İzmir Ticaret Borsası ve Şanlıurfa Ticaret Borsası arasında, İzmir Ticaret Borsası’nın yüzde yüz sermayesi ile kurulan ve 2014 yılında faaliyete geçerek pamuk alanında ilk ve tek yetkili sınıflandırıcı olan İZLADAŞ’ın Şanlıurfa’da da hizmet vermesi ve elektronik ürün senetlerinin İzmir Ticaret Borsası Elektronik İşlem Platformu’nda (İZBEP) işlem görmesi konularında işbirliği protokolü imzalandı.

İzmir Ticaret Borsası ile Şanlıurfa Ticaret Borsası arasında gerçekleştirilen protokol çerçevesinde, İZLADAŞ Şanlıurfa’da açacağı üçüncü şubesi ile Şanlıurfa Pamuk Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş.’ye (PAMLİDAŞ) teslim edilecek pamukların kalite tasnifini yapacak. Ayrıca, PAMLİDAŞ tarafından çıkarılacak Elektronik Ürün Senetleri İZBEP’te işlem görecek.

İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli ve Şanlıurfa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, 17 Eylül 2018 Pazartesi günü gerçekleştirilen törende protokole imza atarak kurumlar arası işbirliğini resmen başlattı.

İmza töreni sonrası değerlendirme yapan İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, “Pamuk ülkemiz için stratejik öneme sahip çok önemli bir ürün. Üreticinin emeğinin karşılığını alabileceği, ürünün en sağlıklı koşullarda saklanarak değerinde pazarlanabileceği bir sistemi Şanlıurfa Ticaret Borsası ile birlikte hayata geçirecek olmaktan dolayı son derece mutluyuz. Protokolün sektör adına hayırlı olmasını diliyorum” dedi.

İki kurum arasında yapılacak işbirliklerinin son derece önemli olduğuna değinen Şanlıurfa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya ise “Borsamız son dönemde lisanslı depoculuk yatırımlarına hız verdi. Borsa’nın yüzde 95, TOBB’un yüzde 5 sahibi olduğu Şanlıurfa Pamuk Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş. (PAMLİDAŞ) kuruldu. Şirket, Avrupa Birliği IPA bileşeninden sağlanan 9 milyon 300 bin Euro destekle, Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesinde 117 bin metrekarelik alan üzerinde, 20 bin ton kapasite ile pamuk lisanslı depo yatırımını tamamladı. İzmir Ticaret Borsası ile yaptığımız işbirliği protokolüyle birlikte pamuk sektörüne ve üreticilerimize hizmet alanımızı daha da geliştirmiş olacağız” diye konuştu. 

Lisanslı depoculuk ve laboratuvar faaliyetleri nasıl işliyor?

Depolamaya uygun nitelikteki hububat, baklagiller, yağlı tohumlar, pamuk, fındık, zeytin, zeytinyağı, kuru kayısı gibi tarım ürünlerinin kalite standartları belirlenerek emniyetli ve sağlıklı koşullarda lisanslı depo işletmelerinde depolanmasını ve bu ürünlerin ticaretinin yine bu işletmeler tarafından düzenlenen ürün senetleri vasıtasıyla yapılmasını amaçlayan 5.300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu 17 Şubat 2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.

Diğer yandan, depolamaya uygun nitelikteki ürünlerin gerek fiziki ve gerekse bu ürünleri temsil eden ürün senetleri vasıtasıyla ticaretinin yürütülmesini düzenleyen 5.174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 53’üncü maddesi ise 1 Haziran 2004 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştu. 
Ülkemizde söz konusu tarihten günümüze kadar geçen sürede, Ticaret Bakanlığı tarafından; hububat, pamuk ve zeytinyağı ürünlerine ait ürün senetleri alım satımı alanında dokuz Ticaret Borsası’na, ürün depolama konusunda 142 depo işletmesine, lisanslı depoya konulan ürünlerin kalite kriterlerini tespit etmek üzere de 13 yetkili sınıflandırıcıya faaliyet izni ve yetki belgesi verildi. 

İzmir Ticaret Borsası da sözleşme imzaladığı pamukla ilgili faaliyet gösteren lisanslı depolar tarafından çıkarılan ürün senetlerinin ticareti konusunda yetkilendirildi. Bu yetki kapsamında, pamuk alanında ilk lisanslı depo olan Ege Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş’nin (ELİDAŞ) kuruluşuna öncülük eden ve en büyük ortaklarından olan İzmir Ticaret Borsası; İzmir Ticaret Borsası Elektronik İşlem Platformu’nu (İZBEP) da hayata geçirerek lisanslı depolar tarafından depolardaki malı temsil etmek üzere çıkarılan Elektronik Ürün Senetlerinin (ELÜS) alım-satımına imkân sağlayacak sistemi ticaret hayatına kazandırmış oldu.

İzmir Ticaret Borsası’nın yüzde 100 sermayesi ile kurulan ve 2014 yılı sonunda faaliyete geçerek pamuk alanında ilk ve tek yetkili sınıflandırıcı olan İZLADAŞ kısa sürede pamuk alanında güvenilir bir analiz laboratuvarı kimliğine kavuştu ve Türkiye çapında bir marka oldu.

Uluslararası alanda da birçok başarıya imza atan İZLADAŞ en son 2018 yılında katılmış olduğu 31 ülkeden 76 laboratuvar ve 125 cihazın yer aldığı pamuk lif analiz laboratuvarları arasında yapılan karşılaştırma testlerinde, İzmir Merkez Laboratuvarı en iyi ölçüm derecesiyle dünyada birinci, ELİDAŞ depolarında bulunan Belevi Şubesi ise dördüncü sırada yer aldı...

İZLADAŞ, İzmir Merkez Laboratuvarı ve Belevi-Selçuk Pamuk Lif Analiz Laboratuvarı aracılığıyla başta İzmir Ticaret Borsası üyeleri olmak üzere ELİDAŞ ve ülke genelinde faaliyet gösteren borsalar, üniversiteler, araştırma kurumları, tekstil ve çırçır fabrikaları, özel tohum firmaları gibi pek çok kurum ve kuruluşa hizmet veriyor. Çalışmalarını Ticaret Bakanlığı denetiminde yürüten her iki laboratuvarda da ELİDAŞ pamuk lisanslı deposuna ürün teslim etmek isteyen mudilerin tek balya analizleri gerçekleştiriliyor.