Sayıştay’ın hazırladığı rapor doğrultusunda kurumları TBMM adına denetleyen KİT Komisyonu’nun muhalefet partilerine mensup üyeleri, TRT yönetiminin “sorulara cevap vermeme, eksik cevap verme” tutumunu, komisyondan ve halktan bilgi kaçırdıkları gerekçesiyle eleştirdi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili ve KİT Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Atila Sertel, “TRT’de yönetim değişti ancak anlayış değişmedi. Kendilerini o makama atayan tek adamın emir ve talimatları doğrultusunda hareket eden TRT yönetimi denetim görevimizi yerine getirmek ve bilgilenmek amacıyla sorduğumuz sorulara yanıt vermekten kaçınıyor. Gelirlerinin (5 milyar 678 milyon) yaklaşık yüzde 80’ini halktan kesilen (bandrol ve elektrik) vergilerden elde eden TRT, muhtaç olduğu halka hesap vermekten kaçınıyor. Ancak az kaldı, en kısa zamanda bu ülkeye şeffaflığı ve demokrasiyi getireceğiz” dedi.
SADECE İKİ DİZİYE AYDA 12 MİLYON LİRADAN FAZLA ÖDENİYOR
TRT yönetiminin son 5 yıldır dizilere ödediği paraları “ticari sır” gerekçesi ile açıklamadığını ifade eden Atila Sertel, çeşitli kaynaklardan edindiği bilgiler doğrultusunda TRT tarafından dizilere ödenen ücretlerin ikisini paylaştı. Sertel, “Benim edindiğim bilgilere göre; TRT Uyanış Büyük Selçuklu dizisine bölüm başı 2 milyon 200 bin lira ödüyor. Bir ayda 8 milyon 800 bin TL eder. Eski parayla 8 trilyon 800 milyon lira. Yine Barbaroslar dizisine 1 milyondan fazla para ödendiği söyleniyor. Sadece iki dizi için bir ayda 12 milyon liradan fazla para harcıyorsanız tasarruf bunun neresinde? TRT kendi parasını harcamıyor. Halkın parasını harcıyor. Dolayısıyla hem halkımızı, hem KİT komisyonuna hem de Meclis’e hesap vermek durumunda” diye konuştu.
KOMİSYON BAŞKANI GÖREVİNİ YAPMIYOR
TRT yönetiminin bu aymaz tutumuna karşı KİT Komisyonu Başkanı AKP Aydın Milletvekili Mustafa Savaş’ın da sessiz kaldığını ifade eden Sertel, şunları söyledi:
“TBMM seçilmiş milletvekillerini komisyonlarda görevlendiriyor. Dolayısıyla bize verilmeyen yanıt TBMM’ye verilmemiş demektir. KİT Komisyonu Başkanı AKP Aydın Milletvekili Mustafa Savaş görevini görmemektedir. TRT’nin harcamalarını bize net ve açık olarak vermeyen ve gücünü kimden aldığını bilmediğimiz genel müdür, TBMM’yi, bizi ve KİT Komisyonu Başkanı Mustafa Savaş’ı hiçe saymaktadır. TRT kendini denetlenemeyen bir kurum haline gelmiştir. Şenol Göka döneminde sorularımıza belli ölçüde tatmin edici cevaplar alıyorduk. İbrahim Eren döneminde ve şimdiki genel müdür Mehmet Zahid Sobacı döneminde sorduğumuz sorulara ya hiç yanıt alamıyoruz ya da kaçamak yanıtlar alıyoruz. Örneğin Şenol Göka döneminde Diriliş Ertuğrul dizisine bölüm başı 1 milyon 100 bin TL ödediklerini açıklamışlardı. Şimdi aradan 5 yıl geçmiş ödedikleri ücretler daha da yükselmiş ancak açıklamıyorlar.”
“DIŞ YAPIMLARA HARCANAN PARALAR GİZLENİYOR”
19 Ocak 2022 tarihinde Genel Müdür Mehmet Zahid Sobacı ve yönetim kurulu üyelerinin hazır bulunduğu TRT KİT Alt Komisyonu’nda kurumun 2019-2020 yılı bilanço ve hesaplarını görüştüklerini ifade eden CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, kurumun 2021 yılındaki 6 milyara yakın gelirinin ne kadarının dış yapımlara harcandığını sorduğunu ancak yanıt alamadığını söyledi. Sertel, şöyle devam etti:
“TRT’nin bütçesinde en önemli gider kalemi dış yapımlar. Bu gider kurumda çalışan 8 binden fazla personelin maaşlarından dahi daha fazla. TRT güzel diziler yapıyor ancak bu dizilere ne kadar ödediğini devlet sırrı gibi saklıyor. Örneğin; TRT’de yayınlanan Masumlar Apartmanı, Teşkilat, Gönül Dağı, Kıbrıs: Zafere Doğru, Seksenler, Dünya Hali, Barbaroslar, Uyanış Büyük Selçuklu dizilerine bölüm başı ödenen ücretleri sordum. TRT’den verilen yanıtta ‘Programlara ödenen bölüm başı ücretin açıklanması durumunda kurum olarak fiyat avantajımızı kaybedeceğimizden dolayı paylaşılamamaktadır’ denildi. TRT, 5 yıl önce Diriliş Ertuğrul dizisine bölüm başı 1 milyon 100 bin TL veriyordu. O dönem bu ücret Türkiye televizyonlarında bir dizi için ödenen en yüksek ücretti. Yani TRT verdiği bu cevapla dizilere düşük ücret ödediğini ima etse de tam aksine en yüksek ücreti ödeyen kurumdur.”
“ÖCALAN VAR MİLLETVEKİLLERİ YOK”
TRT’de başta muhalefet milletvekilleri olmak üzere iktidar milletvekilleri dahil hiçbir milletvekilinin yer alamadığını ifade eden Atila Sertel, “2020 ve 2021 yılında TRT ekranlarında kaç CHP, kaç İyi Parti, kaç MHP, kaç HDP, kaç Demokrat Parti, kaç Saadet Partili milletvekili sizin ekranlarında konuştu” şeklinde sorduğu soruya verilen yanıtı da paylaştı:
“TRT kamu yayıncılığı hassasiyetiyle her görüş ve düşüncede insanımızın duygu ve isteklerini ekranlara taşıma konusunda büyük hassasiyet göstermektedir. Bu bağlamda tüm siyasi partilerin faaliyetleri ve çalışmalarını takip ederek ekranlarında yer vermektedir. Kurumumuz genel yayın esasları çerçevesinde; haber ve programlarında tarafsız, objektif, doğru ve hızlı bir anlayışla çalışmalarını sürdürmektedir.”
TRT yönetiminin “her görüş ve düşünce” diyerek Osman Öcalan’ı kastetmiş olabileceğini belirten Atila Sertel, terör örgütü yöneticilerinin dahi yer bulduğu TRT’de milletvekillerinin yer bulamadığının altını çizdi.
“GELİRLER VAR GİDERLER YOK”
TRT’nin 2021 yılı gelirlerine ilişkin sorusunun yanıt bulduğunu aktaran CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, kurumun 2021 yılı 11 aylık gelirinin 5 milyar 678 milyon 54 bin 521 TL olarak gerçekleştiğini belirterek, şunları söyledi:
“TRT’nin 2021 yılının 11 aylık döneminde ilan ve reklam geliri 578 milyon 335 bin 917 TL, sponsorluk gelirleri 23 milyon 934 bin 93 TL, program satış gelirleri 103 milyon 828 BİN 556 TL, diğer gelirleri 67 milyon 614 bin 202 TL, Enerji payı gelirleri 1 milyar 227 milyon 865 bin 133 TL, bandrol gelirleri 3 milyar 224 bin 837 bin 909 TL, faaliyet dışı gelirleri de 451 bin 638 bin 711 TL olmak üzere toplamda 5 milyar 678 milyon 54 bin 521 TL olmuş. TRT yönetimi sorduğumuz soru üzerine 2021 yılı gelirlerini paylaşmış ama giderlerine ilişkin sorduğumuz soruları yanıtlamaktan kaçınmış. Milyarlık gelirin olduğu bir kurumda giderleri şeffaflıkla paylaşmıyorlarsa ne bizler denetim görevini görebiliriz ne de halkın kafasındaki soru işaretleri giderilebilir. Bu ülkeye şeffaflığı ve tam demokrasiyi getirene kadar mücadelemize devam edeceğiz.”