Değerli okurlarım;
Bugün sizlere pandemi sonrası daha çok merak edilen; çeşitli hastalıklara ait teşhis konan vatandaşlarımızın vergi indirimi ile emeklik şartları neler? Nasıl emekli olabilirler? Nereye müracaat etmeliler? Bu konuları sizler için köşemde paylaşacağım.
Malulen Emeklilik Nedir?
Malulen emeklilik, SGK kapsamında çalışan kişinin, herhangi bir hastalık veya kaza sebebiyle iş yapma gücünü kaybetmesi dolayısıyla ekonomik geleceğinin sigorta sistemi tarafından garanti altına altına alınmasını sağlayan emeklilik sistemidir. Hem normal hem de kısmen emeklilikte ödenen gün sayısına göre emekli olunurken malulen emeklilikte değişen şartlara göre emekli olunabilir.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra çalışma gücünü belli oranda kaybeden sigortalılara erken emeklilik hakkı tanınıyor. Malulen Erken emeklilik için uyulması gereken şartlar aşağıdaki gibidir:
En az 10 yıl sigortalı olmak,
En az 1800 prim gününün yatırılmış olması,
Sağlık Kurulu’ndan erken emeklilik başvurusu yapan kişinin en az yüzde 60 ve üzerinde iş gücü kaybının olduğunun tespit edilmesi,
4A kapsamında çalışanların işten ayrılmış olması,
4B kapsamında çalışanların ticari faaliyetlerine son vermiş ve herhangi bir prim borcunun bulunmaması,
4C kapsamında çalışanların görevden ayrılmış olması
Malulen emeklilik hangi hastalıkları kapsar?
*Organ nakli yaptıran kişiler koşulsuz bir şekilde malulen emekli olurlar.
*Kemik iliği nakli bu durumun dışında tutulurken diyaliz tedavisini gerekli kılan kronik böbrek hastalıkları da hastalığın durumuna göre malulen emekli olmak için yeterli olabilir.
*Şeker hastalığı dolayısıyla en az 3 organında bozulma meydana gelen kişiler malulen emekli olabilirler.
*Belirti kriterler dahilinde göz hastalıkları da malulen emekli olmaya sebep olabiliyor. Gözden malulen emeklilik şartlarına bakacak olursak; uzman doktorlar tarafından yapılacak incelemeler sonucu görme kaybının çalışmayı engelleyip engellemediği yönünde verilen kararın etkili olduğunu görürüz. Verilecek kararda, görme kaybının %60 ve üzerinde olması beklenir.
*Ağır elektrolit bozukluklar
*Kanser
*Alzheimer
*MS
*Demans
*Parkinson
*Sara
•KOAH
*Astım
*Uyku bozuklukları
*Sindirim sisteminde meydana gelen kanamalar
*Kaşeksi
*Ülseratif kolit
*Kronik pankreatit
*Çalışmaya engel teşkil eden genetik hastalıklar
*Travma sonrasında meydana gelen stres ve obsesif-kompulsif bozukluklar
*Kardiyoloji hastalıkları
*Otizm
Rahatsızlığı nedeniyle çalışamayan kişiler:
Hastalıkları nedeni ile çalışamadıkları ve bunun tespit edilmesi isteğine dair bir dilekçe hazırlayarak bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne ya da Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne başvuruda bulunurlar. Bunu e devlet üzerinden de Maluliyet ve hastaneye sevk talebi ile de yapabilirsiniz.
Sosyal Güvenlik Kurumu kişinin bu talebi üzerine kişiyi yetkilendirdiği bir hastaneye sevk ederek maluliyete esas rapor düzenlenmesini talep eder.
Başvuru için verilecek olan dilekçe, başvuracak kişi hakkında bilgiler içerir.
Maluliyete dair talebe hangi hastaneler bakabilir?
*Devlet üniversitesi hastaneleri
*Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri
*Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri
*İkamet edilen bölgede yukarıda belirtilen sağlık kuruluşlarından herhangi birinin bulunmaması halinde, sağlık kurulu raporu düzenleme yetkisi olan Sağlık Bakanlığı devlet hastanelerine sevk yapılabilir.
Malulen emeklilik aylığı nasıl hesaplanır?
Hem normal emeklilikte hem de malulen emeklilikte maaş; Aylık Bağlama Oranı (ABO) değerine göre belirlenir. Malulen emeklilik hesaplaması yapılırken, tabi olunan SGK kapsamı fark etmeksizin ödemesi yapılan prim gün sayısının daha üstünde bir değer baz alınır. 7200 gün üzerinden yapılan hesaplama işlemi malulen emekli olan kişinin düşük maaş almasının önüne geçerek mağduriyeti önler.
Malulen emekli olan kişiler çalışabilir mi?
Eski SSK kapsamında malulen emekli olan kişiler:
*4A kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilir.
*4B kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez fakat sosyal güvenlik destek primi öderler.
*4C kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.
Eski BAĞ-KUR kapsamında malulen emekli olan kişiler:
4A kapsamında çalışmaya başladıklarında çalıştıkları yerdeki işverenleri sosyal güvenlik destek primi öder ve malulen emekli aylıkları kesilmez.
*4B kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.
*4C kapsamında kapsamında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesilmez.
Malullük Aylığı Hangi Durumlarda Kesilir?
Malulen sigortalı olmuş kişinin:
*Yabancı bir ülkede mevzuatı kapsamında çalışmaya başlaması,
*5510 sayılı kanun kapsamında çalışmaya başlaması,
*Kontrol muayenesi sonucunda malullük durumunun ortadan kalktığına kanaat getirilmesi halinde malullük aylığının kesilmesine karar verilir.
Malulen emeklilik için merak edilen her soruyu sizler için yanıtladım.
Faydalanmanız dileğiyle...
Sevgiyle, sağlıkla ve mutlulukla kalın.
Herkese mutlu haftasonları diliyorum...