında yüzde 95,5’e, kız çocuklarımızın net okullaşma oranını ortaöğretim kademesinde yüzde 45,2’den yüzde 87,7’ye, yükseköğretim kademesinde ise yüzde 13,5’ten yüzde 48,4 seviyesine yükselttik. 2021 yılı ağustos ayı sonuçlarına göre kadın istihdamımız 9 milyon 156 bindir. 2002’de yüzde 25,3 olan kadın istihdam oranı, Ağustos 2021’de yüzde 28,4 olmuştur. Bir önceki yılın aynı dönemine göre kadın işgücü sayısı 736 bin kişi artarak, 10 milyon 889 bine yükselmiştir. Kadınlarda işgücüne katılma oranı ise Ağustos 2021’de yüzde 33,8’e çıkmıştır” dedi.