Online olarak düzenlenene sempozyuma, EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, EÜ Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nadim Macit, EÜ Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Metin Ekici ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. M. Öcal Oğuz ile Azerbaycan, Arnavutluk, Gürcistan, Makedonya, Kazakistan ve İran gibi birçok coğrafyadan alanında uzman akademisyenler katıldı.
Sempozyumun açılışında konuşan Rektör Prof. Dr. Budak, “Kültürümüzün önemli değerleri olarak andığımız Hz. Mevlânâ, Ahî Evran ve Hacı Bektaş Velî, 13’üncü yüzyılın önemli şahsiyetleridir. Manevi mirasımızın şekillenmesini sağlayan tüm bu isimlerin 13. yüzyılda yaktığı ışıklar, bugün hala günümüzü ve yarınlarımızı aydınlatmaya devam ediyor. Şüphesiz ki öğretileriyle yüzyıllar sonrasını aydınlatan değerlerimizden en saygınlarından biri de Hacı Bektaş Veli’dir. Bizler de bu sempozyumda, fikirleriyle yalnızca Anadolu’yu değil, tüm dünyayı etkileyen Hacı Bektaş Veli’yi anmak üzere bir arada bulunuyoruz. Ölümünün 750. yıl dönümü olan 2021 yılı; hem UNESCO tarafından hem de ülkemizde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle, ‘Hacı Bektaş Veli Yılı’ olarak ilan edildi. Bizler de Ege Üniversitesi olarak, yurt içi ve yurt dışında konuyla ilgili yapılan etkinliklere, düzenlediğimiz uluslararası sempozyumla katkıda bulunmak istedik” diye konuştu.
Rektör Prof. Dr. Budak, “İlk Müslüman Türk mutasavvıfı Ahmed Yesevî’nin öğrencisi olan Hacı Bektaş Veli, özlü sözleriyle Anadolu ve Balkanların pek çok yerinde gönülleri dalgalandırmaya devam etmektedir. İnsanlara Allah’ın huzurunda ne kadar değerli olduklarını anlatarak adeta bir ümit gözesi sunduğu ‘Besmele Şerhi’ isimli eseri; Türk tasavvuf anlayışını sistematize ettiği ‘Makâlât’ adlı eseri ve daha pek çok eseriyle bizlere yol göstermektedir. Benim de çok anlamlı bulduğum ve içinde derin bir felsefeyi barındırdığına inandığım bir sözü vardır: ‘İncinsen de incitme’ Bu anlayışa, bugün her zamankinden daha fazla ihtiyacımız olduğu kanaatindeyim” dedi.
“Hacı Bektaş Veli kültür ve inanç tarihimizin öncüsü”
Sempozyumun önemine dikkat çeken Prof. Dr. Nadim Macit, “Bu sempozyum birkaç açıdan önemli bir sempozyumdur. Hacı Bektaş Veli kültür ve inanç tarihimizin önemli bir öncüsü ve temsilcisidir. Onun savunduğu ahlaki ve insani değerler birlikte yaşama kültürümüzü, içtimai dayanışmamızı geliştirme açısından çok önemlidir. Hacı Bektaş Veli üzerine bilimsel temelde konuşmak kültür ve inanç tarihimizin önemli bir boyutunu aydınlatmak anlamı taşımaktadır. Hacı Bektaş Veli üzerine akademik inceleme ve tartışma Hacı Bektaş Veli ile ilgili olarak bilinmeyenleri açığa kavuşturmak ve onu anlamak açısından gereklidir. Tarihi şahsiyetini tahlil ederken menkıbe veya mitik dili aktarmak yerine bilimsel esaslara dayalı olarak açıklamaya ihtiyaç vardır. Hacı Bektaş Veli insanı ve insan onurunu esas alan, her bireyin ve toplumun varlığına ve onuruna saygıyı öne çıkaran bir filozoftur. Bu anlamlı sempozyumu düzenleyen Enstitümüz Halk Bilimi Anabilim Dalı Bşk. Prof. Dr. Metin Ekici’yi, çalışma arkadaşlarını, bu sempozyuma tebliği ile katılan bilim insanlarını, emeği geçen herkesi kutluyor ve başarılar diliyorum” dedi.
“Hem kendi dönemine hem de günümüze ilham veriyor”
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, “Hacı Bektaş Velî, sadece Anadolu topraklarına ait bir değer değildir. O, Balkanlardan Kuzey Afrika’ya kadar uzanan çok geniş bir coğrafyaya ışık saçarak Hoca Ahmet Yesevî ile Yunus Emre arasında kültürel ve inanç tarihimizin en mühim sütunlarından biri olmuş, Türk-İslâm kültürünü şekillendirmiş ve şekillendirmeye devam etmektedir. Öyle ki, Hünkâr Hacı Bektaş Velî, kendi döneminde dahi kadınlara oldukça önem vermiş, bugün kurmak istediğimiz kadın-erkek eşitliğini kendi çağında kurabilmiştir. Dolayısıyla Hacı Bektaş Velî’nin hem kendi dönemine hem de günümüze ilham verdiğini, yol gösterdiğini söylememiz mümkündür” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Metin Ekici ise “Umutsuzluğun değil, umudun; yılgınlığın ve yorgunluğun değil, bıkmadan, yorulmadan, usanmadan çalışmanın ve üretmenin; yalnızlığın değil, bir olmanın, bütün olmanın ve diri olmanın; her şeyden önce kendimizi arındırıp iç ve dış dünyamızda temiz olmanın, çalışıp hak ederek layık olmanın birer erdem olduğunu tavsiye eden öğütleriyle Hünkâr Hacı Bektaş Veli kendi çağını aydınlattığı gibi, günümüz insanlığını da aydınlatan bir bilge, bir Anadolu Türk Ereni olarak her zaman örnek alınmalıdır. Türkiye’de olduğu gibi Balkanlarda, Kafkaslarda, Orta Doğu ve Orta Asya’da çok geniş bir alanda onun düşünceleri son derece etkilidir. Onun yolu ve erkânı çok geniş kitleler tarafından benimsenmiş ve takip edilmektedir” dedi.
Sempozyumda alanında uzman akademisyenler, Hacı Bektaş Veli'nin düşünce dünyası, hakkındaki efsaneler ve kültürel mirasa etkileri ve Türk İslam Dünyasında tasavvuf düşüncesinin gelişmesindeki rolü üzerinde sunumlar gerçekleştirdi.