İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Dr. Cemil Tugay, Muğla Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği tarafından Muğla Türkan Saylan Çağdaş Yaşam Merkezi’nde düzenlenen Enerji Verimliliği Çalıştayı’nda açılış konuşması yaptı. Doğal zenginliklerin tehdit altında olduğunu vurgulayan Başkan Tugay, “Bugün hepimizin idrak etmesi gereken konu; adım adım dünyanın doğal dengesini bozan iklim sorunudur. Sağlıklı kentler için çalışıyoruz. Sağlıklı kent, sağlıklı bir doğal çevre ve sürdürülebilir yaşam şartlarına sahip olan kenttir ancak iklim krizi nedeniyle maalesef tehdit altında” dedi.
Çalıştaya İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay, İzmir Planlama Ajansı Başkanı ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu ve İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkan Vekili Saadet Çağlın da katıldı.
“İNSAN SAĞLIĞI DA BOZULUYOR”
Kuraklık, tarımda rekolte düşüklüğü gibi sorunlara değinen Başkan Tugay, sözlerine şöyle devam etti:
“Gizli ve sinsi şekilde insanların sağlığı ile ilgili artan ciddi sorunlar var. İklim bozuldukça insan sağlığı da bozuluyor. Mücadele etmemiz gereken en önemli sorun iklim kriziyse, krizin kaynağı ve yapılacaklar konusunda karar alma yetkisine sahip kurumların planlarının, yol haritalarının olması gerekiyor” diye konuştu.
“ÖRNEK VE ÖNDER OLMAK BİZİM SORUNLULUĞUMUZ”
Yapılan toplantıların en önemli amacının yerel yönetimleri ortak akılda buluşturmak olduğunu kaydeden Başkan Tugay, Türkiye’nin karbon emisyonunu düşürme konusunda dünyaya örnek ve önder olabileceğini belirtti. Tugay, “Hele ki Atatürk gibi bir liderin kurduğu Cumhuriyet’in mirasçılarıysak bunu çok daha kolay benimsemeliyiz. Türkiye’nin bu konudaki özgüveninin artmasını yürekten diliyorum” dedi.
“YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARIMIZI ARTIRMAMIZ GEREKTİĞİ ÇOK AÇIK”
Toplam sera gazı emisyonlarında en büyük payın yüzde 70-71 oranında enerji kaynaklı emisyonlar olduğunu hatırlatan Başkan Tugay, “Türkiye’de üretilen enerji hala çok yüksek oranda fosil yakıtlara bağlı. Hepimizin enerji konusuna daha alıcı gözle bakması lazım. Yenilenebilir enerji yatırımlarımızı artırmamız gerektiği çok açık” diye belirtti.
“ENERJİYİ VERİMLİ KULLANMAK DA ÖNEMLİ”
Enerjiyi verimli kullanmanın önemine de değinen Başkan Tugay, “Gereksiz enerji tüketiminden kaçınmamız önemli. Günlük yaşamımızda bazı değişikler yapabiliriz. Kamu binalarında, konutlarda, sanayide, ulaşımda ve hayatın her yerinde enerji verimliliğine dair yapabileceğimiz şeyler var” dedi.
Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak Meclis’te karar almak üzere olduklarını da belirterek, “Binaların dış cephelerindeki dekoratif amaçlı aydınlatmaların, gece 00.00-02.00 arasında yüzde 30 gibi bir oranla kısılmasını, 02.00’den sonra da tamamen kapatılmasını şart koşacağız. Yeni binalar yapılırken de bu tür aydınlatmaların hepsini ruhsata bağlayacağız. İhtiyacımız yoksa, alanı o an için kimse kullanmıyorsa o ışıkları kapatmak dünyaya, şehrimize, ülkemize yapabileceğimiz en iyi şeylerden biri” diye konuştu.
“SAĞLIKLI ENERJİ ÜRETİMİ İÇİN ÖNCÜLÜK ETMELİYİZ”
Üye belediyeler olarak enerjinin sağlıklı yollardan üretimi için öncülük etmek gerektiğini kaydeden Başkan Tugay, “Kamuya ve topluma yönelik eğitim çalışması yapmamız lazım. İnsanların yenilenebilir enerjiyi daha fazla üretmeleri için enerji kooperatifleri kurmamız, teşvik etmemiz gerek. Belediyelerimiz arasında koordinasyonu sağlayacak Yeşil Dönüşüm Ofisleri kurabiliriz. Bugün pek çok yurttaşımızın pek çok konuda yaşadığı yoksulluğunun, enerji konusunda da yaşandığını hatırlamalıyız” dedi. Pek çok vatandaşın daha tasarruflu aydınlatma kullanmak için eski aydınlatmasını değiştirecek ekonomik gücü olmadığını belirten Başkan Tugay, belediyelerin bu konuda da vatandaşlara destek olabileceğini söyledi.
“ŞEHİRLERİN ENERJİ MASTER PLANLARI OLMALI”
Enerji konusunda şehirlerin master planlarının olması gerektiğinin altını çizen Başkan Tugay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ne yaşayacağını bilen, bunun için önceden önlemini alan şehirler olmalıyız. Ülkemizi ve dünyayı su krizi, gıda krizi ve enerji krizi bekliyor. Bunlardan kaçınmak kısa vadede imkansız ama bir an önce karbon emisyonumuzu düşük seviyelere getirirsek ve mümkünse karbon nötr şehirler olursak 50 yıl sonra dünyada iklim krizinin olumsuz etkileri durur, dünya gerçekte sahip olduğu o cennet haline tekrar döner. Enerji en kolay yönetebileceğimiz konu. Merkezi hükümeti de bu konuda daha aktif olmaya davet ediyoruz. Hep beraber kendimize yol haritaları oluşturup bunları uygulamakta cesur olalım. Cesarete sahip olanlar, dünyanın kaderini değiştirecek. Sizleri cesur olmaya davet ediyorum.”
“MUĞLA’DA BÜYÜK SANAYİ TESİSLERİNE, ENERJİ SANTRALLERİNDE İHTİYAÇ YOK”
Muğla Büyükşehir Belediyesi ve Kıyı Ege Belediyeler Birliği Başkanı Ahmet Aras da “Biz Ege’nin pırıl pırıl kentlerinin başkanları olarak biriz, beraberiz, hep birlikte kentlerimizin ve ülkemizin geleceği için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bir kentin sağlıklı kent olarak ifade edilebilmesi için sakinlerine konforlu yaşam sunmasının yanı sıra afetlere dirençli ve sürdürülebilir olması da gerek. İklim kaynaklı afetlere hazırlıklı olmalıyız. Enerjinin nasıl üretildiği ve nasıl kullanıldığı önem taşıyor. Bölgemizde üç termik santral var ve bölgemizin doğal ve kültürel yaşamını, ekonomiyi, tarımı tehdit ediyor. Oysa Muğla’da daha büyük sanayi tesislerine, enerji santrallerinde ihtiyaç yok. Muğla’da temiz enerjiye ihtiyaç var. 2030 yılına kadar karbon emisyonunu yüzde 40 azaltacağımıza dair taahhüt verdik. Bu çalışmaları da sürdürüyoruz. Bu çok önemli bir hedef ama buna ulaşmak için hükümetin enerji politikalarını yeniden gözden geçirmesi gerekir. 2030’a kadar termik santralleri gündemimizden çıkarmamız gerekiyor” dedi.
BİLGİ VE DENEYİMLER PAYLAŞILDI
Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği, Dünya Sağlık Örgütü tarafından başlatılan sağlıklı şehir kavramını yaymak, bu bilinci yerel yönetimlere ve topluma kazandırmak amacıyla üye belediyeleri ile birlikte hareket ederek bu amaç doğrultusunda çeşitli çalışmalar yürütüyor. Sürdürülebilir kalkınmanın ve çevresel sorumluluğun en önemli unsurlarından biri olan enerji verimliliği konusunun masaya yatırılması amacıyla yapılan Enerji Verimliliği Çalıştayı’nda da yerel yönetimlerin bu alandaki çalışmaları ele alındı, bilgi ve deneyim paylaşımı yapıldı.
“VERİ TABANI OLUŞTURULUYOR”
Çalıştay kapsamında İzmir Planlama Ajansı Başkanı ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu moderatörlüğünde “Belediyelerde Enerji Verimliliği” başlıklı panel düzenlendi. Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu, kişisel karbon salımının hesaplanması amacıyla ekrana karekod yansıttı. Testi 150 kişi yaptı ve salonda bulunanların karbon ayak izi 8,9 kilogram çıktı. Velibeyoğlu, “İzmir’de 17 bin kişiyle yapılan çalışmada bireysel karbon ayak izi ölçüldü. Vatandaşların İzmir’de ortalama karbon ayak izi 8.4 kilogram olarak ölçüldü. Türkiye ortalaması tahmini olarak 6.5 kilogram. Kentler bazında ölçümler yok, daha çok tahminler var. Bu tür çalışmaların yaygınlaştırılması ve başka kentlere taşınması eminim bizim nerede durduğumuzu tespit etmek açısından son derece önemli. Sağlıklı Kentler Birliği tarafından üye belediyeler için bir veri tabanı oluşturuluyor. Sağlıklı bir çevre ve yaşam ortamı sunabilmek için üye belediyeler nasıl bir performans sergiliyor, bunu tespit etmek için çalışma başlattık. Bu kapsamda da danışma kurulu üyeleriyle, bilim insanları ile ortak bir gösterge çalışması yürütülüyor” dedi.
"KURUMSAL YAPILAŞMAYA GİTTİK"
İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkan Vekili Saadet Çağlın da “Yerel Yönetimlerde Enerji Verimliliğine Bütünsel Yaklaşımlar” başlıklı sunum yaptı. Çağlın, “Bizlerin kamu kaynağını sorumlu, verimli ve yerinde kullanım zorunluluğumuz var. Gelecek nesillerin de doğal kaynaklarını garanti altına almak zorundayız. Başkanımız Cemil Tugay’ın öncelikle kurum içi kaynakların verimli kullanılması talimatıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi içinde kurumsal yapılaşmaya gittik. Su ve Enerji Yönetim Birimi kurduk ve çalışıyoruz” dedi.
“AZALTIM VE UYUM POLİTİKALARINA YOĞUNLAŞMAMIZ GEREKİYOR”
Muğla Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanı Dr. Cihan Dündar da “İklim Değişikliği ve Kentsel Isı Adasının Şehirler Üzerindeki Etkileri” konulu sunum yaptı. Dündar, “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin bütün dünya için senaryoları var. Dünyadaki sıcak noktalardan biri Doğu Akdeniz Havzası. Buraları iklim değişikliğinden en fazla etkilenen bölgeler arasında. İzmir ve Muğla da bu bölgede yer alıyor” dedi. İklim kaynaklı afetlerde artış yaşandığına dikkat çeken Doğu, “İklim değişikliği gerçeği iklim krizi olarak dünyada kabul görmüş durumda. Artık iklim değişikliğinden kaçışımız yok. O nedenle azaltım ve uyum politikalarına yoğunlaşmamız gerekiyor” dedi. ECOBUILD-Sürdürülebilir Şehircilik ve Bina Uzmanı Murat Doğru, "Yeşil bina ve yeşil şehircilik ile ilgili normlarınız çok eski ama Türkiye'de yeni belediyecilik anlayışı ile birlikte yeniden gündeme geldi" dedi.
YUVARLAK MASA ÇALIŞMALARI
Çalıştayda ayrıca yuvarlak masa çalışmaları da yapıldı. Çalışma gruplarının konu başlıkları Sağlık Tesislerinde Enerji Verimliliği, Enerji Yoksulluğu, İklim Dostu ve Enerji Verimli Arazi Kullanım Planlaması, Yenilenebilir Enerjiye Adil Erişim, Enerji Pozitif Binalar ve Mahalleler, Enerji Verimliliği Program ve Politikaları, Dijital Enerji Yönetimi, Enerjide Yeniden Belediyeleştirme ve Yerelleştirme, Belediye Bina ve Altyapı Tesislerinde Enerji Verimliliği ve Sürdürülebilir Ulaşımda Enerji Verimliliği oldu.
ENCÜMEN TOPLANTISI VE BAŞKAN ARAS’IN MAKAMINDA ZİYARET
Çalıştay nedeniyle Muğla’ya gelen Başkan Tugay, çalıştay öncesinde Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras’ın makamını da ziyaret ederek anı defterini imzaladı. Başkan Aras Başkan Tugay’a Atatürk portresi hediye ederken, Başkan Tugay da Başkan Aras’a Saat Kulesi objesi takdim etti. Başkan Tugay, çalıştayın ardından encümen toplantısına da katıldı.