Çırpılar Termik Santrali Projesi’ne karşı yüzlerce kişi hafta sonunda Çanakkale’nin Küçükkuyu ve Yenice ilçelerinde dünyayla eş zamanlı olarak ‘Kömürden Kurtul, Geleceği Kurtar!’ dediler.
15 Mayıs 2016 tarihinde, tüm dünyada 5 kıta ve 13 ülke ile eş zamanlı olarak Türkiye’nin dört bir yanından katılımla Aliağa’da binlerce kişi kömüre hep bir ağızdan dur demişti. Fosil Yakıt Karşıtı İnisiyatif tarafından ‘Kömürden kurtul, geleceği kurtar!’ sloganıyla düzenlenen bu büyük buluşma sadece Türkiye’de yaklaşık 10 milyon insana ulaşmıştı. Tüm dünyada giderek yok olmaya yüz tutan fosil yakıt sanayine karşı düzenlenen ‘Break Free’ hareketinin bir parçası olarak; bu sene de Mart ayı boyunca Tekirdağ, Aliağa, Adana, Ankara, Zonguldak, Bursa ve Çanakkale gibi pek çok farklı ilde yüzlerce kişi kömürlü termik santralleri istemiyoruz dedi.
 
Dünyada çöküşte olan kömür, Kazdağı’nı yakmasın!
 
Coal Swarm, Sierra Club ve Greenpeace tarafından hazırlanan ‘Yükseliş ve Çöküş 2017: Küresel Kömürlü Termik Santral Kapasitesi Takip ve İzleme’ adlı rapor tüm dünyada kömür yatırımlarının artık gerilemekte olduğunu açıkça gözler önüne seriyor. Rapor, küresel çapta kömürlü termik santral yatırımlarına ilişkin olarak, tüm inşaat öncesi planlama faaliyetlerinde yüzde 48, inşaata başlanan proje sayısında ise yüzde 62 oranında düşüş olduğunu ortaya koyuyor. Sadece Çin’de, geçen yıl verilen termik santral lisans sayısında yüzde 85 azalma görüldü ve 2016 yılında 100'den fazla termik santral projesi iptal edildi. ABD ve Avrupa’da ise özellikle ömrünü tamamlayarak kapanan termik santraller dikkat çekiyor.
Türkiye'de ise 2010 - 2016 yılları arasında 20 GW kömürlü termik santral projesi iptal edildi. Bu rakam, Türkiye'nin toplam kurulu gücünün 1/4'üne denk geliyor. Ayrıca rapor, Türkiye'nin 66.8 GW kapasiteli kömürlü termik santral planladığını ancak inşa halindeki kapasitenin ise 2.6 GW düzeyinde kaldığını ortaya koyuyor.
Tüm dünyanın artık vazgeçmekte olduğu bir elektrik üretme biçimi olmasına rağmen Çanakkale’de şu anda zaten çalışmakta olan 3 tane ve inşaat haline olan 2 tane kömürlü termik santral ve başta Biga yarımadası olmak üzere Çanakkale’ye yapılması planlanan toplam 14 tane kömürlü santral bulunmakta.
Ocak ayında da Çanakkale’ye bağlı Yenice İlçesinin Çırpılar Köyü yakınlarında Taşzemin A.Ş. tarafından yapılması planlanan ve resmi belgelere göre 90 adet futbol sahası büyüklüğünde bir alanın külle kaplayacak olan toplam 200 MW kurulu güce sahip santrale izin verilmemesi için tüm Türkiye çapında sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar tarafından sosyal medya ve basında da geniş yer bulan #Kazdağıhepimizin kampanyası yürütülmüştü.
Soğutma için 3,5 milyon metreküp su çekilerek Çanakkale’nin, Gönen ve Bandırma gibi önemli ilçelerin içme ve sulama suyunun tükenmesine, bölgede yetiştirilen kapya biberi, Kalkım çileği gibi ürünlerin de yok olmasına neden olacak olan projenin yapılmaması için cumartesi günü Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nin etkinliğinde ‘İklim için Harekete Geç’ ve  pazar günü de Çanakkale’nin Yenice ilçesinde İda Dayanışma ve Yeşil Yenice Derneği’nin çağrısıyla bir araya gelen yüzlerce kişi ‘Kazdağı Kömür Solumasın’ ve ‘Kömürden Kurtul Geleceği Kurtar’ dedi.
Daha önce Agonya Ovasındaki 72 köy muhtarının 65’inin imzaladığı itiraz dilekçelerini bölgeyi temsilen Çevre Bakanlığına vermiş olan Kayatepe eski muhtarı Hüseyin Soylu ‘Toplantı ertelendi diye biz mücadelemizi ertelemeyeceğiz. Proje iptal edilene kadar mücadeleye devam edeceğiz. Biliyoruz, Türkiye’nin oksijen deposu Kaz Dağları Milli Parkı’nın hemen yamacına yapılması planlanan bu termik santraldan çıkacak olan zehirli gazlar, hem bölgenin eşsiz doğal güzelliklerine zarar verecek hem de Çanakkale ve Balıkesir’de yaşayan bizlerin havasını solunmaz hale getirecek’ dedi.  
Editöre not:
1)     Coal Swarm, Sierra Club ve Greenpeace tarafından hazırlanan ‘Yükseliş ve Çöküş 2017: Küresel Kömürlü Termik Santral Kapasitesi Takip ve İzleme’ adlı raporun Türkçe haline buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
 
2)     Daha önce 3 Şubat 2016’da yapılacağı duyurulan Çırpılar Termik Santrali Projesi ÇED raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) Toplantısı Agonya Ovasındaki 72 köy muhtarının 65’inin imzaladığı itiraz dilekçelerin bölgeyi temsilen Kayatepe eski muhtarı Hüseyin Soylu tarafından kurumlara sunulmasının ardından ileri bir tarihe ertelenmişti. Ardından, 23 Mart 2016’da Ankara’da gerçekleştirilen İDK’da ise itirazlar dikkate alınmış ve saptanan eksiklerin giderilmesi için firmaya süre verilmişti. Projenin 11 Ocak 2017’de Ankara’da gerçekleştirileceği duyurulan 2. İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısının hava muhalefeti nedeniyle ertelendiği duyurulmuştu. Kazdağıseverler ve sivil toplum kuruluşlarını konunun yakın takipcisi olacaklarını açıkladılar.
 
3)     Çırpılar Termik Santrali Projesinin ÇED raporunun İDK toplantısında onaylanmaması için ocak yında sivil toplum kuruluşları hep beraber harekete geçerek projeye itiraz edilmesi çağrısında bulunmuştu. Destek çağrısının ardından Çanakkale, Ankara ve İstanbul’dan pek çok derneğin yanı sıra tüm Türkiye çapında en az 10 farklı ildeki sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlardan bilgi edinme hakkı çerçevesinde online olarak veya postayla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na en az 500 itiraz dilekçesi gönderilmişti. Ayrıca 9 Ocak 2017 Pazartesi akşamı başlatılan sosyal medya kampanyası twitterda toplamda 574.500 kişi #kazdağıhepimizin etiketi ile paylaşımlar yaparak ve Kazdığı’nın sesini twitterda saat 21.35 itibariyle en çok konuşulan konularda 3. sıraya yükselmişti. Ayrıca change.org sitesinde Çanakkale TEMA tarafından ’Çanakkale’ye Sahip Çık’ diyerek açılan imza kampanyasına da 60.000 kişi tarafından imzalandı.
 
4)     Bölgede planlanan tüm santraler yapılırsa Çanakkale’de çalışacak olan 16 kömürlü termik santralin kümülatif etkisinin, sadece Kazdağı Milli Parkı ve bölgenin eşsiz doğasına değil; yaratacağı kirlilik ile bölgenin temiz havasına ve halk sağlığına da tehdit olacağı TEMA tarafından uzmanlara yaptırılan modelleme çalışmaları ile de tespit edilerek duyuruldu. Ayrıca IDK toplantısına halk sağlığına ve çevreye olan etkileri nedeniyle katılma talebinde bulunan Türk Tabipler Birliği, Türk Toraks Derneği, Greenpeace Akdeniz gibi kurumların toplantıya katılma talepleri reddilmişti.