Neden arabada, trende ya da başka bir ulaşım aracında seyahat ederken bazılarımızın midesi bulanır? Hele ki bir şeyler okuyorsak ya da kafamızı aşağıya eğimişsek...
BEYNİN 'KAFASI KARIŞIYOR'
Bilimadamlarının bu soruya oldukça ilginç bir yanıtı var. Her şey beynimizin talamus kısmı ile başlıyor. Bu bölge etraftan gelen sinyalleri filtreleyip yorumluyor ve bir karar veriyor. Sarsıntı, ivme, hareket hissi, çeşitli tireşimler vs. Beyin hareket ettiğinize kanaat getiriyor. Ancak öte yandan vücudunuzun sabit olduğunu da fark ediyor. Yani hem hareket ediyorsunuz hem de duruyorsunuz.
ARABALAR HENÜZ ÇOK YENİ
İnsanlığın milyonlarca yıllık geçmişinde arabalar henüz 100 küsür yıllık bir yenilik. Yani insan beyni milyonlarca yıl boyunca hareket duyusunu çok farklı şekilde anlamlandırdıktan sonra bu yeni duruma ayak uydurmakta zaman zaman zorlanabiliyor.
SİNYALLER ÇAKIŞINCA BAŞINIZ DÖNMEYE BAŞLIYOR
Eğer kişi ufuk çizgisini göremiyorsa, başını eğmiş ya da bir kitaba odaklanmışsa gözlerin gördüğü ile beynin hissettikleri çakışıyor. Kaslarınız ve gözleriniz durduğunuzu söylerken beyin hareket ettiğinizi düşünüyor. Bu durum, yani iç kulağınızın her şey dönüyor derken gözlerinizin tam aksini iddia etmesi, baş dönmesine sebep oluyor.
BEYİN "ZEHİRLENDİK" DİYOR
Beyin sapında bulunan, hareket ile görüş arasındaki uyumu ağlayan, aynı zamanda kandaki kimyasal değişimleri de kontrol eden ve savunma mekanizması işlevi gören bir alan olan area postrema bir karışıklık yaşıyor.
Başınız dönüyor, vücudunuz duruyor ama aslında hareket ediyorsunuz, kulağınız, kaslarınız, gözünüz beyne farklı sinyaller yolluyor. İşte tam da bu anda beyin zehirlendiğinizi düşünüyor. Çünkü bu ve benzer semptomlar ancak zehirlenme ile ortaya çıkabilecek şeyler.
KUS VE KURTUL!
Evrimsel olarak da beyin bu uyumsuzluğa ancak zehirlenmenin sebep olabileceğini düşündüğü için midenize bir emir gönderiyor. Kus ve kurtul!
İşte bu sebeple vücut zehri dışarı atmak için kusmaya çalışıyor ve mideniz bulanıyor. Bir araçta hızla giderken mideniz bulanmasının sebebi de tam olarak beyninizin kendini siz kurtarmak için harekete geçmesiyle alakalı.