Amerikali psikolog Abraham Maslow 1943 yılında, insanlığın doğuşundan yaşamış olduğu zamana kadarki ihtiyaçlarını özetleyen harika bir kuram geliştirdi. Buna göre insan önce yaşamak zorunda. Yani fiziki ihtiyaçlar insanlığın temelinde yer alıyor. Daha sonra sırayla sosyalleşmeye başlıyor. Güvenlik, barınma, eş bulma ve üreme gibi ihtiyaçlar bunu izler. Tüm bu problemler aşıldıktan sonra sevmek sevilmek saygı duymak yada saygı duyulmak kısacası mutluluk hissi ortaya çıkıyor. İşte tam burada saygı duyulmak ihtiyacı yani toplumda bir yer edinmek yada toplumun sizi takip etmesini istemek insan doğasını cezp etmeye başlıyor. 

İlk çağlardaki insanları bir düşünün. Bir kavim bıçakla avlanırken diğer kavimde sosyal ihtiyaçlarını halletmiş bahsettiğimiz fiziki ihtiyaçlarını bir nebze yaşanabilir hale getirmiş biri çıkıp ok ve yayı buluyor. Bunun karşılığında daha çok yiyeceğe ve saygıya sahip oluyor. Üstelik daha kolay yoldan. Ok ve yaydan haberi olmayan diğer kavim ise bu kavmin nasıl bu kadar rahat yaşayabildiğini anlamaya çalışırken yaydan ve oktan haberi oluyor. Sırada taklit etme yada aynısını yapma telaşı başlıyor. Ancak ihtiyaçlar hiyerarşisinde yeterli seviyeye gelemediyseler diğer kavmi taklit etmeleri yada onların icat ettikleri yay ve oku daha ileriye götürmeleri mümkün değil. Yani öncelikle barınacak güvenli bir yeriniz yoksa ve ailenizin yaşamını sürdürmesi için onları korunaklı bir yerde yaşatamıyorsanız, önceliğiniz bu olacaktır. Bir anda aileniz yaşamaya çalışırken siz bir yandan ok yapma telaşına girmezsiniz. Peki ne olacak? Olacak olan şu gideceksiniz diğer kavimden bu oku satın almak isteyeceksiniz. O zamanda elinizdeki en değerli, en faydalı alet yada aile üyelerinden birini feda etmek zorunda kalacaksınız. Belki topluluğun en güçlü bireyi yada en faydalı kadınından vazgeçeceksiniz. Giderek güçsüz hale geleceksiniz. Buda toplum olarak kaos ve mutsuzluğu beraberinde getirecek.

Dönelim bugüne. Kimse kendisinin, ailesinin yaşaması için ok yada yay bulmak zorunda değil. Her şeye maddi imkanınız ölçüsünde sahipsiniz. Ancak şu bir gerçek eğer hiyerarşi içerisinde üst seviyeyi hedefliyorsanız, üstelik aile ve birey olarak mutlu bir hayat sürmek gibi bir idealiniz varsa elinizden geldiğince üretmeye ve geliştirmeye mecbursunuz. Toplumda ne kadar çok kişi bu düşünce yapısında olursa toplum olarak daha mutlu ve refah içinde yaşarız.

Bugünden başlayarak her gün bir yay icat edin. Nasıl mı olacak? 

Çok Gezin, Çok Okuyun ve en önemlisi Çok Sorun.

Suat BIÇAK