Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fetih Gürer, önergesinde, Tarım ve Orman Bakanlığının 2023 yılı hedefleri arasında yer alan “Her vatandaş için bir küçükbaş hayvan Projesi” başta olmak üzere, ülkemizdeki hayvan varlığıyla ilgili rakamsal veriler ve çoban desteği uygulamasında kaç işletmeye ne kadar ödeme yapıldığı gibi sorular yöneltti.
Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kiriçşi tarafından yanıtlanması istemiyle şu soruları yöneltti:
“Bakanlıkça açıklanan 2023 yılında her bir vatandaşımız için 1 küçükbaş hayvan hedefi için sürdürülen çalışmalarda bu hedefe ulaşılması olası görülmekte midir? Çoban istihdamı sağlayan küçükbaş işletmelere sağlanan 5 bin Türk Lirası destekten kaç işletme yararlanmaktadır? Hayvan başına Koyun keçi desteğinden yararlanan kişi sayısı kaçtır?”
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesine yanıt veren Bakan Kirişçi, ülkemizin küçükbaş hayvan varlığında Avrupa’da 1. sırada yer aldığını belirterek, “ TUİK verilerine göre; küçükbaş hayvan sayısı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6,3 artışla 57 Milyon 519 Bin olarak hesaplanmıştır. Koyun sayısı bu dönemde yüzde 7,2 artarak 45 Milyon 178 Bine ulaşmış, keçi sayısı da yüzde 3 artarak 12 Milyon 342 bini bulmuştur” açıklamasında bulundu.
CHP milletvekili Ömer Fethi Gürer” Bakan Avrupa ile ülkemiz verilerini çarpıyor. Hayvan varlığında Avrupa ülkemizde tüketilmeyen bir hayvan daha çok tüketiliyor. Öncelikle bizim tüketmeyip Avrupa tükettiği hayvan varlığı ile durum değerlendirildiğinde bu verilerin daha çarpıtıldığı görülüyor .1960 yılında ülkemizde 27 milyon nüfus varken bugünkü kadar hayvan çarlığımız vardı ve kişi başı 3 hayvan düşüyordu. Bugün 1 hayvan dahi düşmüyor. Nüfus başına en azından bir hayvan düşmesi dahi sağlanamazken birde Avrupa da birinciyiz demek kendi kendi aldatmaktır” diye konuştu.
Gürer sorusunu yanıtlayan, Bakan Kirişçi çoban sorununa da değindi. Kirişçi “2014 yılında uygulamaya başlanan Sürü Yöneticisi (çoban) İstihdamı Desteği kapsamında 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelerden sertifika sahibi çoban istihdam eden işletmelere destek sağlandığını belirterek, “Çobanın sosyal güvenlik kurumu primlerini yıl içinde 5 ay süre ile yatıranlara yılda bir defa olmak üzere 5.000 TL destekleme ödemesi yapılmaktadır” dedi.
Bakan Kirişçi, 2020 yılında 11 bin 158 işletmeye 55 milyon 790 bin TL destekleme yapıldığını, Anaç koyun-keçi desteklemesi kapsamında, 2020 yılında 201 bin 509 yetiştiriciye toplam 753 milyon 515 bin 575 TL destek ödemesi yapıldığını bildirdi.
HAYVANCILIK SORUN BÜYÜK
Tarım ve Orman Bakanı Kirişçi, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesinde yer alan “Her vatandaşa bir küçükbaş hayvan projesiyle” ilgili sorusuna ise yanıt vermedi. Önerge sahibi CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise hayvancılığın ülkemizde yok olma noktasına gelmesine rağmen Tarım ve Orman Bakanının “Hayvan varlığında birinciyiz” şeklinde bir övgü içine girmesini yadırgadığını belirtti.
KOYUNLAR BORCUMA YETMİYOR
Bakan Hayvan varlığında birinciyiz derken besici ise yaşadığı mağduriyeti anlatıyor. Niğde’nin Altunhisar ilçesinde, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’e dert yanan yetiştirici Uğur Tekeli , yurtdışında sekiz yıl çalışarak elde ettiği birikimini de katarak krediyle aldığı hayvanların tamamını bugün satsa bile kredi borcunu ödeyemeyeceğini belirtti. Bu nedenle evim ipotekli böyle giderse evden de olacağım” dedi.
Banka kredisine karşılık ipotek edilen evini de kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade eden Tekeli , “300 koyundan sata sata 90 küçükbaş hayvan kaldı. Eldeki hayvanlar da kalan kredi borcunu ödemeye yetmiyor. Üzüntüden dert sahibi oldum” diye konuştu. Uğur Tekeli, “Küçükbaş hayvancılığı severek yapıyordum. Ancak yem ve diğer girdi maliyetlerindeki artış, beni bu meslekten soğuttu. Geçen yıl 80-90 liraya satılan 50 kg bir torba yemin fiyatı bugün 320-350 lira arasında satılmaya başladı. Bu artış hayvancılık sektörünü içinden çıkılmaz bir duruma soktu” dedi.
Meraların artık bitme noktasına geldiğini, küçükbaş hayvancılığa verilen devlet desteğinin de yetersiz olduğunu ifade eden Uğur Tekeli, “Devlet, senede hayvan başına 25 lira destek veriyor. Devletin yıllık olarak verdiği 25 liralık destek bir hayvanın günlük yem parası bile etmiyor” şeklinde konuştu.
BANKALARA ÇALIŞIYORUZ
Uğur Tekeli, “ Kalan 90 koyunu kurban bayrama kadar satıp bu işi tamamen bırakmayı düşünüyorum. Bugün itibariyle bankalara 500 bin lira borcum var. Bunları da satsam borcun 400 bine düşecek. Ondan sonra ne yapacağımı bilmiyorum. Evim de ipotekli. Maalesef ben ve tüm hayvan yetiştiricileri bankalara çalışıyoruz. Devlet ise büyük işletmelere destek oluyor