İnsan sağlığı için önemli vitaminlerden birisi olan D vitamini eksikliği halinde farklı rahatsızlıklara neden olabilmektedir. D vitamini eksikliği tespit edilen kişiler D vitamini nelerde var sorusunu da merak etmektedir. Vücudumuzda yaşamsal derecede önemli vitaminler arasında yer alan D vitaminin yararlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
D Vitamini Nelerde Var?
İnsan sağlığı için önemli vitaminlerden birisi olan D vitamini eksikliği halinde farklı rahatsızlıklara neden olabilmektedir. D vitamini eksikliği tespit edilen kişiler D vitamini nelerde var sorusunu da merak etmektedir. Vücudumuzda yaşamsal derecede önemli vitaminler arasında yer alan D vitaminin yararlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
D Vitamini Nedir?
Sağlıklı bir vücutta en önemli kaynaklardan birisi olan D vitamini vücudun daha sağlıklı çalışabilmesi için yaşamsal açıdan çok önemli bir vitamindir. Tıp alanında prohormon olarak değerlendirilmektedir. Bunun sebebi de vücut tarafından üretilmesidir. Güneşten gelen ultraviyole ışınların deriye nüfuz edip emilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.
Her şeyde olduğu gibi D vitaminin az ya da fazla alınımı çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir. Bundan dolayı uzmanların tavsiye ettiği ölçü yetişkinler için günlük D vitamini ihtiyacı 15 mcg (TÜBER,2019) olarak belirlenmiştir.
D Vitamini Nelerde Bulunur?
D vitamininin ana kaynağı güneş olup ultraviyole ışınlarının cilde temas etmesi sonucu ciltte yer alan bazı metabolik zamanların sonunda üretilmektedir. Bundan dolayı Dünya Sağlık Örgütü, belirli günlerde yüz ya da kollarınızda herhangi bir yanık oluşmayacak şekilde, güneşin geliş açısına göre yaklaşık 20-30 dakika güneşlendikten sonra D vitamini alınması gerektiğini belirtmiştir.
Burada örnek vermek gerekirse güneş ışığına çıkmayan yaşlılar, sürekli vardiyalı çalışma sistemine tabii olanlar veya güneş ışığından sürekli korunmak için güneş kremi kullananlar risk grubunda yer almaktadır.
D vitamini güneş dışında kaynakları balık, balık yağı, yağlı balıklar ya da yumurta sarısıdır. D vitamini bakımından zenginleştirilmemiş gıdaların D vitamini içeriğinin düşük olduğu unutulmaması gerekir. D vitamini eksikliğini sadece besinlerden sağlamak mümkün değildir. Aynı zamanda güneş ışığından da yararlanmak gerekir. Eğer güneş ışığından yararlanabilecek bir zaman bulamıyorsanız takviye edici gıdalar kullanmak faydanıza olacaktır.
Güneş ışığı eksikliğinden dolayı güneş ışınlarından yeterli ölçüde alınmadığı zamanlarda ve/veya kronik böbrek rahatsızlığı benzeri bazı özel sorunları bulunan birey ya da hastalar D vitamini yetersizliği bakımından önemli risk taşımış olurlar.
D Vitamini Eksikliği Neye Sebep Olur?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından D vitamini eksikliğinden kaynaklanan sebepler değişkenlik göstermektedir. D vitamini eksikliği ile karşı karşıya olan kişilerin D vitamini desteklerini kullanma ya da toplumda yaygın olarak tüketilen vitamin içeren besinleri D vitaminiyle beraber zorunlu ve kapsamlı zenginleştirme planları açısından değerlendirme yapmaktadır.
Güneş ışınlarından belirli ölçülerde yararlanamayan daha doğrusu güneş görmeyen ülkeler olarak adlandırılan Birleşik Krallık, İskandinav ülkeleri ya da Kanada gibi ülkelerde, D vitamin almak açısından takviye edici gıdalar kullanılmaktadır.
D Vitaminini Depolamanın Yolları Nelerdir?
D vitamininden en iyi şekilde yararlanmak için depolama yöntemlerini de iyi bilmek gerekir. Uzmanlar D vitamininden yaralanmanın yollarını şu şekilde sıralamaktadır;
Güneşten Doğru Faydalanın
D vitaminin en önemli kaynağı güneş ışığıdır. Güneşten dünyaya gelen ultraviyole 8 ışınları insan tenine temas ettiği zaman D vitamini olarak emilmeye başlar. Uzmanlar en iyi güneş ışınlarının Kasım ayı ile mayıs ayı arasında olduğunu bu zaman dilimlerinde açık tenlilerin 15-20 dakika boyunca koyu tenlilerin ise en az 35-40 dakika güneşlenmesi gerektiğini belirtmektedir.
Düzenli Uyuyun
D vitamini eksikliğinin ileri bir boyutta seyretmemesi açısından düzenli uykunun da büyük önemi vardır. Düzenli uyku çekmeyen bireylerde bu sorun daha ileri derecede olacaktır. Uyku sorunu olan bireylerde narkolepsi ve huzursuz bacak sendromu benzeri uyku bozuklukları görülebilmektedir.
Beslenmenize Dikkat Edin
Her rahatsızlıkta olduğu gibi beslenmemeye dikkat etmenin sonucu bazı rahatsızlıklar görülebilmektedir. Beslenme düzeniniz içine somon, sardalya, ton, uskumru gibi yağlı balıklar eklenebilir. Aynı zamanda toprakta bulunan kültür mantarları da beslenme düzeninize eklenerek daha sağlıklı bir bünyeye kavuşmanıza neden olabilmektedir.
İlaçlarınıza Dikkat Edin
D vitamini eksikliği sonucu kullanılmış olan bazı ilaçlarında D vitamini düşürdüğü tespit edilmiştir. Bunların sebep olduğu rahatsızlıklar epilepsi-sara, mantar enfeksiyonu, AIDS ilaçları, kortizonlar gibi sonuçlar doğurmaktadır.
Fazla Kilodan Kaçının
Aşırı kilolu olan insanlarda D vitamini eksikliği açısından risk altında olurlar. Obez insanlarda vücut yeteri kadar güneş ışığı almadığından dolayı çeşitli rahatsızlıklar görülebilmektedir. Vücut dışında yer alan yağ hücresi güneş ışınlarının vücudun içine girmesini engeller buna bağlı olarak hastalıklar görülür.
D Vitamininin Yararları
D vitamini güneş ışığından ve çeşitli besinlerin yanı sıra eğer bu gibi imkan ya da zamanınız yoksa takviye edici gıdalardan da alabilirsiniz. Sağlık için çok önemli olan D vitaminin yararları birden fazladır. D vitamini kemik yapısının güçlenmesine neden olur aynı zamanda da kemik hastalıklarını, kemiklerin aşınmasını önler. Bunun yanı sıra osteoporoz zamanında olan kadınlar için de hayati öneme sahiptir.
Beyin fonksiyonlarının düzenli bir şekilde ilerlemesine katkı sağlar. Buna bağlı olarak demans ve alzheimer gibi rahatsızlıkların oluşumunu engeller. Kronik depresyon ve benzeri problemlerin önlenmesinde etkili olur. Aynı zamanda da bu vitamin eksikliğinden kaynaklı olan baş ağrılarının geçmesinde önemli bir etkinliğe sahiptir.
Sindirim sistemi rahatsızlıklarını da önleyen D vitamini özellikle bağırsak faaliyetlerinin daha düzenli olmasına da katkı sağlar. Kabızlık ve ishal gibi hastalıkların önüne geçer. Kan basıncını da dengeleyen D vitamini hipertansiyon gibi sağlık risklerinin de görülmesinin önüne geçer. Bundan dolayı D vitamini içeren besinleri tüketmek de fayda bulunur.