24 Haziran dedik, geldi, bitti, gördük.
Bir ittifak kazandı, bir ittifak kaybetti.
2015 seçim oylarına göre de bütün partiler de oy kaybetti.
Tek oyunu attıran Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu.
Yeni sistemin, siyasetteki değişimi sadece oy yüzdelerinde değil, seçim öncesinde olduğu gibi seçim sonrasında da devam edecek gibi görünüyor.
Hükümetin direk içinde olmayan milletvekilleri, sadece yasama görevini yaparken, maliye, milli eğitim, tapu dairesindeki memurlar gibi olacaklar.
Yani artık yürütmenin içinde olmayacaklar.
Yürütme, millet tarafından en çok oy ile başında durmasının tercih edildiği kişi olan Cumhurbaşkanın, birlikte çalışmayı tercih ettiği alanında donanımlı kişilerden oluşacak.
Yani Türkiye’de bir nevi profesyonel hükümet dönemi başladı.
Şey gibi, bir şirket sahibinin, şirketinin daha iyi yönetilmesi ve büyümesi için işin uzmanı kişiyi CEO olarak şirketinin başına oturtması gibi.
Profesyonel hükümet sistemi Türkiye’ye ne kadar iyi gelecek onu da zamanla göreceğiz.
Ancak seçimin bitmesiyle 2023 seçimlerinin de şifreleri ortaya çıktı.
Her partinin oy kaybettiği bir seçimde, 16 yıldır iktidarda olan AK Parti’nin mecliste çoğunluğu elde etmesi, ittifak içinde seçime girdiği MHP ile meclisin salt çoğunluğunu elinde tutması, önümüzdeki 5 yıl için yeterli ama 2023 seçimleri için tabi ki yeterli değil.
Yeni sistemin yaşanmasıyla milletvekillerinden beklentilerin ne kadar azaldığı ortaya çıkacak.
Yürütmenin içinde olmayan, yürütmeyle aynı sıralarda oturamayan milletvekillerinin vatandaş üzerindeki bu yapabilir etkisi de zaman içinde azalacak.
Dolayısıyla 2023 seçimlerinde seçmen, işine yarayan veya yaramayan değil, ülkesine fayda sağlayabilecek donanıma sahip milletvekili profilliyle karşı karşıya olmak isteyecek.
Bu da ister istemez, milletvekili adaylarının hangi partiden olduğundan çok, ne gibi bir üstünlüğe sahip olduğunu ve vatandaşla iletişimini ne düzeyde kurabildiğini ön plana çıkaracak.
Benim kişisel görüşüm, Türkiye’de artık 2 defa, 3 defa milletvekili seçimlerine girerek, 10 yıl 15 yıl milletvekili olma dönemi de sona erecektir.
Zira seçmen, yeni sistemin icraatta etkisiz eleman haline getirdiği milletvekili seçtiği kişiden direk fayda göremeyince, genel fayda düşüncesiyle her seçimde başka bir milletvekilini meclise gönderme eğilimi içinde olacak.
Seçmen açısından siyasetin gelecek vizyonu böyle olacaktır.
Siyasi partiler ise, bu vizyonu görüp, ona göre seçimlere değişiklikler yaparak girmek zorunda kalacaktır.
Oy alabilmenin önemi daha da çok ve yolunun da daha da zor olduğunu gören siyasi partilerde, aday adayları daha çok olacak, adaylar ise daha renkli olacaktır.
Örneğin, valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, sanatçılar, sporcular, vatandaşla sıcak ilişkileri çok olan adaylar siyasi partilerce tercih edilir olacak.
Recep Tayyip Erdoğan’ın tek başına aldığı oy gibi, 2023’de partilerin milletvekili adayları da kişisel oylarıyla milletvekili adayı olabilme, milletvekili olma şansını yakalayabilecekler.
Ancak her şeye rağmen eski sistem ile yeni sistem siyasetinde milletvekili olabilmek için gerekli olan ve değişmeyen üç tek şey var.
Etiket, zaman ve para.