B12’nin yaşamsal öneme sahip vitaminlerin başında geldiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Necdet Yetim, eksikliğinin pek çok hastalıkta görülen şikayetlere yol açtığını söyledi. Dr. Yetim, “Depresyon, anksiyete, sinirlilik, halusinasyon görme, uyku bozuklukları, unutkanlık, hafıza kaybı gibi şikayetleriniz varsa kötü düşünmeden önce B12 düzeyinizi ölçtürün. Eksikse yerine koyun. B12 sağlığımızın regülatörüdür” dedi.
VÜCUTTA SENTEZ EDİLEMEZ, DIŞARIDAN ALMAK GEREKİR
İzmir Kent Hastanesi İç Hastalıkları uzmanı Dr. Yetim, B12 eksikliğinin tehdit ettiğini risk gruplarına uyarılarda bulundu. Dr. Yetim, özensiz ve bilinçsiz diyet yapanlarda, vejeteryanlarda, hayvansal gıdaları az tüketen, çeşitli mide ve bağırsak hastalığı, kanser diyabet gibi kronik hastalıkları olanlarda, alkol bağımlılarında,yoğun stres altında olanlarda, 50 yaşın üstündekilerde B12 eksikliği görüldüğünü söyledi. B12’nin, vücudumuzda hem yapıcı hem de fonksiyon düzenleyici olarak rol oynadığını hatırlatan Uzm. Dr. Yetim, bu vitaminin sağlığımız için ne kadar önemli olduğunu “bedende B12 vitamini olmayan bir kişinin yaşama olasılığı yoktur” cümlesiyle özetledi. B12 Vitamininin vücudumuzda sentez edilemediğini, mutlaka dışardan alınması gerektiğini vurgulayan Uzm. Dr. Yetim, şöyle konuştu:
KARACİĞERDEKİ DEPO BİR YIL İDARE EDER
“Besinlerle alınan B12 vitamini mideye gelir. Mideden salgılanan bir enzim, besinlerdeki B12'yi açığa çıkarır ve ince barsaklardan emilecek hale getirir. Emildikten sonra kana geçer ve kan ile tüm bedene yayılır, kullanılacağı yerlerde tutulur, fazlası da karaciğerde depo edilir. Yeterli alınamadığı ve kandaki düzeyi azaldığı zamanlarda karaciğerdeki depodan kana verilerek denge sağlanır. Ortalama 1 yıl kadar besinlerle hiç B12 alınamasa bile bu depo gereksinimi karşılayabilir. Bu nedenle belli bir süre B12 alınamazsa hemen eksiklik belirtileri ortaya çıkmaz. Çeşitli nedenlerle, uzun süre B12 alınamaması ya da az miktarda alınması vitamin eksikliğine neden olur. Ancak günümüzde B12 eksikliği, besinlerle alınamamasından çok, alındıktan sonra yeterli emilememesi sonucu meydana gelmektedir. Kandan direkt olarak B12 ölçümü yapılıp, eksik olup olmadığı kısa bir sürede anlaşılabilir.”
B12 VİTAMİNİN ÖNEMİ
Uzm. Dr. Yetim, B12 vitamininin deri, saç, tırnak dokularında ve özellikle kırmızı kan hücrelerinin yapımında etkili olduğunu kaydetti. Eksikliğinin bir çeşit anemiye, yanı sıra nörolojik bozukluklara yol açtığını belirten Uzm. Dr. Yetim, “anemiye bağlı halsizlik, çabuk yorulma, dilin şişmesi, konuşma, tat alma bozuklukları, depresyon, anksiyete,sinirlilik, halusinasyon görme, uyku bozuklukları, unutkanlık, hafıza kaybı, zeka düzeyinde azalmalar, görme bozuklukları, saçlarda, deri ve tırnaklarda çabuk yıpranma eksikliğin belirtileri. Bu şikayetleri olanlar kötü düşünmeden önce B12 düzeyine baktırsınlar” dedi.
B12 VİTAMİNİNDEN ZENGİN BESİNLER
Et ürünleri, özellikle kırmızı etler, sakatatlar. Deniz ürünleri özellikle balık yumurtası, balıklar, kalamar, karides, ahtapot. Yumurta, süt ürünleri, yoğurt ve özellikle peynirler. Mayalar ve soya yağları.
TEDAVİ
B12 eksiliğinin kanıtlanması çok kolaydır. Her yerde yapılabilen kan testinde B12'nin 200 pg/ml'den az olması tedavi gerektirir.
Emilim bozukluğu olmayan ve hafif eksiklik durumlarında ağız yoluyla tablet ve şurup kullanılır. Günde 1 tablet ya da 1 ölçek şurup şeklinde vermek yeterlidir.
Emilim bozukluğu olasılığı yüksek olan ve ileri derecede eksiklik olanlara enjeksiyon yoluyla kabadan kas içine verilebilir. Dozlar ve kullanma süresi hastanın durumuna göre düzenlenmeli ve uygun aralıklarda kontroller ile durum izlenmelidir.