Süt dişlerinde başlayan çürükler, ağız ve diş sağlığını temelden sarsarak çürüklerin kalıcı dişleri de etkilemesine yol açıyor. Çağdaş Kışlaoğlu, çocukların süt dişlerini ve diş çürümelerini yavaşlatmak adına yapılan Fissür Örtücü (Fissür sealant) tedavi yöntemini ve uygulama aşamalarını anlatıyor.
Süt dişleri ağız sağlığının birinci adımıdır
Süt dişleri gelecek dişler için sağlam bir temel oluşturmanın en önemli adımıdır. Kalıcı dişler için uygun olan zemini hazırlayarak daha sağlıklı bir ortam yaratır. Ancak buna rağmen toplumumuzda ‘Süt dişleri geçicidir ve dolayısıyla önemli değildir’ anlayışı tamamen yanlıştır. Çocuklarda ağız ve diş sağlığı süt dişlerden başlar.
Süt dişlerini bu kadar önemli kılansa üstlendiği fonksiyonlardır. Eğer süt dişleri zamanından erken çürür ve çekilirse yan dişler kayacak ve alttan gelen kalıcı dişlere yer olmayacağı için kalıcı dişler çapraşıklık oluşturarak ortodontik tedaviye ihtiyaç olacaktır. Eğer çekilmeyip kronik bir iltihap oluştururlarsa da hem alttan gelen kalıcı dişin kalsifikasyonu hem de çocuğun genel sağlığı etkilenecektir. Ayrıca süt dişlerinin alttan gelen kalıcı dişlere rehberliği söz konusudur.
Çocukların dişleri çabuk çürür. Çünkü…
Süt dişleri kalıcı dişlere oranla daha çok organik madde içerirler, bu nedenle çürüğe daha yatkınlardır, daha kolay ve hızlı çürürler.
Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında yorumlayamazlar. Olayı ancak dayanılamayacak kadar ağrı olduğunda fark ederler ki bu durumda çok geç kalınmış olabilir.
Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynlerinin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirler.
Beslenme düzensizliğinden dolayı dişler çürümeye yatkın hale gelir.
Çürük oluşumunu engellemek mümkün mü?
Yukarıda sayılan şartlar ve koşullar sebebiyle çocukların dişleri çürümeye karşı toleransları daha düşüktür. Özenli bir diş bakımı ve iyi beslenme ile diş sağlığı korunabilir ancak bu durum çürüğü önlemeye yetmeyebilir. Bu durumda ise çürük sayısını azaltmaya yönelik malzemeler günümüzde kullanılmaktadır. Fissur örtücüler olarak adlandırılan tedavi yöntemi hastalara uygulanmaktadır.
Fissür örtücü (Fissür sealant) nedir?
Fissür, azı dişlerinin çiğneme yüzeyindeki küçük girinti ve oyuklardır. Fissür örtücüler ise arka dişler üzerindeki bu oluklara uygulanır. Beyaz ve şeffaf renkte olup sıvı şeklinde plastik esaslı maddelerdir. Diş minesine yapışarak çürük oluşumunu engeller ve akışkan bir kıvamı olduğu için diş oluklarına tamamen tutunur. Bu şekilde işlem diş yüzeyinde herhangi bir aşınma yapılmadan uygulanır.
Hangi yaş grubuna uygulanabilir?
Bu yöntem çocukların diş çürüklerini erken dönemde engellemek için uygulandığından 6 yaşından itibaren kalıcı azı ve küçük azı dişlerinde kullanılabilir. Özellikle daimi dişleri yeni çıkmış çocuklarda kolaylıkla uygulanabilir.
Neden çocuklarınıza fissür örtücü uygulaması yaptırmalısınız?
Dişlerinde yemek yeme sonrasında oluşan artıklar çürük oluşumunda büyük etkendir. Dolayısıyla çocuklarda ve gençlerde çürük oluşumu daha sık görülür. Diş üzerinde herhangi bir aşındırma işlemi yapılmadığından ağrısız bir işlemdir. Ayrıca çocuklarda bu tedavi yöntemi ile çürük oluşumu daha rahat yavaşlatılabilir. Daha sonraki kalıcı dişlerin sağlıklı oluşması içinde önemli bir tedavi yöntemidir. Fissür örtücüler sıvı ve akışkan bir kıvamda oldukları için azı dişlerinin çiğneme yüzeyinde bulunan Fissür denilen küçük çukurların en derin noktasına kadar ulaşabilirler ve bu bölgeleri tıkayarak yiyecek artıkları ve bakterilerin yapışmasını engellemiş olurlar.
Fissür örtücüler kalıcı mıdır?
Birçok uygulamada olduğu gibi Fissür örtücülerin de bir süresi vardır ve zaman içerisinde aşınabilir. Fakat yapılan araştırmalar uzun süreli diş yüzeyinde kalabildiğini ispatlamıştır.
Sert gıdaların sıkça tüketilmesi (ceviz, fındık vb gibi ürünlerin dişle kırılması),
Diş gıcırdatması,
Sert malzemeden yapılmış oyuncak vb. objelerin çocuklar tarafından ağza alınarak dişler ile sıkılması ya da ısırılması Fissür örtücülerin daha çabuk kırılmasına ve dişler üzerinden düşmesine sebep olur.
Fissür Örtücüler uygulama aşamasında diş minesine ne kadar kuvvetli bağlanırsa diş üzerindeki ömrü de o kadar uzun olur. Sealantlar uygulanırken çocuğun tedaviye olan uyumu da önemli bir faktördür. Fissür Örtücüler düştükten sonra bile uygulama yapılan dişler çürümeye karşı diğer dişlerden daha dirençlidirler. Eğer düştükten sonra 6 ay içerisinde tekrar uygulanırsa çürüğe karşı koruma da devam eder. Fissür örtücüler, diş sağlığı açısından çok büyük önem taşır. Fakat bu uygulama yapıldıktan sonra da dişler düzenli fırçalanmalı ve rutin olarak çocuklar diş hekimi kontrollerine götürülmelidir.