Merkez Bankası (MB) uzmanlarının yaptığı araştırmaya göre, Türkiye'de 2 milyon 136 bin işçi, aylık asgari ücretin altında gelirle geçinmeye çalışıyor. Aylık geliri asgari ücret seviyesinde olanlarla biraz altında ve biraz üstünde olan işçi sayısı ise 7 milyon 87 bini buluyor. Bu iki grup dikkate alındığında, araştırma ülke genelinde sefalet ücretiyle çalışanların sayısının 9 milyon 223 bine ulaştığını ortaya koyuyor.

MB ekonomistlerinin yaptığı “Türkiye'de Ücret Dinamikleri” isimli teknik çalışma yayımlandı. Türkiye'de ücretlere uygulanan zamların nasıl belirlendiği ve ücret zamlarının enflasyonu nasıl etkilediği gibi sorulara yanıtların arandığı araştırmada, Türkiye'deki ücret dağılımına ilişkin önemli tespitler yapıldı.

YÜZDE 11.3'Ü 1.200 TL ALIYOR

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2017 yılı Hane Halkı İşgücü Anketi verilerinin kullandığı araştırmada yer alan bilgilere göre, 2017 yılında istihdam edilen 28 milyon 83 bin kişiden 18.9 milyonu ücret ve yevmiyeyle çalışıyor.

Araştırmaya göre, ücret ve yevmiyeyle çalışanların yüzde 11.3'ünün, yani 2 milyon 136 bin işçinin eline ayda maaş, ücret, ikramiye ve prim dahil sadece 1.200 lira geçiyor. 2017 yılında asgari ücretin 1.404 lira olduğu dikkate alındığında, bu veriler, 2 milyonu aşkın çalışanın asgari ücretin bile çok altında bir gelirle geçimini sağlamaya çalıştığını gösteriyor.
 
Verilere göre, ücret ve yevmiyeyle çalışanların 7 milyon 87 bini, yani yüzde 37.5'le oldukça yüksek bir kısmı ise ayda sadece 1.200 ila 1.600 lira arasında bir gelirle  geçinmeye çalışıyor. Bu veriler de yine, sayıları bilinmemekle birlikte 1.404 liralık asgari ücretin yaklaşık 200 lira altında çok sayıda işçinin olduğunu gösteriyor.

2017 yılında ücret ve yevmiyeyle çalışanların yüzde 44.3'ü yani 8.3 milyon kişi 1.600 ila 4 bin lira aralığında; yüzde 5'e karşılık gelen 945 bin kişi 4-6 bin lira aralığında, yüzde 1.9'a karşılık gelen 359 bin kişi ise 6 bin lira ve üzerinde aylık gelir elde ediyor.

Gelir seviyelerine göre ortaya çıkan oransal dağılım 2019 asgari ücret seviyesine uyarlandığında, bugün 2 bin 20 liralık asgari ücrete rağmen 2 milyondan fazla işçinin aylık 1.726 liranın altında bir gelirle ailesini geçindirmeye çalıştığı görülüyor.

Ücret zammını TÜFE belirliyor

Araştırmada, çalışanların maaş zamlarını belirlemede hangi unsurların etkili olduğu da yer aldı. Toplu iş sözleşmeleriyle belirlenen ücret artışlarında geçmiş enflasyona endeksleme davranışının oldukça güçlü olduğu belirtilen çalışmada, “Türkiye'de ücretli ve yevmiyelilerin önemli bir kısmı asgari ücret ve komşuluğunda gelire sahip ve özel sektör ücret artışlarında asgari ücret artışları ve TÜFE çıpa olmakta.

Bu durum, ekonomi genelinde ücretlerin iş çevrimlerine duyarlılığını sınırlamakta, ücret enflasyonunda önemli bir katılığa sebep olmakta ve ücret-enflasyon etkileşimi açısından enflasyon katılığını da beslemektedir” denildi.

Kaynak: Sözcü- Erdoğan Süzer