Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Araştırma Komisyonu’nun bugün yaptığı açıklamada, 15 Ocak’tan önceki 6 ayla ilgili bir rapor hazırlandığı belirtildi.
BM, Esed rejiminin, Temmuz ve Kasım'da Doğu Guta'da kimyasal silah kullandığını açıkladı.
BM raporuna göre, Rusya'nın Kasım ayındaki hava saldırısında en az 84 kişi öldü. Savaş suçu olabilecek saldırının gerçekleştiği yer, Halep yakınlarındaki Atareb. Bu bölge Türkiye, Rusya ve İran tarafından 'çatışmasızlık bölgesi' ilan edilmişti.
Bu saldırının bilinçli yapıldığına dair bir kanıt bulunamadığı belirtilirken, ayrım gözetmeksizin bu kadar sivilin ölümüne neden olmanın ‘savaş suçu’ olarak adlandırılabileceği vurgulandı. Bu açıklamayla komisyon, ilk kez açık bir şekilde Rusya’nın savaş suçu işlemiş olabileceğini ifade etmiş oldu.
“Tam bir drama şahit olduk”
Birleşmiş Milletler'den Suriye'de Beşşar Esed rejiminin Doğu Guta'daki saldırılarının bölgeye gönderilen insani yardım malzemelerini bile hedef almasıyla ilgili "Tam bir drama şahit olduk." açıklaması da yapıldı.
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi Sözcüsü Jens Laerke AA muhabirine yaptığı açıklamada, rejimin ateşkes ihlaline devam etmesi durumunda Doğu Guta'ya insani yardım konvoyları gönderilmesi konusunda umutsuz olduğunu belirtti. Laerke, dün Duma'daki BM insani yardım araçlarının malzemelerini bırakamadan dönmesine neden olan Esed rejiminin saldırılarıyla ilgili şunları kaydetti:
"Dün bölgede tam bir drama şahit olduk. Konvoy bölgeye ulaşır ulaşmaz yeniden bombardıman başladı ve geri çekilmek zorunda kaldık. 70 bin sivile insani yardım ulaştırılması için izin almıştık. Bu kapsamda dün 25 bin sivile ulaşmaya çalıştık ama tırların bazıları geri döndüğü için ne kadar sivile yardım ulaştı tam olarak kestiremiyoruz. Bir kez daha Doğu Guta'da ateşkese riayet edilmesi çağrısında buluyoruz."
“46 tırdan 10’u döndü”
Laerke BM Cenevre Ofisi'nde düzenlenen basın toplantısında, dün Duma ilçesine gönderilen 46 tırdan 10'unun insani yardım malzemelerini Doğu Guta'ya bırakamadan dönmek zorunda kaldığını hatırlattı.
Hayat kurtarıcı insani malzemeleri taşıyan tırlardan 4'ünün de kısmen boşaltıldığına dikkati çeken Laerke, Duma'ya yönelik bombardımanın sürmesinden dolayı insani yardım çalışanlarının hayatını riske atmamak için konvoyun dün yerel saatle 14.30'da bölgeden ayrıldığını ifade etti.
Duma'ya en son 14 Kasım 2017'de insani yardım konvoyu gönderildiğini hatırlatan Laerke, Esed rejiminin gerekli güvenlik garantisini vermesi durumunda perşembe günü bölgeye insani yardım konvoyu göndermeyi planladıklarını kaydetti.
“Sivillerin yer altında olması kaide haline geldi”
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Sözcüsü Christophe Boulierac ise 400 bin sivilin kuşatma altında bulunduğu Doğu Guta'da sivillerin yer altında yaşamasının artık bir kaide haline geldiğini söyledi.
Bombardımandan korunmak için bazı binaların bodrum katlarında 200 kadar sivilin yaşadığını anlatan Boulierac, Suriye'de bu yıl şimdiye kadar en az 1000 çocuğun hayatını kaybettiğini ya da ağır yaralandığını aktardı.
Rejim ateşkese uymadı
BMGK, 24 Şubat'ta aldığı kararla başta Doğu Guta olmak üzere Suriye genelinde siviller için insani ateşkes ilan edilmesini istemişti. Ancak "gecikmeksizin" hayata geçirilmesi kararlaştırılan ateşkesin nasıl başlayacağı belirsiz kalmıştı. Rusya, BMGK kararının ardından 27 Şubat'ta ateşkesin her gün yerel saatle 09.00-14.00 (TSİ 10.00-15.00) arasında geçerli olacak şekilde başladığını ilan edip, rejimin buna uyacağını ileri sürmüştü.
400 bin kişiye 5 yıllık abluka
Muhaliflerin kontrolündeki Doğu Guta'da yaklaşık 400 bin kişi 5 yıldır abluka altında yaşıyor. Doğu Guta, Astana anlaşmalarında "Gerginliği Azaltma Bölgesi" ilan edilmesine rağmen Rusya'nın garantörlüğünü üstlendiği Esed rejimi, geçen yıl nisan ayından itibaren bölgeye yönelik ablukasını sıkılaştırıp, son aylarda da saldırılarını şiddetlendirdi. İnsani krizin derinleştiği bölgede, yüzlercesi acil durumda olan binlerce sivil hasta tahliye edilmeyi bekliyor. Bunların birçoğu çocuk veya ileri evre kanser hastası. Doğu Gutalı çok sayıda bebek ve çocuk da açlık ve ilaçsızlık yüzünden yaşamını yitirdi.