Bağımsızlık referandumu gerçekleştiren ve atacağı adımlar dikkatle izlenecek olan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzaniye karşı alınacak önlemler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında yapılan ve 9 saat süren güvenlik zirvesinde değerlendirildi.
Barzani’nin referandum sonucunu uygulamaya koyup koymayacağı ve nasıl hareket edeceği henüz net değil ancak Türkiye’nin atacağı adımlar ve hayata geçireceği yaptırımlarda, “Kürt halkını cezalandıracak, Türkiye’deki Kürtlerde gönül yaralanmasına, kopuşa yol açacak tedbirlerden kaçınılmalı. Bu mesele Türkiye’deki Kürtlerle ilişkilendirilmemeli” hassasiyeti gözetilecek. Bu krizi, Türkiye’nin siyasi ve ekonomik olarak da en az hasarla atlatabileceği tedbirler alınacak. İşte detaylar:
ALTERNATİF SINIR KAPISI
Habur’a alternatif bir sınır kapısı üzerinde yoğunlaşılırken, habur’un hemen batısında Ovaköy ve Irak’ın güneyine doğru Telafer-Musul ve devamında Bağdat- Basra hattı işletilebileceği belirtiliyor. Habertürk'ten Bülent Aydemir'in haberine göre Habur’un karşısında, Irak tarafında peşmergenin kontrolündeki Halil İbrahim Gümrük Kapısı’nın da Bağdat ve Türkiye’nin ortak operasyonuyla kontrol altına alınması masada. Merkezi Irak hükümetinin 40 kadar resmi görevliyle kapı idaresinin kendilerine teslim edilmesi isteğine Barzani olumsuz karşılık verdi. Aynı durum Erbil Havaalanı için de geçerli. Barzani, burayı da teslim etmedi; Bağdat’ın ölçülü, temkinli ve dengeli girişimleri karşılık bulmadı.
Habur Sınır Kapısı ve Zaho transfer noktasından geçen ticari hattın yedeklenmesi, bu kapsamda Musul-Bağdat güzergâhının tesisi ve Musul-Pişhabur-Silopi arasındaki ham petrol fiili ticari hattının muhafaza altına alınması planlanıyor. Türkiye, hacmi düşmüş olsa da Bağdat’la ticaretini ve ihracatını aksatmamayı hedefliyor. Türkiye üzerinden satılan Barzani petrolünün Musul’la yer değiştirmesi söz konusu ki bu yönde Bağdat yönetiminden de mesajlar geldi. Bir başka stratejik ve önemli kapı; Irak ile kuzey Suriye sınırında... Suriye’ye geçiş bölgesi olan Semalka-Til Koçer Sınır Kapısı’nda (Dicle’den geçiş yeri) güvenliğin sağlanması da gerekiyor. ABD CENTCOM kısa süre önce buraya karadan birlik konuşlandırdı. Kapılara yönelik sahada çetin bir mücadele veriliyor.
SON TEDBİR ASKERİ
Alınacak ekonomik, ticari ve siyasi tedbirlerden sonuç alınamaması durumunda, oldubittileri ve istenmeyen olayları önlemek amacıyla planlanan son tedbir, askeri olacak. Türkiye, Kuzey Irak’ta Türk Hava Kuvvetleri’nin fiili olarak havadan tesis ettiği insansız bölgeyi tampon bölge ilan edecek ve sadece havadan değil, sahada askeri-fiziki blokajla buraya konuşlanacak. Sınırdan 35 kilometre derinlikteki bu sahada 172. Zırhlı Tugay ve 28. Mekanize Tugay ile özel birliklerin görev yapması söz konusu olabilir.