Her yıl araştırması yapılan Türkiye’de çok yüksek insani gelişme performansını gösteren araştırmada önceki yıllara nazaran en kapsamlı araştırma 2017 yılında gerçekleştirildi. Araştırmada Çok İnsani Yüksek Gelişime sahip Türkiye’den ilk 30’a giren ilçeler şu şekilde yer aldı.
İstanbul Beşiktaş CHP, İstanbul Kadıköy CHP, Ankara Çankaya CHP, İstanbul Şişli CHP, Bursa Nilüfer CHP, Antalya Muratpaşa CHP, İzmir Karşıyaka CHP , Eskişehir Tepebaşı CHP, İstanbul Bakırköy CHP, İstanbul Maltepe CHP, İstanbul Üsküdar AK Parti, Ankara Yenimahalle CHP, İstanbul Sarıyer CHP, İzmir Konak CHP, İstanbul Ataşehir CHP, İstanbul Ümraniye AK Parti, İstanbul Beyoğlu AK Parti, Eskişehir Odunpazarı CHP, Kocaeli İzmit AK Parti, İzmir Bornova CHP, İstanbul Fatih AK Parti, İstanbul Avcılar CHP, İzmir Gaziemir CHP, İstanbul Beylikdüzü CHP, Ankara Keçiören AK Parti, İstanbul Tuzla AK Parti, İzmir Balçova CHP, İstanbul Çekmeköy AK Parti, İstanbul Başakşehir AK Parti,Samsun Atakum AK Parti
Listeye giren belediyelerin başkanları değişmez
Sonuçlar dört gruba ayrılıyor: Çok Yüksek İnsani Gelişme, Yüksek İnsani Gelişme, Orta İnsani Gelişme ve Düşük İnsani Gelişme. Her gruba sırasıyla yeşil, mavi, sarı ve kırmızı renk veriliyor. Araştırmada dikkat çeken bir diğer ayrıntı ise, bu ilk 30’a giren ilçe belediyelerinin yeşil bölgede yer alıyor olması. Geçen yıl en yüksek insani gelişmeyi gösteren yeşil bölgede 18 ilçe varken bu yıl bu sayı 30’a yükseldi. Bu yükseliş mavi bölgedeki ilçe sayısının azalmasına neden oldu. Sarı bölge geçen yıla benzer bir görünüm verirken kırmızı bölgede de artış oldu. Geçen yılla karşılaştırdığımızda 29 ilçe, bir bölge yükseldi. 88 ilçe aynı bölgede kaldı. 17 ilçeyse bir bölge geriledi. Gerileme görülen alanların başında yönetişim ve saydamlık ile sosyal yaşam yer aldı. İNGEV Başkanı Vural Çakır, “Yeşil ve mavi kategoride yer alan ilçelerde kolay kolay belediye başkanı değişmez” diyor.
Belediyelerin karnesi hazırlanırken belirlenen kriterler
65 kriterin yer aldığı araştırmada; eğitim, sağlık, sosyal yaşam, yönetişim, şeffaflık, ekonomik kapasite, gelir ve tüketim durumu, çevre, altyapı ve ulaşım bu kriterlerden bazıları.
Verilerse belediyelerin faaliyet raporlarından, merkezi istatistiklerden ve ‘gizli vatandaş’ uygulamasından elde ediliyor. Araştırma için çalışan ‘vatandaşlar’, kimliklerini açıklamadan 19 farklı senaryoya göre belediyelere başvuruyor. Kimi engelli arabası ihtiyacı, kimi çöp toplama, kimiyse sokak aydınlatması gibi gerekçelerle belediyelerle iletişime geçiyor. Belediyenin başvuruyu ele alma ve cevap verme sürecine bakılarak puanlama yapılıyor.
Listede Bornova dikkat çekiyor
Alt yapı, ulaşım , katılım durumları, şeffaf yönetim, belediyelerden geri dönüş ,okur yazar oranları gibi kriterlerin değerlendirildiği Türkiye’nin en yüksek insani gelişme düzeye sahip 30 ilçesi arasına giren Bornova Belediyesi aynı zamanda performansı yükselen 14 ilçeden biri olarak listeye girmeyi başardı. Bornova Belediyesi bu başarısı ile ilk 30’a giren İzmir’in Chpli Belediyeleri içinden ayrıldı. Bornova’yı listedeki İzmir belediyelerinden ayıran hizmetleri ve insani yönden ayıran özellikleri arasında +1 Down kafe, Çölyak hastalarına özel Diyet kafe ve 2. baharını yaşayanlar için açılan Çınar kafe gibi fark yaratacak hizmetlerinde yer almasıyla dikkat çeken ve yükselen ilçeler arasında zirvede yer alıyor.
Araştırmada yer alan Türkiye’nin yükselen 14 ilçesi: Avcılar (CHP), Sarıyer (CHP), Karşıyaka (CHP), Başakşehir (AK Parti), Beylikdüzü (CHP), Bornova (CHP), Maltepe (CHP), Ümraniye (AK Parti), Konak (CHP), Gaziemir (CHP), Balçova (CHP), Çekmeköy (AK Parti), Atakum (AK Parti), Tuzla (AK Parti).
Araştırmada Bornova Belediyesi İzmir belediyeleri arasında 2. sırada yer aldı. İlk 6’ya giren Bornova Belediyesi’ni 9. sıradan Konak Belediyesi ve Gaziemir Belediyesi ve Balçova Belediyesi izledi.
Araştırmayı Hürriyet Gazetesi Yazarı Ertuğrul Özkök köşe yazısında detaylı bir şekilde yer verdi. Özkök’ün incelediği gizli vatandaşlara sorulan anket çalışmasında dikkat çeken hususlarda şu şekilde;
EN GELİŞMİŞ 30 İLÇEYİ HANGİ PARTİ YÖNETİYOR
İLK 30 DAĞILIMI: Tamamı AK Parti ve CHP yönetiminde olan ilçeler. Bunların 20’si CHP, 10’u AK Partili ilçe.
İLK 10 KİMLER: Çok gelişmiş 30 ilçenin ilk 10’u CHP’nin önde olduğu yerler.
EN FAZLA İSTANBUL: En gelişmiş 30 ilçenin 15’i İstanbul’da, 5’i İzmir’de, 3’ü Ankara’da, 2’si Eskişehir, biri Bursa, biri de Samsun’da.
ARAŞTIRMA KÜNYESİNDEN
178: Araştırma kapsamında Türkiye’deki 178 ilçe tek tek değerlendirildi.
65: İlçelerin durumunu belirlemek için 65 farklı değişkene bakıldı.
GİZLİ VATANDAŞ: Araştırmayı yürütenler, “gizli vatandaş” olarak belediyelere başvurdular ve 19 ayrı konuda bilgi aldılar.
DEĞERLENDİRMEDE: “Cevap verme düzeyleri” de dikkate alındı.
ÇOK GELİŞMİŞ İNSANİ DÜZEY DEYİNCE NELERE BAKILIYOR
İŞte 65 farklı ölçüden bazıları:
Kişi başına düşen gelir
Doğumda beklenen yaşam süresi
Okuryazar ve okullaşma oranları Tüketim durumları
Altyapı ve ulaşım
Katılım durumları, şeffaf yönetim
EN GÜZEL HABER
Çok yüksek insani gelişme gösteren ilçe sayısı bir yılda ne kadar arttı
İYİ haber var. Bu yıl “çok yüksek insani gelişme” listesine giren ilçe sayısında büyük artış var. Geçen yılki raporda bu rakam 18’di.
Bu yıl bu rakam 30’a çıktı.