Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, düzenlenen basın toplantısıyla 2022 yılı ihracatını ve ekonomik gündemi değerlendirdi.
Toplantıya, EİB Genel Sekreteri Cumhur İşbırakmaz, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık, Yönetim Kurulu Üyesi Türkmen Türkmenoğlu ve Komite Başkanı Makbule Çiftçi katıldı.
Ege Postası'ndan Tenzile Aşçı'nın aktardığına göre, 2022 yılı ihracatının bir önceki yıla göre yüzde 6 artışla 1 milyar 250 milyon dolara yükseldiğine dikkat çeken Başkan Uçak, 2023 hedeflerini de açıklarken yeni rekorlar göndermesi yaptı.
Başkan Uçak ayrıca yeni yılda ihracata ilişkin ‘Avrupa’ uyarısı da yaptı.
UÇAK: 2022 TATMİN EDİCİ BİR YIL OLDU
İhracat açısından genel bir değerlendirme yapan Başkan Uçak, pozitif yönlü bir ivme olduğuna dikkat çekti ve “2022 yılı bizim açımızdan tatmin edici bir yıl oldu. Türkiye genelinde 3 milyar doları taze meyve sebze, 2 buçuk milyar doları meyve sebze mamulleri olmak üzere toplam 5 buçuk milyar dolar ihracat gerçekleşti ve bu ihracatın 1 milyar 250 milyon dolarına denk gelen yüzde 22’si Birliğimiz üzerinden gerçekleşti. Birliğimiz ihracatı 2021 yılına göre yüzde 6 oranında artmış oldu. Özellikle meyve sebze mamulleri sektöründeki yüzde 12’lik artış bizleri memnun etti” dedi.
PAZARDA BİRİNCİLİK ALMANYA’DA
İhraç edilen gıda kalemleri ve ihraç pazarlarına ilişkin de bilgi veren Uçak, “İhraç edilen ürünlerde ise… Meyve sebze ürünlerinde 2022 yılında en fazla ihracatı gerçekleşen ürün sofralık üzüm oldu. 53 milyon dolarlık üzüm ihracatını 41 milyon dolarla domates, 36 milyon dolarla kiraz ve 33 milyon dolar ile mandalina takip etti. En fazla ihraç edilen 5.ürün de 29 milyon dolarla kestane oldu. Meyve sebze mamullerinde ise 2022 yılı ihracat şampiyonu 2021 yılında olduğu gibi turşular oldu. EİB üzerinden yapılan turşu ihracatı ilk kez 250 milyon doları geçti ve 257 milyon dolar olarak gerçekleşti. Meyve sebze mamulleri ihracatında ikinci sırayı 149 milyon dolar ile kurutulmuş domatesler alırken kurutulmuş domatesleri, meyve konserveleri, dondurulmuş meyveler ve sebze konserveleri takip etti. 2022 yılında toplam 797 ihracatçı firmamızın desteği ile 189 ülke ve bölgeye ülkeye yaş meyve sebze ve mamulleri ihracat gerçekleştirmeyi başardık. 2022 yılında ihracatımızın en fazla gerçekleştiği ilk 5 pazarımız Almanya, ABD, Rusya, İngiltere ve Hollanda oldu” diye konuştu.
“KALINTIYLA MÜCADELE EDİLİYOR”
Birlik tarafından kayıpları öncelemek amacıyla hayata geçirilen projeler olduğunu ve devamının geleceğini hatırlatan Başkan Uçak, “Kalıntı ile mücadele konusunda Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz Projesinin ikinci yılını tamamladık. Sonuçları bu yıl daha olumluydu, bu yıl da hem bu projemize devam edeceğiz hem de bu projenin devamı niteliğinde köy bazlı eğitim faaliyetlerimize başlayacağız. Köy bazlı üretici toplantıları yanında işletme ve bahçede de hasat ve depolamaya ilişkin iyileştirme faaliyetlerine başladık. İlk olarak bu ay içinde Muğla ilimizde domates işletmelerinde eğitimler geçekleştirdik. Yine 2022 yılında başlattığımız ve büyük ses getiren 3. Kuşak Tarım Girişimciliği Eğitim Programını bu sene tekrarlamak istiyoruz. Bu yolla yeni mezun olan gençlerimize A’dan Z’ye tarımı anlatarak bilinçli bir nesil yaratma amacımız var. Meyvelerde kayıpları azaltmak için 2022 yılında Ege Üniversitesi ile nar, mandalina ve domateste bir proje başlatmıştık. Bu sene bu projemize hız kesmeden devam ediyoruz ve projemiz bitince sizlerle sonuçlarını paylaşmayı umut ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“YENİ REKORLARA İMZA ATMAK İSTİYORUZ”
2023 yılı hedeflerini de açıklayan Başkan Uçak, yeni rekorlar istediklerini ifade ederken bazı zorlukların kendilerini beklediğinin altını çizdi ve şunları söyledi; “2023 yılında yurtdışı tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimizi de artırarak devam ettirme düşüncemiz var. Bu kapsamda Almanya, Rusya, İngiltere, İspanya gibi ülkelerde fuar katılımlarımız olacak. Aynı zamanda geçen sene Hindistan’a düzenlediğimiz URGE projemizde bu yıl yeni rota olarak Endonezya ve Singapur’u belirledik. Bu yolla Asya pazarında da gücümüzü artırmak istiyoruz. 2022 yılının sonuna doğru taze meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörlerinde ihracatçı firmalarımızdan oluşan iki farklı komite kurduk. Komite üyelerimizden bazıları da bugün aramızdalar, onların da proje önerileri ile hem yurtiçi hem de yurtdışında önemli proje ve çalışmalara imza atmak istiyoruz. 2023 yılının hepimiz için çok önemli bir anlamı ve önemi var. Bu yıl Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bu yüzden ihracatçılarımızla beraber tüm gücümüzle ihracatımızı artırmak, yeni rekorlara imza atmak istiyoruz. 2023 yılında katma değeri yüksek ürünlere daha çok önem vermek, bu ürünleri göz önüne çıkarmak istiyoruz. İhracatımızı artırmak için ihraç miktarını artırmaktansa ihraç değerini artırmayı önemsiyoruz. Kilogram fiyatı son derece yüksek ve C vitamini deposu olan Kumkat, özel ambalaj ve reçeteler ile piyasaya sunabileceğimiz soslar, meyve ve sebze cipsleri gibi ürünleri parlatmak, bu ürünlere özel projeler üretmek istiyoruz. Bu senenin zorlu bir yıl olacağını da biliyoruz. Avrupa’daki durgunluk bu yıl kendini daha belirgin bir şekilde hissettirecektir. Ama hem Avrupa ve Amerika’daki payımızı koruyarak yeni pazarlarla birlikte cumhuriyetimizin 100.yılında da başımız dik bir şekilde yolumuza devam edeceğiz ve ihracatımızı artıracağız.”
"YENİ PAZARLAR KONUSUNDA ÇALIŞMALIYIZ"
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Cengiz Balık da Avrupa uyarısına bulunurken yeni pazarlar bulunması gerektiğinin altını çizdi ve “2022 yılı öyle ya da böyle geçti Bizler için ihracat olarak gerileme olması ama zor bir yıl oldu. 2023 yılında tabi ki ben daha zor bir yıl bekliyorum. Bu ekonomik sorunların, enerji fiyatlarının artması ve salgının sonuçlarını 2023’te de göreceğiz. Ben özellikle Avrupa’da bir resesyon bekliyorum. O nedenle bizim yeni pazarla konusunda daha çok çalışmamız gerekiyor. Mevcut pazardaki payımızı da düşürmemek için daha çok mücadele etmemiz gerekiyor. Özellikle de pestis konusunda. Bizim yeni yılda kalıntı durumunu tespit etmeden ürünü hasat etmememiz gerekiyor. Bu konuda da bir proje yürütüyoruz. Tabii bunu tabanda yani üreticide oluşturmak gerekiyor. Biz üretilen ürünlerin sadece yüzde 10’unu ihraç edebiliyoruz. Kalan yüzde 90 kalıntı, sanayi ya da iç pazarda tüketiliyor. Yüzde 10’da pestis konusunda sorunlar oluşturuyor. Bizim bu nedenle bunu artırmamız gerekiyor. U konuda gerekeni yapmazsak 2023 ve 2024 yılında büyük zorluklar bizi bekliyor” dedi.
"UZAK PAZARLAR STRATEJİSİ ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ"
EİB Genel Sekreteri Cumhur İşbırakmaz, ise “Geçtiğimiz yıl Ticaret Bakanlığımız uzak pazarlar stratejisini açıkladı. Bu noktada biz de EİB olarak Mart ayında iki uzak pazara ticaret eğitimi programı düzenleyeceğiz. Malezya ve Kolombiya. Pek çok firmamızı buraya götürüp pazarları tanımaları adına bir çalışma yapmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
"ÜRETİM ATAKLARINDA POZİTİF HABERLER ALIYORUZ"
Yönetim Kurulu Üyesi Türkmen Türkmenoğlu ise katma değerli ürün vurgusu yaptı ve “Bir mevcut işimizin yanında reçete bazlı yani katma değerli ürünlerin üretimi konusunda da çalışıyoruz. Sofralık ürünlerin içerisine Türk ürünlerin yerleştirilmesi, Türk tatlarının bölgeye kazandırılması gibi çalışmaları devam ettiriyoruz. Aynı zamanda pandemide mamul sektörü de ciddi bir sınav verdi. Tüm dünyada kısıtlamalara gidilirken Türkiye üretimini artırdı. Şu anda Avrupa’nın resesyon korkusu varken biz fabrikalarımızdan yeni hatlar, üretim atakları alanında pozitif haberler alıyoruz. Ben katma değerli üretimin kıymetli olduğunu vurgulamak istiyorum” diye konuştu
"UZAK DOĞU ÜLKELERİNİ ÖNEMSİYORUZ"
Yeni pazarlar için hangi ülkelerin hedef alanına alındığına ilişkin soruyu yanıtlayan Başkan Uçak, uzak doğu önceliği olduğunu söyledi ve “Biz sürekli olarak hedef Pazar arayışındayız. Son olarak özellikle Şili odaklı çalışmalarımızı hızlandırdık. Aynı zamanda URGE projemizle Hindistan’a gittik. Çünkü Çin gibi o bölgeyi kapsayan uzak doğu ülkelerini önemsiyoruz. Son dönemde URGE’ye gittiğimiz ülkelerden bu girişimlerin meyvesini almaya başladık. Çin’i de çok önemsiyoruz. O bölgedeki ülkeleri önemsiyoruz” dedi.
“BİZİ ETKİLEYEN BİR DURUM YOK”
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi’nin doların 25 lira olması durumda ihracatın da olumlu etkileneceği sözlerini de yorumlayan Uçak, “Her sektörün kendine göre girdi maliyetleri var. Biz ithalatsız ihracat gerçekleştiriyoruz. Bizim dolar bazlı bir girdimiz olmadığı için bizi fazla etkileyen bir konu değil” ifadelerini kullandı.
“BİZİM DEĞİL BAKANLIĞIN PROJESİ VAR”
Küresel iklim krizi ve kuraklık tehdidi karşısında tarımda sulama konusunda projeleri olup olmadığına ilişkin soruyu da yanıtlayan Başkan Uçak, “Bizim bu konuda yapacağımız bir proje söz konusu değil. Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bir projesi vardı. Ben umuyorum ki hükümetiz bu soruna bir çözüm bulacaktır. Barajların doluluğu riskli durumda. Ama Allah’tan ümit kesilmez” dedi.