2023 yılı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasıyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar “2023 yılı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun yaklaşık yüzde 15’ini EBSO üyesi firmalar oluşturmaktadır. EBSO’nun ilk 100 listesine giren firmaların 36 tanesi de 500 büyük listeye girmeyi başarmıştır. ÜFE’nin yüzde 44, TÜFE’nin yüzde 64,7 arttığı bir yılda 100 büyük firmamızın üretimden satışları yüzde 31,5 oranında artarken 500 büyük firmanın da yüzde 42,1 artmıştır. Enflasyondan arındırıldığında 100 büyük firmada üretimden satışlar reel olarak yüzde 11,6, 500 büyük firmada da yüzde 13,8 gerilemiştir. Benzer şekilde net satışlar 100 büyük firmada yüzde 26,6 artarken, 500 büyük firmada yüzde 43,4 artmıştır. Yıl içerisinde özellikle ihracatçılarımızı zorlayan mevzuat değişimleri ve kur baskısı altında dahi 100 büyük firmanın ihracatı yüzde 22 artarken, aksine 500 büyük firmanın yüzde 2,9 daralma söz konusu olmuştur. Burada İzmirimizin, İzmirli firmalarımızın ihracat kasının ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha görmekteyiz” dedi.
Bu sene farklı olarak enflasyon düzeltmesinin devreye girmesi ile bilanço üzerindeki etkilerinin her iki çalışmada da net olarak ortaya çıktığını belirten Yorgancılar “Parasal olmayan kıymetli varlıklarda etkisi incelendiğinde; 100 büyük firmanın borçları yüzde 54,5, 500 büyük firmanın yüzde 59,8 artarken, asıl etki özkaynaklarda görülmüş, artış 100 büyük firmada yüzde 329, 500 büyük firmada da yüzde 245 düzeyinde gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, zorlu süreç her iki çalışmada da satış karlılığını geriletmiştir. 100 büyük firmada satış karlılığı yüzde 7,6’ya, 500 büyük firmada yüzde 8,5 seviyesine gerilemiştir. Enflasyon düzeltmesinin etkisi borç/özkaynak oranına da yansımış ve borç bulmanın, finansman teminin güçleştiği bir dönemde, 100 büyük firmada oran yüzde 74’e, 500 büyük firmada yüzde 54,5’a kadar gerileyerek, bugüne kadar ki en olumlu sonuçlar elde edilmiştir” diye konuştu.
Faiz oranlarındaki artışa da değinen Yorgancılar “Faiz oranlarındaki yüksek artış, 2023 yılında finansman giderlerini 100 büyük firmada yüzde 72 oranında, 500 büyük firmada da yüzde 57 oranında artırırken, finansman giderlerinin faaliyet karı içindeki payı; 100 büyük firmada yüzde 36, 500 büyük firmada yüzde 57’lere çıkartmıştır. Yani, firmalarımız finansman giderlerini faaliyet karları ile karşılamaya devam etmektedir. Mali kırılganlıkları devam eden firmalarımız, belirsizlik ortamında ar-ge’ye de yeterince kaynak ayıramamıştır. Bununla birlikte; finansman teminin her gün daha da zorlaştığı bir süreçte devreden KDV’nin artan yükünün, şirketlerin devleti fonlamasının devam ettiğini her iki çalışma da teyit etmiştir. 100 büyük firmada devreden KDV yükü yüzde 97 artarken, 500 büyük firmada yüzde 36,5 artmıştır. Bugün 30 milyar dolar olduğu ifade edilen KDV alacağı için artık acil çözüm noktasına gelinmiştir” dedi.
Türk sanayisinin başarılı performansının desteklenmesi gerektiğini hatırlatan Başkan Yorgancılar “Jeopolitik risklerin arttığı, küresel ticaretin daraldığı, yüksek enflasyonun ana sorun olduğu, içerde ekonomik sorunların devam ettiği bir dönemde; gerek 100 büyük gerekse 500 büyük firmamızın performansı, sanayimizin her zorlu koşula adapte olma başarısını ortaya koymaktadır. Ancak, Türk sanayicisinin bu dinamik üretkenliği artırılmalıdır. Son açıklanan verilerde gerek PMI endeksi gerekse de sanayi üretim endeksindeki seyir üretimde yavaşlama sinyali vermektedir. Bu kapsamda, üretim, yatırım ve ihracat ortamındaki sorunların giderilerek, sanayimizin rekabet gücünü artırıcı politikalara ivedilikle ihtiyaç vardır. Listeye giren her bir firmamızı tebrik ediyor, ülkeye olan katkılarının üretimlerinin, karlarının artarak devamını diliyorum” diye konuştu.