Avrupa Birliği (AB), az önce başlayan kritik zirvede göç krizini masaya yatıracak. Yarın da devam edecek zirvede AB üyesi ülkelerin liderleri, topluluğun kaderini belirleyecek kararlar alabilir.
Zirve öncesinde konuşan liderlerden Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Türkiye ile imzalanan anlaşmayı örnek gösterdi ve benzer bir anlaşmanın başka bir yerde yapılabileceğini söyledi.
Ülkesindeki koalisyon hükümetinde göç çatlağıyla uğraşan Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, göçmenlerin AB için varoluşsal bir mesele olduğunu ve birliğin geleceğini belirleyebileceğini açıkladı.
Merkel, "Biz diğer ülkelerden gelen göçmen gemilerini konuşabiliriz, örneğin Kuzey Afrika gibi. Ancak bizim gemilerin yola çıktığı ülkelerle konuşmamız gerekiyor. Onların arkasından iş çeviremeyiz. AB-Türkiye anlaşması, iki tarafın da kabul ettiği bir anlaşmaydı. Bu ülkelerin neye ihtiyaç duyduğunu konuşmalıyız. Bunu BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Uluslararası Göç Örgütü'yle birlikte yapmalıyız" dedi.
Almanya Başbakanı, AB'nin itibarını koruyabilmesi için Avrupa değerlerinin muhafaza edilmesi gerektiğini savundu, aksi halde Avrupa'yı güçlü kılan değerlere kimsenin inancının kalmayacağını belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da zirvede göç sorunuyla ilgili önemli görüşmelerin yapılacağını, önlerinde iki seçenek bulunduğunu dile getirdi. Macron'a göre birinci seçenek ülkelerin tek başına problemi çözmeye çalışması. İkinci seçenek ise AB boyutunda bir çözüm ve işbirliği. Fransa lideri, kendisinin ikinci seçeneğe inandığını söyledi.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk ise, 2015'ten bu yana AB'ye yasa dışı yollarla giren göçmenlerin sayısının yüzde 96 azaldığını hatırlattı.
Taşın altına elini koyan yok
Akdeniz'i geçen göçmenlerin sorumluluğunun nasıl paylaşılacağı AB ülkeleri arasındaki anlaşmazlığın başlıca nedeni.
İki gün sonra AB dönem başkanlığını üstlenecek Avusturya, sığınmacıların Kuzey Afrika ve AB üyesi olmayan Balkan ülkelerinde özel merkezlerde toplanmasını istiyor.
Akdeniz'e sınırı olan Avrupa ülkeleri ise, diğer üye devletlerin de sorumluluk üstlenmesi gerektiğini savunuyor. Ancak Orta Avrupa ülkeleri bu talebe karşı çıkıyor.
Merkel köşeye sıkıştı
Göç sorunu, Almanya iç siyasetinde de Merkel üzerinde baskı oluşturuyor. Merkel, 2015'te Suriye, Irak ve diğer ülkelerde savaştan kaçanlara sığınma hakkı tanınması için Almanya'nın sınırlarını açma kararı almış bu karar ülke içinde tepki çekmişti.
İçişleri Bakanı Horst Seehofer, Başbakan Merkel'den, ülkeye yeni giren göçmenler ile ilgili soruna AB zirvesine kadar bir çözüm bulmasını istemişti. Seehofer, soruna çözüm bulunamaması halinde göçmenleri sınırdan geri döndürmek istiyor.
Hristiyan Demokrat Birlik Partisi'nin lideri Seehofer gerekirse üç ay önce kurulan koalisyon hükümetinden ayrılabileceklerini söylüyor.
Avrupa'ya göç 2015 yılında olduğu kadar yoğun değil. 2015'te Yunan Adaları'ndan binlerce göçmen Orta Avrupa üzerinden Batı'ya geçmişti.
Dublin Sözleşmesi'ne göre sığınmacılar, AB'ye girdikleri ülkede kalmak zorunda ama bu sözleşme işlemiyor. Göçmen yükünü en çok omuzlarında sırtlanan İtalya ve Yunanistan sorumluluğun birlik üyesi ülkeler arasında adil şekilde paylaşılmasını istiyor.