Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzm. Dr. Talip Sayar, yaz aylarında çocuklarda kusma ve ishal vakalarının sıklıkla görüldüğünü, yoğun sıvı kaybına neden olan ishalin erken dönemde önlem alınmazsa ciddi sağlık problemlerine yol açabileceğini söyledi.
Uzm. Dr. Talip Sayar, yaptığı açıklamada, ishalin birçok nedeni olduğunu belirterek, "İshal sebepleri mikrobik olabilir. Bazı bakteri ve virüsler ishal yapabilir. Bunun dışında özellikle hava sıcaklıklarının giderek artmasıyla uygun koşullarda saklanmayan besinlerde bakteriler kontamine olabilmekte ve kendileri veya ürettikleri toksinler ile ishale sebep olabilmektedirler. Yazın çocukların kullandığı havuzların hijyeninin sağlanması gerekir. Temiz olmayan sularda yüzmek mikroplu suların yutulmasına ve ishale sebep olabilir” dedi.
İshalin ciddi bir hastalık olduğunu ve çeşitli nedenleri olabileceğini belirten Uzm. Dr. Sayar: “Anne sütü alan bebeklerde 6-7 kereden fazla olan daha büyük çocuklarda ise 3-4 kereden fazla olan sulu dışkılama ishal olarak kabul edilir. Böyle bir durum ile karşılaştığınız mutlaka en yakın sağlık birimine gitmeniz gerekiyor“ diye konuştu.
İshaldeki en büyük tehlikenin vücudun aşırı sıvı kaybı olduğunu dile getiren Uzm. Dr. Sayar şöyle devam etti:
“İshale kusma da eşlik ettiği zaman çocuklarda sıvı kaybı olabilmektedir. İshalli çocuklar dışkı yoluyla su ve elektrolit kaybeder. Eğer ağızdan verilen sıvılarla çocuğun kayıpları karşılanamazsa çocuğun vücudundaki sıvı azalır.
Dehidratasyon dediğimiz bir tablo ortaya çıkar. Çocuğun gözleri çöker, dudakları ve ağzı kurur, daha seyrek ve koyu idrar yapmaya başlar, ağlarken gözyaşı akmaz. Bu durumda önemli derecede sıvı açığı var demektir. Acilen bir sağlık kuruluşunda değerlendirilmesi ve gerekirse damar yolu açılarak kaybettiği sıvının yerine konması gerekir.”
İshalin ana tedavisi sıvı kaybını yerine koymak olduğunu belirten Dr. Talip Sayar sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kusması olmayan çocuklarda oral rehidrasyon sıvıları kullanılabilir. Eczanelerde hazır paketlerde satılmakla birlikte evde de hazırlanabilir. Bir litre kaynatılıp soğutulmuş suya bir çorba kaşığı şeker, bir tatlı kaşığı sofra tuzu ve bir çay kaşığı karbonat konularak karıştırılarak hazırlanır. Her dışkılamadan sonra çocuğa bu sıvıdan içirmek kaybettiği sıvı ve mineralleri yerine koymayı sağlar. İshal tedavisi sırasında beslenmenin sürdürülmesi gerekir. Bebekler anne sütü ya da mamaya devam etmelidir. Çocuklar ise pirinç, patates, ekmek, yağsız et, yoğurt tüketebilir. Çocukluk çağı ishallerinin büyük çoğunluğunun virüslere bağlıdır ve antibiyotikler virüslere etkisiz olduğundan ishal vakalarının çoğunda antibiyotik kullanımına ihtiyaç yoktur. Ancak kanlı ve mukuslu dışkılama, yüksek ateş ve şiddetli karın ağrısı ile seyreden ishal vakalarında gerekli tetkikler yapılarak antibiyotik kullanımı gerekebilir. Viral ishallerde hiçbir şey vermeye gerek yoktur, 3-6 gün içinde kendiliğinden düzelir.”