2017 Nobel Barış Ödülü'nü "Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Kampanya(ICAN)" kazandı.
Nobel Komitesi Başkanı Berit Reiss-Andersen, ödülün grubun, "herhangi bir nükleer silah kullanımının insani felaketler oluşturacağına dikkat çektikleri ve bu hedefe ulaşmak için sarf ettikleri çabalar" nedeniyle verildiğini söyledi.
Bu yılki Nobel Barış Ödülü için 215 kişi ve 103 kurum aday gösterilmişti.
Geçtiğimiz yıl, ülkesindeki 50 yıllık iç savaşı sona erdirmek için çaba harcayan Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştü.
***
Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması, temmuz ayında BM Genel Kurulu'ndaki oylamada kabul edilmişti. ABD, İngiltere, Rusya, Fransa, Çin gibi BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ve diğer nükleer silah sahibi ülkelerin boykot ettiği müzakereler sonucu ortaya çıkan tasarı, 122 ülkenin desteğiyle kabul edilmişti.
TÜRKİYE OYLAMAYA KATILMAMIŞTI
Tasarıya sadece Hollanda karşı oy verirken, Singapur çekimser kalmıştı. Oylamaya aralarında ABD, Rusya, İngiltere, Çin, Hindistan, Pakistan, Türkiye,İran, İsrail,Fransa, Almanya, Yunanistan, Japonya ve İtalya'nın da olduğu 69 ülke katılmadı.
ABD, FRANSA VE İNGİLTERE'DEN TEPKİ
Tasarının kabulünün ardından ABD, İngiltere ve Fransa ortak açıklama yaparak, karara tepki göstermişti.
Anlaşma metninin müzakerelerine katılmadıklarını belirten üç ülkenin açıklamasında, "Anlaşmayı ne imzalamaya ne onaylamaya ne de gelecekte katılmaya niyetimiz yok. Bu nedenle ülkelerimizin nükleer silah konusundaki yasal yükümlülükleri değişmeyecektir" ifadeleri kullanılmıştı.
Anlaşma tüm üyelerin her türlü nükleer silah geliştirme ve edinme faaliyetlerini yasaklarken, daha önceden bu silahlara sahip olanlardan bunları uluslararası gözlemciler kontrolünde geri dönüşü olmayacak şekilde imha etmesi isteniyor.
Nükleer silahlar konusunda 1970 yılından beri yürürlükte olan "Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması" (NPT) bulunuyor. Bu anlaşma, yeni silah geliştirilmesini yasaklayarak gelecekte tamamen bu silahların kaldırılmasını amaçlıyor.
Anlaşmada nükleer silahların tamamen kaldırılması hedef olarak gösterilirken taraflara bağlayıcı yasal zorunluluk getirilmiyor.
Nükleer karşıtı ülke ve gruplar yeni anlaşmayla bu silahların tamamen imhası için yasal zorunluluk getirmeyi amaçlıyor.