Beslenme ve Diyet Uzmanı Gündüz, sağlıklı kişilerde tüketilen gıdaların bir kısmı sindirildikten sonra şeker yani glikoz olarak kana geçtiğini ifade ederek, “Çeşitli dokular tarafından enerji kaynağı olarak kullanılıyor. Diyabetli kişilerde ise; kandaki glikozun (kan şekerinin) düzeyini dengeleyen insülin hormonunun eksikliği veya etkili bir şekilde çalışmaması nedeniyle kandaki şeker kullanılamıyor. Sonuçta kan şekeri yükseliyor. Ancak, diyabetli hastaların komplikasyonlardan uzak ve sağlıklı yaşamlarına devam etmesi için kan şekerini dengede tutmak çok önemli” diye konuştu.
Çisem Gündüz, diyabetlilerin beslenme tarzı haline gelerek kan şekeri kontrol etmelerine yardımcı olacak 5 önerisini şöyle sıraladı:
“Mutlaka kahvaltı edin: Kan şekerini dengelemek için günün en önemli öğünü olan kahvaltıyı atlamayın. Çünkü gece boyu aç kalan insan metabolizmasının sabah karbonhidrata ve glikoza ihtiyacı oluyor. Bu nedenle, sabah kahvaltısında haşlanmış yumurta ve peynir içeren zengin bir menü oldukça besleyici ve sağlıklı olacaktır. Bunun yanında, kahvaltıda domates, salatalık ve tam buğday ekmeği tüketmek de besleyici olduğu gibi aynı zamanda tokluk hissi de sağlamaya yardımcı olacaktır.
Ara öğünleri atlamayın: Gün içerisinde sağlıklı ara öğünler kan şekerini düzenlenmesinde son derece önem taşıyor. 1 porsiyon taze meyve + 1 bardak tarçınlı süt, kefir, 1 porsiyon taze meyve, 1 küçük kase yoğurt, 1 porsiyon taze meyve, 3 adet ceviz veya 10-15 adet çiğ badem, 1 dilim peynir, 2 grisini, 1 fincan bitki çayı veya tam tahıllı simit, 1 dilim beyaz peynir, 1 bardak ayran sağlıklı ara öğün alternatifleri olarak tüketilebilir.
Tercihiniz beyaz ekmek değil, tam tahıllı ürünler olsun: Sağlıklı kişilerde olduğu gibi diyabetli kişilerin de beslenme düzeninde mutlaka karbonhidratların olması gerekiyor. Ekmek, pirinç, makarna, kuskus, erişte ve bazı meyvelerde bulunan karbonhidratlar günlük alınan kalorinin yaklaşık yarısını oluşturuyor. Ancak aynı zamanda glikoz dengesinin sağlanması için tüketeceğiniz karbonhidratları doğru seçmeniz önemli. İdeal olan sebze, meyve, tam tahıllı ürünler, baklagiller gibi sağlıklı karbonhidratları tüketmek olacaktır. Beyaz ekmek, makarna, pirinç ya da şekerli gıdalardan mümkün olduğunca uzak durun. Eğer insülin kullanıyorsanız, günlük tükettiğiniz karbonhidrat miktarını saymak, gerekirse tükettiğiniz ürünlerde yer değişikliğine gitmek ve buna uygun insülin dozlarını belirlemek için hekiminizden ve diyetisyeninizden bilgi alabilirsiniz.
Meyveyi sütle birlikte tüketin: Kan şekerini dengelemek için ara öğünlerde meyvenizin yanına süt ve süt ürünlerinden birini veya kuruyemiş ekleyin. Bu sayede karbonhidrat kaynaklı meyve kan şekerinizi yükseltirken yanında yiyeceğiniz protein ve yağ kaynaklı süt ve süt ürünleri ve kuruyemişler kan şekerinin dengede kalmasına yardımcı oluyor. Bu nedenle bir porsiyon meyvenin yanında bir bardak süt ya da iki-üç tam boy ceviz eklemeyi unutmayın.
Kızartma yerine haşlama yapın: Kızartma ve kavurma gibi yağlı pişirme yöntemlerinin yerine, haşlama, ızgara, fırınlama, buğulama gibi pişirme yöntemlerini tercih edin. Yemeklerdeki yağ oranı arttıkça kan şekerini o denli yükseltiyor. Hatta yemeğin sıcaklığı bile kan şekerine etki ediyor. Bu nedenle patates yemek istiyorsanız bunu kızartma olarak değil, haşlanmış ve bir gün dolapta beklemiş halini tüketin. Patates salatası güzel bir seçenek olabilir.
Şeker ve şekerli her türlü üründen uzak durun: Diyabeti olan kişilerin kesinlikle tatlı tüketmemeleri, basit şekerlerden tamamen uzak durmaları gerekir. Eğer başka bir rahatsızlık söz konusu değil ise doktora danışılarak sağlıklı tatlandırıcılar tüketebilir ve bunlarla tatlı yapılabilir. Ayrıca yine şeker içeriği yüksek, hazır meyve suları ya da asitli içeceklerden uzak durmakta yarar görülüyor.”