Öksürük, sinir sisteminin beyin sapındaki bir veya birden fazla merkezi tarafından yönetiliyor. Hava yollarında bulunan algaçları merkezi sinir sistemine bağlayan sinirler bulunuyor. Öksürük algaçları kimyasal, mekanik ve fiziksel temaslara duyarlı olarak çalışıyor.
Öksürük sebeplerinin ise farklılıklar gösterdiğini belirten Bayındır Söğütözü Hastanesi Pediatri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fehim Yaşar Anlar, sürelerine göre öksürük türlerini iki farklı şekilde ele alarak konu hakkında bilgiler aktardı:
Ani Başlayan ve 3 Haftadan Kısa Süren Öksürükler: Üst solunum yollarında sinüzit, farenjit,virüslere bağlı nezle, larenjit gibi enfeksiyonlardan kaynaklı gelişebileceği gibi alerjenlere veya kimyasal tahriş edici etkenlerle de tetiklenebiliyor. Alt solunum yollarında ise astım, bronşit, zatürre, boğmaca gibi nedenler akla gelmelidir.
Uzun Süren Öksürükler: Sigara dumanı ve kimyasal tahriş edici maddelere maruz kalma, bronşiyal astım, solunum yolu alerjileri, gastro özefagal reflü, geniz akıntısı, kronik akciğer hastalıklarına yol açan immün yetmezlikler, kistik fibrozis gibi hastalıklar çok nadir olarak kalp yetmezlikleri, solunum yollarını etkileyen yapısal değişiklikler ve tüberküloz gibi sinsi seyredebilen enfeksiyonlar, uzun süreli öksürük öyküsü bulunanlarda akla gelmelidir.
OKUL DÖNEMİNDE SIKLIKLA ÖKSÜRÜK SORUNU YAŞANIYOR
Öksürük yakınmalarında uzmanın hastaya gerçekleştireceği muayene neticesinde gerekli görülen tetkikler isteniyor. Tetkikler sonucunda ise varılan ön tanı veya tanıya yönelik tedaviye başlandığını söyleyen Prof. Dr. Fehim Yaşar Anlar, “Okul döneminde, çocuklarda sık karşılaşılan öksürük sorunu, çoğu zaman dönemsel olarak ortamda bulunan viral enfeksiyonlara bağlı olarak gelişiyor. Çoğu zaman ateş olmadan sadece yoğun öksürük ataklarına yol açan bu enfeksiyonların tedavisinde etkin bir ilaç bulunmuyor. Ek olarak serum fizyolojik ile burun temizleme kısa süreli de olsa öksürük sorununu azaltıyor” dedi.
VİRAL ENFEKSİYONLARA BAĞLI ÖKSÜRÜKLERDE ANTİBİYOTİĞE YER YOK!
Viral hastalıkların doğal süreci olan yaklaşık 3 haftalık dönem bitmeden, öksürüklerin kolay kolay azalmadığını vurgulayan Prof. Dr. Fehim Yaşar Anlar, “Soğuk algınlığı virüslerinin çeşitliliği, çocuklarda kalıcı bir bağışıklık oluşmasını engelliyor. Bazen çocuklar bir enfeksiyon bitmeden ikinci viral enfeksiyona yakalanıyor ve öksürükleri daha uzun sürebiliyor. Viral enfeksiyonlara bağlı öksürüklerin tedavisinde antibiyotiklerin yeri bulunmuyor. Öksürük tedavisinde kanıta dayalı etkinliği gösterilmemiş ürünler kullanılmamalıdır” diye konuştu.
HAVA KALİTESİNİ BOZAN NEDENLER SORGULANMALI ve ÇÖZÜM ÜRETİLMELİ
Enfeksiyonların dışında alerjik nedenlere bağlı öksürüklerde, birçok etken olabileceğinin altını çizen Prof. Dr. Fehim Yaşar Anlar, konu hakkında sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Alerjik nedenlere bağlı öksürüklerde ev tozu akarları, küfler, çiçek tozları, evcil hayvanlar etken olabiliyor. Dikkatli bir gözlem ve tetkiklerle nedeni kolayca bulunabilir. Alerjiye bağlı öksürüklerin tedavisinde kullanılacak ilaçlar konunun uzmanları tarafından planlanmalı ve takip edilmelidir. Ayrıca iç ortamlarda sigara dumanı, temizlik malzemeleri, boyaların yarattığı hava kalitesini bozan nedenler mutlaka sorgulanmalı ve çözüm üretilmelidir.”