Geleneksel Türk mutfağında yemeklere lezzet katan bir çok unsur var. Bu hafta başlayacağım yazı dizisinin konusu lezzetli yemeklerin sırrı, şifa kaynağı, her derde deva vazgeçilmezimiz BAHARATLAR.
Ve ilk baharatımız mutfağımızda en çok kullanılan baharatlardan olan eski çağlardan beri şifalı bir bitki olarak kullanılan ‘Kimyon’
Kimyon, vücudumuzdaki çeşitli işlevleri uyaran ve böylece sağlığımız üzerinde çok olumlu bir etkiye sahip olan çok sayıda besin maddesinin karmaşık bir kombinasyonunu sağlar. Kokusuyla iştahımızı açan vücudu canlandıran Kimyonun faydaları nelerdir?
Kimyon lifi ve proteini
Sadece 1 çay kaşığı kimyon (yaklaşık 6 gram) 2 gram lif sağlar. Kabızlığa karşı yardımcı olur ve bağırsak hareketliliğini uyarır.
Kimyon içindeki aminoasit, hücre destekleyici etkiye sahiptir, kas büyümesini uyarır ve vücuttaki hormonların kontrolünde görev alır.
Kimyon Esansiyel Yağları
Kimyondaki uçucu yağlar, karvon, limonen ve karveolden oluşur.
Bu uçucu yağlar vücudumuzda antioksidan görevivni üstlenir ve bizi serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarlarından korur.
Karvon, kimyona tipik kokusunu verir ve mantarları ve bakterileri öldürebilir.
Uçucu yağ limonen ile birlikte karvon, mide ve bağırsaklardaki şişkinliğe ve kramplara karşı çalışır, pankreas enzimlerinin üretimini uyarır ve böylece yiyecekleri daha kolay sindirmeye yardımcı olur.
Kimyon mineralleri
Kimyondaki mineraller arasında demir, bakır, kalsiyum, potasyum, manganez, selenyum, çinko ve magnezyum bulunur.
Vücutta kırmızı kan hücrelerinin üretimi için bakır gereklidir.
Demir, kırmızı kan hücrelerinin oluşumu için çok önemlidir.
Çinko, birçok enzim için bir kofaktördür ve büyüme ve gelişmeyi kontrol eder.
Potasyum, hücre ve vücut sıvılarının önemli bir bileşenidir ve kalp atış hızı ve kan basıncını kontrol etmeye yardımcı olur.
Kimyon vitaminleri
Kimyondaki vitamin içeriği, tiamin, B6 vitamini, niasin, riboflavin gibi B vitaminleri ve E vitamini, A vitamini ve C vitamini gibi diğer antioksidan vitaminler aracılığıyla belirlenir.
C vitamini vücudumuzdaki en güçlü antioksidanlardan biri olarak görev yapar. C vitamini, serbest radikallerin zararlı etkileriyle savaşır. Antioksidanlar serbest radikalleri nötralize ederek kardiyovasküler hastalık ve kanser gibi çeşitli hastalıkların riskini azaltır.
Kimyon hem uyarıcı hem de yatıştırıcıdır. Yüksek dozda B vitaminleri sağlıklı sindirimi destekler, sinirleri gevşetmeye yardımcı olur ve dinlendirici uykuyu destekler.
Kimyon diyete düzenli olarak dahil edilirse sivilce, deri döküntüleri ve çıbanlar önlenebilir, içerdiği E vitamini içeriği ile genç görünümlü ve ışıltılı bir cilt sağlar.
Kimyon, vücudun direncini artırır ve karaciğer fonksiyonlarını iyileştirir, düzenli tüketimi hafıza kaybına karşı yardımcı olur ve stresin vücut üzerindeki zararlı etkilerini azaltır.
Baharat olarak kullanmaya alışkın olduğumuz kimyon esansiyel yağlardan oluşur ve hem dahili hem de harici olarak kullanılabilir.. Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda kimyon yağı su ile seyreltilerek sıklıkla mideye sürülebilir. Özellikle karın ağrısı, gaz sancısı, mide şişkinliğine etkisi çok büyüktür.
Saklama koşullarıda kimyonun etkisinden faydalanmak için çok önemlidir. Karanlık ve kuru bir yerde sıkıca kapatılmış bir cam kapta saklanmalıdır. Öğütülmüş kimyon yaklaşık altı ay, bütün tohumlar ise yaklaşık bir yıl taze kalacaktır.
Pişirme sırasında tüm bu faydalarından yararlanabilmek için yemeğin sonuna doğru eklenmelidir.
Sadece lezzetli bir tattan değil, aynı zamanda daha iyi sağlıktan da faydalanmak için Şifanın gücü için kendine bir adım at... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle
Senem Köse Bektaş
Holistik Beslenme Danışmanı /Theta Healing Uygulayıcısı Gıda Mühendisi/Yoga öğretmeni