Festivalin açılış töreni, 16 Aralık tarihinde Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) yapıldı. Tören, festivalin direktörlüğünü üstlenen Vecdi Sayar’ın gerçekleştirdiği açılış konuşmasıyla başladı. Program hakkında bilgiler veren Sayar’ın açıklamalarının ardından, Aziz Nesin, Orhan Kemal ve Can Yücel belgesellerinden kesitler gösterime sunuldu. Haluk Çetin, Can Yücel şiirlerinden şarkılar seslendirirken, Mercan Selçuk Dans Topluluğu ise Timur Selçuk’un mizahi şarkılarına Mercan Selçuk’un koreografisi ile eşlik etti.
Festival afişinde, bu yıl 2023’de Aziz Nesin Mizah Ödülü’nü alan Arnavut asıllı İtalyan karikatürist Agim Sulaj’ın karikatürü yer aldı. Festival kapsamında, AASSM’de yer alan “Tasarımcıların Gözünden Aziz Nesin” ve “Yalçın Çetin (1934-1977) Sergisi” ise 29 Aralık tarihine kadar ziyarete açık olacak.
AZİZ NESİN MİZAH ÖDÜLÜ
Mizah festivali her yıl Aziz Nesin’i doğum tarihinde anımsıyor, hatırasını yaşatmaya devam ediyor. 20 Aralık 1915’te dünyaya gelen Nesin’in doğum günü, festival kapsamında her yıl çeşitli etkinliklerle anılıyor. Festival bu çerçevede ayrıca “Aziz Nesin Mizah Ödülü” veriyor. Aziz Nesin’in anısına düzenlenen ödülü bu yıl, sinema-tiyatro oyuncusu Cengiz Bozkurt ve mizah tarihçisi Turgut Çeviker aldı. Dolu dolu geçen mizah festivalinde, dinletiler, dans gösterileri, belgesel - film gösterimleri ile söyleşiler düzenlenirken sergiler ve tiyatro oyunu, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, Konak Belediyesi Türkan Saylan Kültür Merkezi, Fransız Kültür Merkezi, Karşıyaka Belediyesi Çarşı Kültür Merkezi, Karşıyaka Belediyesi Hikmet Şimşek Kültür Merkezi, İtalya Evi, APİKAM ve İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde sanatseverlerle buluştu.
MİZAH FESTİVALİNDE USTALAR ANILDI
Mizah festivali düzenlediği söyleşilerle birlikte, Aziz Nesin, Orhan Kemal ve Can Yücel’i yapıtlarındaki mizah unsuru ile ele aldı. ‘‘Orhan Kemal’in Yapıtlarında Mizah’’, ‘‘Doğum gününde Aziz Nesin’i anıyoruz’’ ve ‘‘Can Yücel Şiirinde Mizah’’ başlıklı söyleşiler ile alanında uzman kişiler ustaların yapıtlarını inceledi. Karşıyaka Belediyesi Çarşı Kültür Merkezinde düzenlenen Orhan Kemal’in Yapıtlarında Mizah başlıklı söyleşi, Işık Öğütçü, Ömer Türkeş, Banu Tozluyurt ve Mazlum Vesek’in katılımıyla gerçekleşti. Söyleşinin moderatörlüğünü üstlenen Mazlum Vesek’in, Orhan Kemal’in oğlu Işık Öğütçü’ye yönettiği, ‘‘Orhan Kemal’in ev hali nasıldı, neşeli biri miydi?’’ sorusu üzerine Öğütçü, babasının ‘‘Evde çok neşeli biri olduğunu’’ dile getirirken, Orhan Kemal’in kitaplarından da örnekler verdi. Usta yazarın mizah anlayışının ve toplumsal gerçekçi yönünün konuşulduğu söyleşide, araştırmacı yazar Banu Tozluyurt, Orhan Kemal’in “Tersine Dünya” romanı özelinde açıklamalarda bulundu. Eleştirmen Ömer Türkeş, mizahı bir tür olarak değil üslup olarak ele alan Orhan Kemal’in neşeli bir yazar olmasının yanı sıra gözlem gücüne değindi. Türkeş, “Orhan Kemal ciddiyetle neşeyi aynı anda titreştirmeyi başaran bir yazardı.” ifadelerine yer verdi. Söyleşinin ardından, Orhan Kemal'in aynı adlı romanından filme uyarlan Ersin Pertan’ın yönetmenliğini gerçekleştirdiği ‘‘Tersine Dünya’’ filmi gösterime sunuldu.
Festival programı 20 Aralık’ta Konak Belediyesi Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde düzenlenen Doğum gününde Aziz Nesin’i anıyoruz ile devam etti. Söyleşide öykücü Ahmet Önel, şair Tuğrul Keskin ve yazar Hidayet Karakuş konuşmacı olarak yer alırken moderatörlüğü gazeteci Bekir Yurdakul üstlendi. Aziz Nesin’in şiirleri, öyküleri, tiyatro oyunları ve roman çalışmalarında mizah unsurunun konuşulduğu söyleşide konuşmacılar, Aziz Nesin’in anılarına da yar verdi. Gazeteci Ahmet Önel, Aziz Nesin’in iki perdelik oyunu ‘‘Azizlik’’ ile ilgili anılarını paylaşırken, Tuğrul Kesin Aziz Nesin’in İzmir ziyaretlerinden ve Hidayet Karakuş ise Aziz Nesin'in ile olan anılarından bahsetti.
Namık Kuyumcu, Semih Çelenk ve Lütfü Dağtaş Can Yücel Şiirinde Mizah adlı söyleşide Güzel Yücel Gier’in moderatörlüğünde Karşıyaka Belediyesi Hikmet Şimşek Kültür Merkezi’nde bir araya geldi. Söyleşinin odağında, yanlış bilinen Can Yücel imzalı şiirler yer aldı. Güzel Yücel Gier babasına ilişkin, ‘‘Henüz küçük yaşlarında babasına, ‘Ben şair olmak istiyorum baba’ diyen biriymiş. Babam şiir yazarken müziği arardı. Şiiri yüksek sesle ve anneme okurdu. Son verdiği röportajların birinde, ‘Benim en büyük mertebem halk ozanı olabilmek’ diye demeç vermiş.’’ ifadelerine yer verdi. Lütfü Dağtaş, şiir dünyasına 1950 yılında giren Can Yücel’in toplumsal olaylara ironi bakış açısıyla yaklaştığını dile getirirken, Semih Çelenk ise, ‘‘Can Yücel’in en temel iki anahtarı; ironi ve ince alaydı. Onun şiirlerinin altında bir tragedya var. Kökleri çok yaygın, Halk Edebiyatı’na, Divan Edebiyatı’na uzanıyor.’’ açıklamalarında bulundu. Can Yücel’in katmanlı ve boyutlu şiirine ilişkin açıklamalar yapan Namık Kuyumcu söyleşide usta şairin şiirlerini okudu.
Festival kapsamında bugün APİKAM'da GÜM'e Giden Yıllar başlıklı söyleşi, Cihan Demirci'nin anlatımıyla saat 18.00'de başlayacak. Kapanış gününde (24 Aralık) ise İzmir Şehir Tiyatroları’nın yeni oyunu Ferhan Şensoy’un “Çok Tuhaf Soruşturma”sının seyircili genel provası sahneye konulacak.