Daha önce ‘’Comfort Food’’ kelimesini duydunuz mu bilmiyorum? Bu hafta, Amerikada bir dergide yayınlanan makalede ilk olarak ismi geçen ‘Comfort Food’ lardan bahsetmek istiyorum. 1 yıl sonra yine Türkiye’ye tatile gelip ailemin yanında olunca, annemin yaptığı lezzetli yemekleri yediğimde yaşadığım duygular birazda bu haftanın yazısında konuyu belirlemiş oldu. Kendimi iyi hissetmediğim zamanlarda yemek istediğim, o yemeği yediğim an ilk yediğim yere götüren, o yemeği yapan ilk kişiyi hatırlatan, rahatlatan, sakinleştiren yemekler...
Bir çok yazımda sadece açlık sinyallerimize göre yani, fiziksel açlığımız dolayısıyla yemek yemediğimizden bahsetmiştim. Çoğu zaman tok olsak da bizi yemek yemeye iten sebepler içimize attığımız öfke, gün boyunca baş edediğimiz stres, kızgınlık, bazen yalnızlık, bizi yöneten kök inançlarımız, depresyon gibi duygu yada durumlar olabiliyor. Tüm bu sebepler bilinçli bir şekilde yönetilemediğinde içinde bulunduğumuz duyguları hafifletmek için, yöneldiğimiz tercih ettiğimiz bizi iyi hissettiren, sanki anne yemeği tadında, rahatlatan, sakinleştiren, çocukluğumuza götüren bu besinlere ‘’Comfort Food’’ denmektedir. Ve tıpkı genel beslenmemiz gibi kişiye özel yani parmak izimiz gibidir. Kişiden kişiye fark gösterdiği gibi kültürden kültüre, cinsiyete göre farklılık gösteren, genel olarak çocukluğumuza geri döndüren, çoğu zaman kalorisi yüksek, bizi rahatlatan duygularımızla sarmal şekilde bağlanmış yiyecekler...
Bu besinlere baktığımızda, glisemik indeksi yüksek gıdalardır. Yani aniden kan şekerini yükseltip, aniden keyiflendiren ama sonrasında hızlıca kan şekerimizi düşüren besinler... Sadece bu özellikleri dolayısıyla bizi rahat hissettirmezler aynı zamanda psikologlar tarafından yapılan çalışmalarda bu gıdaların, hem aidiat duygusu hemde duygusal hafıza ile ilgisi olduğu tespit edilmiş.
Patates, dondurma, cips, yağlı, salçalı ekmek, makarna, hamburger, çikolata, şeker, pizza, kurabiye, kek, kuruyemiş, çekirdek, şekerli yoğurt, mantı , lokum gibi çok geniş yelpazeli bir besin grubu.. Kimisi tatlı, kimisi yağlı, kimisi tuzlu...Ortak yönleri ise duygusal durumlarda, stresli anlarda, mutsuz hissettiğimiz durumlarda kişiler tarafından seçiliyor olması...
Ülkemiz de tercih edilen en önemli nostaljik, bizi çocukluğumuza götüren <kuru fasulye pilav> , <köfte makarna> ‘’Comfort food’’ listesinin ilk iki sırasında yer almakta. Ancak tüm dünyada olduğu gibi bizimde kültürümüze hızlıca giren fast foodlar kültürümüze ait olmayan besinler olsa da; yıllar sonra nostaljik, çocukluğu hatırlatacak gıdalar olarak anılacaktır.
Yapılan çalışmalarda, kültürlere göre değişiklik gösterdiği kadar, cinsiyetlere görede değişiklik gösterdiği bilinen ‘’Comfort Food’’ larda ; erkeklerin daha sıcak yemek tercih ettikleri, kadınların ise hızlıca tüketilen, hazırlık gerektirmeyen, hatta sonrasında temizlik gerektirmeyen besinlere, (çikolata, dondurma gibi) yöneldikleri tespit edilmiştir. Burada ise ortaya çıkan sonuç, kadınların daha çok kolayca yiyebilen tatlı ve sağlıksız atıştırmalıkları seçmelerinin tek nedeni, tatlının mutluluk hormonunu arttırması değil, toplum tarafından kadınlara bir görev olarak biçilen temizlik olgusuna karşı bir psikoloji sergilemek istemeleridir.
Bizi rahatlatan, anne yemeği gibi hissi veren bu besinlerin büyüsü, ilk lokmada bile yüzümüze yerleşen tebessümün sebebi, neşeli ve keyifli bir ana ışınlanarak gitmek bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek...Güçlü olan, bizi mutlu eden yediğimiz yemek değil aslında, o yemekle bağlantılı olan zihnimizdeki anı...
Dilimizde tam karşılığı olmayan ‘’Comfort Food’’ ları dengede tükettiğimiz sürece, tüketimini arttırdığımız zamanlarda duygularımıza inançlarımıza o olaya farkındalık ile bakabildiğimiz sürece kilo kontrolümüz için endişelenecek bir şey yok. Beslenmenizde de adım adım iyilik için, sizlere sağlıklı bir kaç ‘’Comfort Food ‘’ önerisi
· Karbonhidrat miktarı yüksek olan makarnayı sebze ile çeşitlendirmek.
· Hazır cipslerin yerine fırında yapılan sebze cipslerini tercih etmek.
· Tatlı ve şekerlemelerin yerine meyvelerden yapılan atıştırmalık toplar hazırlamak
· En çok sevdiğin meyvenin üzerine kakao yada tarçın ile süslemek
Her gün kendine bir adım at .... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle
Senem Köse Bektaş
Holistik Beslenme Danışmanı /Gıda Mühendisi
İnstagram @holistikmuhendis
Twitter @senemkose14