Yıllarca katedilen yolun çok daha fazlasını bir anda kat eden 21. yüzyılda değişim ve gelişim odaklı olmayan hiç bir içerik ya da program başarılı olamazken, hala aynı beklentiler ve algı ile büyütülen çocukların yeni dünya düzenine uyum sağlaması nasıl beklenebilir ki?
21. yüzyıl günümüz çocuklarından daha yetkin olmaları daha inovatif olmaları daha esnek olmaları daha teknolojik olmaları daha daha daha pek çok şey istiyor.
Nedir bu 21.YY Bireyinden beklenen özellikler diye bakacak olursak; her şeyden önce yeni dönem bireylerinin maruz kaldıkları onlarca uyaran, radyoaktivite ve stresse rağmen ruhsal anlamda sağlıklı, iletişim anlamında yeterli, kendini ifade edebilme becerilerinin yanında üstün sunum yeteceği kazanmış ve doğru zamanda doğruyu planlayıp uygulayabilen bireyler olması bekleniyor.
Araştırma, bilgi okuryazarlığı, sorgulama, eleştirel ve analitik düşünme gibi becerilerin yanında inovasyon çağına (teknolojik yenilikler) da ayak uydurmaları beklenmektedir. Üretkenlik, eleştirel ve yaratıcı düşünme becerileri, problem tanılama ve çözme, işbirliğine yatkınlık ve işbirlikçi yaklaşımları benimseme gibi klasik eğitim sistemlerinde her zaman kolaylıkla edinilemeyen becerilerin de çocuklar tarafından kazanılmış olması gerekmektedir ki mevcut okul sistemleri ve eğitim anlayışının değişmeden kazanılmaları çok kolay değildir. Burada başta okul öncesi ve sınıf öğretmenleri olmak üzere tüm öğretmenlere ciddi sorumluluklar düşmektedir. Bu amaçla dünya genelinde yaygınlaşan eğitim eğilimlerinden STEM yaklaşımını hem multi-disipliner olması hem de çocukların yetkinliklerini arttırması anlamında destekliyor ve öneriyorum.
Bir diğer 21.YY bireyinden beklenen özellik adaptasyon becerisi geliştirmiş olmasıdır ki böylece yapılan iş ya da projede yeni, kesin olmayan ve hızla değişen durumlarla baş edebilme konusunda sorun yaşamasınlar; iş stresi ile baş edip, kriz ve acil durumlara etkili bir şekilde cevap verebilsinler. Tabi bu süreçte gerek sözlü gerekse sözsüz iletişim kanallarını doğru ve etkili kullanabiliyor olmaları da gerekmektedir. Yani etkili iletişim geçmişde ve günümüz olduğu gibi gelecekte de olmazsa olmazlarımızdan olmaya devam edecektir.
Rutin problemlerin dışında kalan ve farklı problemlere yönelik yeni ve inovatif çözümler önerebilme yeteneği hem iletişim hem özgüvenle ilintili olmakla birlikte teknolojiyi kavrama doğru kullanma ve teknoloji üretebilmekle de yakından ilişkilidir ve yeni yüzyılda çocukların bu beceriye sahip olmaları beklenmektedir. Çünkü yapılan istatistik çalışmaları ve analizler göstermektedir ki günümüzde okul öncesi ve ilköğretim eğitimi alan çocukların çalışma alanı olarak görülen mesleklerin % 70 i onlar iş hayatına atılıncaya kadar ortadan kalkacak ve daha innovasyona dayalı daha teknoloji fen odaklı ve proje süreçli meslekler ön plana çıkacaktır. Kısacası bir çok meslek yok olmaya yüz tutacak ve yeni mesleklerde yeni mesleki yeterlilikleri olan inovatif bireyler istihdam edilecektir. Eğer çocuğunuzun geleceğine yatırım yapıyor ve geleceğinde rahat etmesini istiyor iseniz şimdiden çocuğunuzu inovasyon, STEM, Robotik Kodlama alt yapısı veren kurumlarla tanıştırmayı ihmal etmemeli sadece eğitim kurumundan beklemek yerine evde de benzer şekilde desteklemelisiniz. Çünkü eğitim her ne kadar tohumları kurumlarda atılıyor olsa da filizleri evde şekillenen bir süreçtir ve anne -bababu sürece mutlaka dahil olmalı çocuğun soruduğu sorulara merak-ilgi ve samimiyetle cevap verebilecek donanıma ulaşmalıdır.
Ve son olarak 21.YY bireylerinin mutlaka sahip olmasını beklediğimiz bir diğer özellik sistemik düşünme becerisini kazanmış birey olmasıdır. Sistemik düşünme becerileri; Tüm sistemin nasıl çalıştığını anlama, bir sistemdeki bileşenlerden birindeki aksamanın diğer sistem bileşenlerini nasıl etkileyebileceğini anlama, etkili karar verme, sistem analizi ve değerlendirmesi ile sistem bileşenlerinin birbiriyle olan etkileşimi hakkında soyut düşünme becerisidir.
Eğer şu an anne - baba, anne baba adayı ya da eğitimci iseniz, size yeni yüzyıla hazırlanmak üzere çocuğunuza yukarıdaki yetkinlikler üzerinde çalışmanızı öneririm. Çünkü biliyorum ki geleceğe şekil verecek olan bireylerden 21.YY’ın beklentileri çok yüksek.