Özellikle 0 RH – kan dünyanın en nadir bulunan kan grubu. Bilim insanları ise çok uzun yıllardan beri kanda yer alan A, B ve RH antijenlerini etkisiz hale getirmenin bir yolunu arıyor.
Son yapılan araştırmalara göre bunun yolu bağırsaklarda bulundu. British Colombia Üniversitesi‘nden Steve Withers tarafından yönetilen bir Kimyager ekibi, bağırsaklarda bulunan bir enzimin kanı antijenlerden temizlemeye yardımcı olduğunu keşfetti.
Kan grupları nasıl ortadan kalkacak?
Kan grupları, A, B, 0 ve AB olarak dört ana gruba ayrılıyor. Yirminci yüzyılda keşfedilen kanda Rhesus (RH) antijeninin olup olmaması durumu ise bu dört ana kan grubu sayısını sekize çıkardı. Evrensel kan grubu araştırmaları, kanda bulunan bu antijenleri etkisiz hale getirmenin yolunu arıyor.
Withers ve ekibi aslında bu enzimi tam anlamıyla insan dışkısında buldu. Dışkıdan alınan enzim örnekleri laboratuvar ortamında geliştirildi ve A grubu kana uygulandı. İlk sonuçlara göre enzim, A grubu kanda beklendiği gibi antijenleri temizliyor. Ancak araştırma devam ediyor ve beklendiği gibi sonuçlanırsa bütün kanlar evrensel verici olan O grubuna dönüştürülebilecek.
Bu da insanların kan araması yerine verilen kanların antijenlerden temizlenerek kolayca hastaya verilmesini sağlayacak. Böylece özellikle 0 RH- gibi az bulunan kan gruplarının hayatta kalma şansları da artmış olacak.
Kan grupları nasıl keşfedildi?
Kan grupları ilk olarak Karl Landsteiner tarafından keşfedildi. O güne kadar kan gruplarının birbirine karıştığında ortaya çıkan, kan hücrelerinin birbirine yapışması ya da kanda pıhtılaşma gibi olayların sadece hasta insanlara özgü olduğu düşünülüyordu. Landsteiner ise sağlıklı insanların kanını laboratuvar ortamında karıştırarak deneyler yaptı.
Landsteiner farklı insanların kanını karıştırdığında belli kurallar olduğunu keşfetti. A grubunun plazmasını aynı gruptan başka birinin kırmızı kan hücreleriyle karıştırdı. Ancak karışımın sıvı hali bozulmadı ve pıhtılaşmadı. Aynı kural B için de geçerliydi; ama A ile B karıştırıldığında pıhtılaşma meydana geldi.
O grubu ise hepsinden farklı sonuçlar ortaya çıkardı. A ya da B’nin kırmızı kan hücrelerini 0 grubunun plazmasıyla karıştırdığında hücreler topak haline geldi. Ancak A veya B plazması O grubunun hücrelerine eklendiğinde kan sıvı kalmaya devam ediyordu. Bu gruplara daha sonra AB‘de eklendi.
Daha sonrasında ise Philip Levine tarafından bulunan Rhesus (RH) kan grupları hakkında bildiğimiz her şeyi değiştirdi. Eğer bu araştırma başarılı olursa insanlık kan grupları alanında hayat kurtaran başka bir bilimsel devrim daha gerçekleştirmiş olacak.