Her şeyi, her yerde, her zaman yapıyoruz ama kendi kendimize.
Ekonomik anlamda da.
Geçtiğimiz günlerde bir dostumla kahve içelim dedik.
İki az şekerli kahveyi içtikten sonra hararetimiz yükselince iki de soğuk olsun ama şifalı da olsun diye limona istedik.
Bir iki saat oturduktan sonra kalktık ve hesabı istedik.
102 TL.
Açılımı sorduk, kahveler 25 TL, limonatalar 26 TL.
Eskiden kalma fiyat alışkanlığıyla bir an fiyatlar yüksek geldi ama yeni fiyatlanmaları düşünce bir şeyler sormaya çekindik.
Enerji parası, kiralama parası, işçi parası, vergisi vs düşününce az bile dedi diye de düşünmedik değil.
Yahudi’ye sormuşlar ticareti nasıl yaparsın diye, ‘Sattığımız değil alacağımın fiyatını düşünerek yaparım’ demiş.
İster küçük, ister büyük olsun ticaretin de altın kuralı bu.
Alacağınızı, ödeyeceğinizi düşünerek hareket etmek.
Ekonomik anlamda fiyat artışlarında bumerang gibi olduk.
Herkes, her şeyin fiyatını arttırdı ve sonuçta herkes her şeyin fiyatına alışmak zorunda.
Yüz bin TL evinde otururken, yüz bin TL arabasına binerken, bir anda milyonluk evin ve arabanın sahibi olan, iki kuruş maaş alırken, bir anda 5 kuruş maaş alan kendi artışını sevinirken, başka şeylerin artışına da alışmak zorunda.
Dünyanın altın kuralı ekonomi de de geçerli.
Hiçbir şey yoktan var olmaz, var dan yok olmaz.
Bir şeyin fiyatı attığında veya düştüğünde hiçbir şeyin fiyatı olduğu yerde durmaz.
Zor her zaman başarılır, imkansız biraz zaman alır misali, yeni ekonomi rakamlarına da öyle yada böyle alışacağız.
Dünya da olduğu gibi Türkiye’de insanların haklı bir şaşkınlığı var.
Başka ülkelerde belki daha fazla yıllar olabilir ama Türkiye’de 20 yıldır yıkıcı enflasyon, sürekli oynayan fiyatlara tanık olmadık.
Şu an 20’li yaşlarda olanlar ise hiç tanık olmadı.
Zaten en çok da onlar şaşırıyor.
Birçoğunun, aşırı tüketime bağlı obezite rahatsızlığına yakalandığı gençlerimizin, obezite olmalarına da bizler şaşırıyoruz.
Yeni dünya ekonomik düzleminde bütün insanlar gibi, yeni ekonomik şartlara alışmaktan başka bir çaremiz yok maalesef.
Ekonomik bumerang bütün dünyayı sarmış durumda!