Arena’yla başlayan Türkçe seferberliği; yön levhaları, tabelalar, marka isimleri ve reklamlarla sürüyor. TSE’nin üzerinde çalıştığı düzenlemeyle Türkçe tabela kullanmayan şirketler daha fazla vergi ödeyecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uyarısının ardından “arena” ile başlayan Türkçe harekâtı yeni kelimelerle devam ediyor. Bunlardan birisi ‘navigasyon’. Hemen hemen her araçta bulunan ‘navigasyon’ için artık ‘yol gösteren’ ifadesi kullanılacak. Aynı şekilde yön levhaları, marka isimleri ve tabelalarda da Türkçe seferberliği başlatılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Türkçe hassasiyeti konusunda en çok destek veren isimlerden birisi aynı zamanda Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Genel Başkanı olan AK Parti İstanbul Milletvekili Ekrem Erdem. Erdem başkanlığındaki bir ekip tarafından Türkçe’nin daha etkin kullanılması ve kamudan yabancı kelimelerin kaldırılması için uzun süredir bir çalışma yürütülüyor.
NAVİGASYON, ‘YOL GÖSTEREN’ OLUYOR
Çalışmaları, Meclis’te bir grup gazeteciye değerlendiren Ekrem Erdem, arena kelimesinin statlardan kaldırılmasının çok olumlu bir gelişme olduğunu, benzer kelimeler için de harekete geçildiğine, bunlardan birinin ‘navigasyon’ olduğunu söyledi. “Bu kelimenin yerine ben size 10 tane Türkçe kelime sayabilirim. Şu anda gemicilikte kullanılan bir kelime olan ‘seyrüsefer’ var mesela. Bu eski mi bulundu? Yeni nesil kabul etmiyorsa, ‘kılavuz’ var, ‘rehber’ var, ‘yol gösteren’ var” diyen Ekrem Erdem, son aşamada ‘navigasyon’ kelimesinin yerine ‘yol gösteren’ kelimesinin uygun bulunduğunu kaydetti.
TABELALAR İKİ DİLDE OLABİLECEK
Bunun gibi birçok kelimenin taranarak tespit edilmesi ve TDK’ya başvurulması gerektiğine dikkat çeken Erdem, çalışmada yer alan diğer detayları şöyle açıkladı: Yön levhaları, tabelalar, marka isimleri ve reklamlarda Türkçe kullanılması amaçlayan kapsamlı bir çalışma yapılıyor. Türk Standartları Enstitüsü (TSE) uzun süredir konu üzerinde çalışıyor. Tabelalarda ve yön levhaları iki dilde yazılabilecek ancak Türkçe gözle görülür şekilde büyük olacak, kullanılacak diğer dildeki kelime Türkçe kelimeden en az yüzde 25 daha küçük olacak. Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde faaliyet gösteren şirketler Türkçe tabela kullanacak. Kullanmayanlar daha fazla vergi ödeyecek. Aynı şekilde teşvik başvurusunda bulunan şirketlerin Türkçe tabela kullanmadığına bakılacak. Türkçe tabela kullananlara öncelik verilecek.
RESMİ KURUMLARA STANDART GELİYOR
Resmî kurumların tabelalarına standart getirileceğini anlatan Erdem “Tabelaların renkleri, boyutları, yazı karakterleri standart olacak. Her bakanlık farklı renkte tabela kullanabilecek ancak o bakanlığı ait bütün birimlerin tabelaları aynı renkte olacak” dedi.
TABELALAR BİNAYLA ORANTILI OLACAK
Tabela kirliliğine karşı da harekete geçileceğini belirten Ekrem Erdem, “Tabelaların büyüklükleri binaların büyüklüğü ile orantılı olacak. Daha çok dikey değil yatay tabela kullanılacak. Bakanlıklardan ve resmî kurumlardan görevlilerle uzun süredir bir çalışma yapılıyor” diye konuştu.