Probiyotikler sindirim sisteminde bulunan, bağırsak mikrobiyal dengesini düzenleyen ve sağlık açısından yararlı olan canlı organizmalardır. İlk probiyotiğin ekşimiş süt olduğu bulunmuştur. Probiyotikler son yıllarda oldukça popüler olmuş ve probiyotik içeren gıdalar ile ilgili birçok çalışma yapılmıştır.
Probiyotik besinler ishal ve kabızlık tedavisinde önemli!
Çalışmalar sonucunda probiyotiklerin özellikle bağırsak bölgesi için faydalı olduğunu belirten Diyetisyen Ayşe Tuğba Şengel, ishal ve kabızlık tedavisinde, bağırsakların enfeksiyona karşı korunmasında, bağışıklık sisteminin uyarılmasında, iltihaplı hastalıkların önlenmesinde ve savunma sisteminde görevli bazı maddelerin (immünoglobulin) yapımının artmasında probiyotiklerin etkili olduğunu açıklıyor.
Diyetisyen Ayşe Tuğba Şengel probiyotik beslenmesinin detaylarını şöyle anlatıyor, "Yıllar içinde geçirilen enfeksiyon hastalıkları, kullanılan antibiyotikler, kötü beslenme alışkanlıkları, Alkol kullanımı ve stres gibi durumlar vücutta bulunan yararlı bakterilere zarar verir. Probiyotikler besin depolarında, satış raflarında ve ağızdan alım ile mide-ince bağırsaktan geçerken canlı kalabilirler. Bir mikroorganizmanın probiyotik olarak kullanılabilmesi için bağırsaktaki epitel yüzeylere yapışması şarttır.
Probiyotik olarak görev alan birçok bakteri türü bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilinenleri kolon ve karaciğerin temizlenmesinde ve bu organların sağlığına yardımcı Bifidobacterium longum, iltihaplanmaların azaltılmasında yardımcı Lactobacillus planetarium, kalın barsak ve genital bölgede çoğalabilecek mayaları engelleyen ve ishal oluşumunu kontrol altına alan Bifidobacterium bifidum ve sindirime yardımcı görev yapan Lactobacillus acidophilus bakterileridir.
Probiyotiklerin faydaları nelerdir?
•Barsak duvarında bulunan boşluklara yerleşir ve bu bölgelere hastalık yapıcı bakterilerin yerleşmesini engellerler.
•Asit ortam oluşturarak bazı mayaların çoğalmalarını engellerler.
•Araştırmalar sonucunda probiyotiklerin salgıladıkları bazı enzimler aracılığı ile östrojen seviyesini düzenledikleri bulunmuştur.
•Bağırsaklarda B grubu vitaminlerin üretilmesinde görevlidirler.
•Hastalık yapıcı bakterilerin ürettikleri toksin düzeyini azaltırlar.
•Kansere neden olan maddelerin zararlarını azaltırlar.
•Serotonin maddesinin salınımına yardımcı olarak depresyon ve stres üzerinde olumlu etki gösterirler.
•Kolesterol seviyesinin dengede tutulmasına yardımcı olurlar.
•Antibiyotik kullanımı sırasında ve sonrasında düzenli olarak kullanılan probiyotikler bozulan bağırsak mikroflorasını yerine getirebilir.
Probiyotik içeren besinler:
•Ev yapımı yoğurt, probiyotik yoğurtlar, peynirler, kefir, ayran, süt probiyotik kaynaklarıdır.
•Turşu, şalgam, nar ekşisi, sirke ve boza gibi fermente besinler bağırsak florasındaki probiyotiklerin çoğalmasında etkilidir.