Az farkla “Evet” ile sonuçlanan referandumun ardından, başta Cumhurbaşkanı olmak üzere siyasi liderlerin açıklamalarında önemli pasajlar vardı. Büyükşehir ve metropollerde “Hayır” diyen şehirlerin ağırlığı dikkat çekerken YSK’nın mühürsüz zarfları geçerli kabul etmesi, “hayır” cephesinde itirazlara yol açtı. Diğer yandan, referandum sonuçları değerlendirilirken 2019 seçimlerine de gönderme yapıldı. Medya Takip Merkezi (MTM), referandum sonuçlarının medya raporunu açıkladı. İşte araştırmanın detayları…
16 Nisan referandum seçimleri sonlanırken Türkiye için yeni bir sayfa açıldı. Seçmenin yüzde 51,4’ü “Evet” oyuyla anayasa değişikliğini kabul ederken, yüzde 48,6’sı ise “Hayır” oyuna karar verdi. Referandum sandıklarında sayımlar tamamlandıktan sonra başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve ana muhalefet liderlerinin başkanları açıklamalarda bulundu.
25 milyon oyla “İlk defa sivil siyaset eliyle yönetim sistemi değişti…”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, referandum sonuçlarının ardından tüm vatandaşlara teşekkür ederek Cumhuriyet tarihinde ilk defa sivil siyaset eliyle yönetim sistemi değiştiğini vurguladı. Yasama, yargı ve yürütme erklerinin, bu yeni sistemle tamamen birbirinden ayrıldığını söyledi. Cumhurbaşkanı, seçimlerin 3 Kasım 2019’da gerçekleşeceğini belirterek, erken seçimin olmayacağı sinyalini verdi.
“Bir referandum da idam için yaparız”
Seçim sonuçlarının netleşmesinin ardından Tarabya’daki Huber Köşkü önünde partililere seslenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, idam cezasıyla ilgili açıklama yaparak Başbakan Binali Yıldırım ve MHP lideri Devlet Bahçeli ile konuyu hemen görüşeceğini belirtti. Yeteri derecede destek görmediği takdirde halk oylamasına sunacağını da ekledi.
CHP lideri Kılıçdaroğlu’dan YSK’ya tepki…
Referandum sonuçlarıyla ilgili açıklama yapan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, anayasa değişikliği sonuçlarını değerlendirdi. Eşit olmayan koşullarda referandumun gerçekleştirdiğini vurgulayarak yine eşit olmayan koşullarda hukuk zemini çerçevesinde çaba harcadıklarını söyledi. CHP lideri Kılıçdaroğlu, milletin kararına saygılı olduğunu ama YSK’nın seçim sonuçlarını tartışmalı hale getirmesiyle milletin kararına gölge düşürdüğünü açıkladı.
“Hayır” diyen iller arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antalya, Diyarbakır yer alırken, en yüksek hayır oyu ise yüzde 80,42 oyla Tunceli iline aitti.
En yüksek “Evet” diyen iller arasında ise, yüzde 81, 67 oyla Bayburt olurken; onu Aksaray, Rize, Gümüşhane, Erzurum, Yozgat, Kahramanmaraş, Çankırı, Konya, Bingöl illeri takip etti.
“Mühürsüz zarfların geçerli sayılmasına karar verdik”
TSK Başkanı Sadi Güven, mühürsüz zarf uygulaması tartışmalarına yönelik açıklama yaparak seçmenin iradesini etkileyecek bir uygulama olmadığını ve mühürsüz zarfların sayılmasına karar verdiklerinin altını çizdi. TSK Başkanı Güven, geçersiz olduğu ileri sürülen oy pusulaları ve zarfları YSK tarafından üretilen, sahte olmayan zarflar olduğunun vurgusunu yaparak 11-12 gün sonra kesin sonuçların açıklanacağını da sözlerine ekledi.
Medya Takip Merkezi, referandum ve sonuçlarının ardından, oylamanın medya raporunu çıkardı. Rapora göre, referandum sonuçları toplamda 73 bin 833 habere konu olurken, yazılı basın 5 bin 419, görsel basın 3 bin 685 ve internet medyasında 64 bin 729 adet haberle yer aldı.
Anayasa değişikliği konusu, toplam 44 bin 71 haberle listenin ikinci sırasında yer aldı. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) hakkında ise toplam 12 bin 472 habere yer verildi.
Sosyal medyada da “evet” ve “hayır”lar yarı yarıya…
Medya Takip Merkezi’nin sosyal medya izleme ve ölçme uygulaması DigiLUP, son 1 haftada referandumla ilgili konuşulan başlıkları araştırdı. DigiLUP verilerine göre, referandum başlığı sosyal medyada yaklaşık 1 milyon 282 bin 138 adet ileti sayısıyla yer aldı. “Evet oylaması” 4 milyon 266 bin 507 adet ileti alırken, “Hayır oylaması” ise 4 milyon 268 bin 34 adet ileti sayısıyla yer buldu.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) yaklaşık 1 milyon 86 bin 398 adet ileti kaydederken, Anayasa Değişikliği yaklaşık 65 bin 514 ileti sayısıyla yer aldı.