MÖ 3500 - 3700 yılları arasında mumyalandığı ortaya çıkan ceset aynı zamanda mumyalama formülünün tahmin edilenden daha önce geliştirildiğini ve daha yaygın bir şekilde kullanıldığını gösterdi.
İtalya'nın Torino kentindeki Mısır Müzesi'nde bulunan mumya üzerinde yapılan araştırmanın sonuçları Journal of Archaeological Science'ta (Arkeolojik Bilim Dergisi) yayımlandı.
BBC'ye konuşan York Üniversitesi'nden arkeolog Dr. Stephen Buckley, araştırmanın mumyalamada kullanılan sıvının işin merkezinde olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Buckley, araştırmada yer alan diğer bilim insanlarıyla birlikte bu sıvıya ait tüm kimyasal parmak izlerini inceledi.
Balsamın özünü şunlar oluşturuyor:
- Bir bitki yağı, muhtemelen susam
- "Balsam türü" bir bitki veya kök özü, muhtemelen hasırotu
- Akasya olabilecek bir bitkiden alınmış doğal şeker, zamk
- Kritik öneme sahip, kozalaklı bir ağaçtan, muhtemelen çam ağacından alınan bir reçine.
Bütün bunlar yağın içinde karıştırıldığında reçine içindeki anti-bakteriyel özelliğiyle bedenin çürümesini engelliyor.
Dr. Buckley, "Herkesin bildiği mumyalama sürecinin kökenlerini kimyasal olarak bu kadar mükemmel bir şekilde gösteren bir mumya daha önce olmamıştı" dedi.
Bilim insanları formülü nasıl buldu?
Dr. Buckley birkaç yıl önce mumyaları sarmakta kullanılan Antik Mısır tekstillerinden parçalar alıp bunları kimyasal olarak inceledikten sonra bu formülün peşine düştü.
İngiltere'nin kuzeyindeki Bolton Müzesi'nde bulunan kumaşlar MÖ 4000 yılından kalmaydı ve o dönemde mumyalamanın ortaya çıkmadığı düşünülüyordu.
"Mumyalamanın Keops Piramidi'nin yapıldığı dönemde, MÖ 2600'de ortaya çıktığında dair yaygın bir düşünce vardı" diyen Dr. Buckley, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Fakat bulgularımızı bunun çok daha önce başladığını gösteriyor."
Bu bulgunun ardından araştırma ekibi Torino'daki mumyayı incelemeye başladı. Bulunduktan sonra hiçbir koruyucu işlemden geçmeyen bu tarih önce mumya, kimyasal kirliliğe maruz kalmadığı için Antik Mısır kimyasını anlamak için önemli bir fırsat sunuyordu.
Avustralya'nın Sydney Kentindeki Macquarie Üniversitesi'nden Mısır bilimci ve Antik Mısır defin uzmanı Dr. Jana Jones da "Torino'daki mumyanın analizi tarih öncesi döneme ait kısıtlı bilgilerimize önemli bir katkı yaptı" dedi ve ekledi:
"İlk mumyalama pratiklerine dair hayati yeni bilgiler ortaya çıkardı.
"Kimyasal analizler, mumyaya dair görsel incelemeler, genetik analizler, radyokarbon tarihleme ve kumaşın mikroskobik analizi sonucunda bu mumyanın MÖ 3600 civarında mumyalanan 20-30 yaşları arasında bir erkek olduğu sonucuna ulaştık."
Neden önemli?
Dr. Buckley'e göre aynı formülün neredeyse 2000 yıl sonra firavunları mumyalamak için kullanılmasının "MÖ 3100 yılında dünyanın ilk ulus devletini kurmadan önce de Mısır genelinde ortak bir kimlik olduğunu" gösterdiğini söylüyor.
Antik Mısırlıların anti-bakteriyel formülü mumyalama sürecinde önemli olsa da, bunun için gereken başka aşamalar da var:
- Beynin alınması (Muhtemelen çırpma yöntemiyle beyni sıvılaştırarak gerçekleştiriliyordu)
- İç organların çıkarılması
- Bedenin doğal tuzun üstüne yatırarak kurutulması
- Bedenin anti-bakteriyel balsama yatırılmasıyla bakterilerin öldürülmesi ve bedenin mühürlenmesi
- Bedenin son olarak kumaşa sarılması.
"Koruma için anahtar öneme sahip olan süreçler kurutma ve balsam" diyen Dr. Buckley, antik Mısır kültüründe mumyalamanın önemli bir yeri olduğunu vurguluyor:
"Ölümden sonra hayat, yaşamdan keyif alınan başka bir evre olarak görülüyordu. Fakat ruhun dinlenebilmesi için bedenin korunmasına ihtiyaçları vardı."