CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, dünya bor pazarının yarısından fazlasına sahip olan Eti Maden’in bor cevherinin çeşitlendirilmesi ve satışının artırılmasına yönelik çalışmaları konusunda bilgi verdi. Bakan Albayrak, bor ürünlerinin kullanım alanının genişletilmesine yönelik projeleri açıkladı.
CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, dünya bor pazarı rezervinin yüzde 74,1’ine bor pazarının ise yüzde 50,8’ine sahip olan Eti Maden’in ürün çeşitlendirilmesi ve satışının artırılması konusunda yapılan Ar-Ge çalışmalarıyla ilgili olarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından yanıtlanması istemiyle TBMM Başkanlığına yazılı soru önergesi verdi.
Bakan Albayrak, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) tarafından yapılan Ar-Ge çalışmalarıyla ilgili olarak BOREN ve TÜBİTAK’ın temel Ar-Ge projelerinin desteklenmesine yönelik 2012-2015 yılları arasında 22 projeye destek sağladığını, bunlardan 13’ünün tamamlandığını açıkladı. Bakan Albayrak, 2016 yılında düzenlenen proje çağrısının değerlendirme sürecinin ise devam ettiğini bildirdi.
BOREN destekli proje sonuçlarının yatırıma dönüştürülmesi amacıyla düzenlenen "Bor Yatırım Pazarı" kapsamında sektörlerin belirlendiğini ifade eden Bakan Albayrak, 2017 yılında bu sektörlerle gerekli görüşmeler yapılarak yatırım bilgilerinin paylaşılacağını vurguladı.
Eti Maden İşletmeleri'nin ihtiyaçları doğrultusunda bor cevherlerinin hızlı ve yüksek verimle zenginleştirilmesi ve dışa bağımlılığın ortadan kaldırılmasını sağlayacak "Cevher Zenginleştirme Makinesi" projesinin genişletildiğini ve Eti Maden ile birlikte ticarileştirme faaliyetlerinin devam ettiğini açıklayan Bakan Albayrak, “BOREN Ar-Ge Merkezimde "Bor İzotop Zenginleştirmesi", "Bor Atıklarından Lityum Kazanımı ve Ekonomik Olarak Değerlendirilmesi", "Taş Yünü Üretiminde Borun Kullanılabilirliğinin Araştırılması", "Bor Katkılı Emprenye Kimyasalı Geliştirilmesi ve Uygulanması", "Bor Katkılı İleri Metal Alaşımları" ve "Baryum Metaborat Üretimi", "Alçı Üretiminde Bor Ürünlerinin Kullanılabilirliğinin Araştırılması", "Meta Floroborat Üretimi" ve "Bor Katkılı İleri Metal Alaşımları" gibi önemli konularda projeler yürütülmektedir. Ayrıca, bu Merkezde, BOREN tarafından patenti alınmış olan Bor katkılı pomza/perlit tuğlanın pilot ölçekte üretimi çalışmaları sürdürülmektedir” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak, “Maliyet açısından avantajlı ve rekabet gücü yüksek yeni nesil Bor Karbür-Silisyum Karbür Kompozit Seramik Balistik Zırh Plakalarının üretimi ile Çinko Boratlı Modakrilik Elyaf üretimi gerçekleştirilmiş olup, ticarileştirme çalışmaları devam etmektedir.
Borlu Çimentonun uygulanmasına yönelik çalışmalar, Devlet Su İşleri, Eti Maden İşletmeleri ve Türk Çimento Müstahsilleri Birliği işbirliğinde sürdürülmektedir. Borlu tren balatası, odun-plastik kompozitler, borlu bileşiklerin yara iyileşmesinde kullanımı ve borlu kaplamalar konularında önemli mesafeler alınmıştır” diye konuştu.
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğümde; bor ürünleri ile ilgili yeni ürün ve kullanım alanı geliştirme, işletme sorunlarının çözümü ile ilgili alanlarda AR-GE projeleri yapıldığına değinen Bakan Albayrak, ülke ekonomisine katkı sağlayacak projelerden örnekler verdi. Bakan Albayrak: “Demir-Çelik Sektöründe Bor Kullanımının Araştırılması, Bor Esaslı Temizlik Ürünü Geliştirilmesi (Eti Matik Borlu Temizlik Ürünü), Borlu Çözeltiler Kullanılarak Kok Kalitesinin Artırılması, Tarımda Borlu Gübre Kullanımının Yaygınlaştırılması, Seramik Sektöründe Bor Ürünleri Kullanımı ve yeni ürün Geliştirilmesi” gibi projelerin devam ettiğini açıkladı.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer Bor madeninin ülkemiz için stratejik bir ürün olduğunu AR-GE için daha çok kaynak ayrılması gerektiğini belirtti. Gürer: “Dünyada Bor madeni ile sağlanan işleme ve değerlendirme olanakları ülkemizde de hızlı bir şekilde uygulanmalıdır. Kurumsal yapının hızlı, doğru, etkili karar alıcı ve sonuç odaklı uygulamalar içinde desteklenmesi gerekir. Dünya pazarından mamul olarak daha çok pay almamız sağlanmalıdır "diye konuştu.