Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda CHP Grubu adına konuşan İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, Türkiye’nin tarım ürünleri dış ticaretinde AKP iktidarında net ithalatçı bir ülkeye dönüştüğünü, çiftçilerin borcunun 120 kat arttığını, üretim alanlarının daraldığını, tarımsal üretimde girdi fiyatlarındaki artışın yüzde 600’lere ulaştığını söyledi. Sındır, elektrikli traktör üretiminin akıbetini de Tarım ve Orman Bakanı'na sordu.
“TARIM ÜRÜNLERİNDE NET İTHALATÇI BİR ÜLKEYİZ”
AKP iktidarı tarafından Sudan’da arazi kiralanmaya çalışılmasını, Venezuela’da üretim yapılmak istenmesini eleştiren ve Türkiye’nin tarım ürünlerinde net ithalatçı bir ülke olduğunu vurgulayan Sındır, “tarım alanlarımız 2002'den 2021'e 3 milyon 133 bin hektar azaldı. Yani Trakya tarım alanının yaklaşık 3 katına toplam yüz ölçümünün de 2 katına yakın eşdeğer bir alan, üretim dışında kaldı. Bir yanda Sudan'dan arazi kiralaması konusu diğer yanda Venezuela'da başta buğday dendi, sonra soya üretileceği ifade edildi. Bu kadar verimli ekilir arazimiz üretim dışında kalmışken, Tarım Bakanlığının yurtdışında arayış içerisine girmesi asla doğru değil. Bitkisel üretimde net ithalatçı bir ülkeyiz, hayvansal üretimde de kısmen ihracatçıyız. Türkiye İstatistik Kurumu’nun uluslarası ISIC Rev.3 sınıflandırması üzerinden 2021 yılında Türkiye’nin “tarım, ormancılık ve balıkçılık” sektörü itibarıyla net ithalatçı olduğunu, net dış ticaret açığı verdiğini görebiliriz” dedi.
“ÇİFTÇİNİN GERÇEĞİ BORÇ SAYIN BAKAN”
AKP iktidarı boyunca üreticinin artan borçlarını rakamlar üzerinden açıklayan Milletvekili Sındır, “çiftçilerimizin kredi borcu 244 milyar 921 milyon lira; kamu bankalarına 189,5 milyar lira, özel bankalara 55,4 milyar lira, takibe alınmış 3,5 milyar liraya yakın kredi borcu var. Tarım Krediyi de buna ilave ederseniz ki tahmin ediyorum bu da 11-12 milyar lirayı geçmiştir. Akaryakıt istasyonlarına, ilaç ve gübre bayilerine veresiye borçlarıyla yaklaşık 300 milyar liraya yakın borcu var. Sayın Bakan ‘Tarımsal destek 2002'de 1,8 milyardı, 2022'de 39,2 milyara çıkardık; 22 kat artırdık’ diyor. Fakat gerçek şu ki: Çiftçinin borcu 2002'de 2,4 milyar liraydı, 2022'de 245 milyar; bu resmi rakamlar. Veresiyeleri de katarsanız 120 kata yakın çiftçinin borcunda bir artış var. Çiftçinin gerçeği borç sayın bakan. Son bir yılda TÜİK rakamlarıyla gübreye yüzde 238, mazotta yüzde 226; hayvan yemlerinde yüzde 147, tarım ilaçlarına da yüzde 106 zam geldi. Gerçek rakamlarda gübrede yüzde 600'lere varan zamları görebilirsiniz. Çiftçi traktörüne bir depo mazotu 880 liraya doldururken, şimdi ancak 3 bin 172 liraya doldurabiliyor. Dolayısıyla, Tarımsal Girdi Fiyatı Endeksi'nde yıllık artış yüzde 135'in üzerinde, gıda ürünlerinde, Üretici Fiyat Endeksi yıllık yüzde 143,75 artış gösterdi” dedi.
“GIDA KOMİTESİNE SİZ MÜDAHİL OLUN”
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’ye Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasası İzleme ve Değerlendirme Komitesi’ne müdahil olması için çağrıda bulunan Sındır, “Çiğ süt fiyatı 8,5 lira fiyat açıklandı. Nasıl? Kimin baskısıyla? Gıda Komitesinin, yani Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasası İzleme ve Değerlendirme Komitesinin. Komite, Hazine ve Maliye Bakanının başkanlığında toplanıyor; üyeleri içerisinde zatıaliniz var Sayın Bakanım, Ticaret Bakanı var, Strateji ve Bütçe Başkanı var, Merkez Bankası Başkanı var ve bunlar süt fiyatını belirliyor, bunlar yem fiyatlarına müdahil olunmasına karar veriyor. Kırmızı et başta olmak üzere gıda ve tarım ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı arz ve fiyatlarına ilişkin son dönemdeki gelişmeleri analiz ediyor. Lütfen, bu Komiteye sahip çıkın, müdahil olun, baskın olun, etkin olun, terk etmeyin. Bakın, küresel piyasalarda brent petrol 2018 endeksi 100 iken 2022'de 185,3 olmuş, doğal gaz 2022'de 213,9 olmuş; bizde ise benzinin fiyatı, 2018'i 100 kabul edersek 2022'de 333'e çıkmış; motorin 507'ye çıkmış. Bu kadar yüksek fiyat artışları karşısında, elektrik fiyat artışları karşısında yem sanayicisi, süt sanayicisi, marketler artan girdi maliyetlerini fiyatlarına kolaylıkla yansıtabiliyorken maalesef, benim üreticim, benim süt üreticim artan maliyetlerini çiğ süt fiyatlarına yansıtamıyor, maalesef Gıda Komitesi buna engel oluyor. Bu uygulamalar sektörü bitiren bir noktaya taşır. Üreticimiz lehine bu komiteye müdahil olun” dedi.
“ELEKTRİKLİ TRAKTÖR ÜRETİMİ NE OLDU?”
Üretimi 3 yılı geçmesine rağmen piyasaya sürülemeyen yerli elektrikli traktörleri Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’ye sorarak sonlandıran Sındır, şöyle konuştu: “3 kere soru sordum Sayın Pakdemirli'ye, yanıt alamadım ama gelen bir yanıtta ‘Elektrikli traktörün seri üretimi için çalışmalar yapılarak Ziraat Bankası ve Önder Yol ortaklığında Gebze Dilovası'nda üretim fabrikası kurulmuş ve üretim için bütün hazırlıklar gerçekleştirilmiştir. Seri üretim faaliyetleri başlatılmış olup en kısa sürede üretim bandından çıkması planlanmaktadır.’ dedi bana Sayın Bakan. Elektrikli traktör üretimi ne durumda? Aynı soruyu şimdi size de soruyorum sayın bakan yerli elektrikli traktör üretimine ne oldu?”