Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Ve Politikalar Genel Müdürlüğü'nce desteklenen buğday ıslahı projesi Tübitak 1003 Öncelikle Alanlar Bisküvilik Kaliteli Yüksek Genotipler Geliştirilmesi Projesi'nde Geçit Kuşağa Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nce yerli imkanlarla Kanatlı adı verilen bisküvilik buğday çeşidi geliştirildiğini belirterek bunun olumlu bir süreç olduğunu anlatan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, projeyle bisküvilik buğdayın ekmek üretiminde de kullanılabileceğinin öngörüldüğünü belirtti ve “18 yıllık çalışmayla elde edilen ve Kanatlı ismiyle tohumluk tescil sertifikasyon Merkezince tescillenen çeşidin kısa sürede tohum firmaları ve çiftçilere ulaştırılması 2023 ve 2024 tarım takviminde tarlada olması planlandığı belirtilmiştir” dedi.
Gürer, bu konuda kaç ürün için benzer çalışma yapıldığını ve bugüne kadar geliştirilip başarı sağlanarak ekime geçilen ürün çeşidi ve sayısının da açıklanmasını istedi.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesine yanıt veren Tarım ve Orman Bakanı , yürüttükleri projelerle yüzde 100 yerli ve milli 911 çeşitle tohumculukta büyük pay sahibi olduğunu, geliştirilen çeşitlerin özel sektör firmalarına devredilerek çiftçilerimize ulaştırıldığını anlattı.
Tarla Bitkilerinde 2020 yılında 81, 2021 yılında 58 ve 2022 yılında 44 çeşit olmak üzere son üç yılda 183 çeşit tescil ettirildiğini kaydeden Bakan Kirişçi, “Bu kapsamda geliştirilen;
Kenevir, Siyez (kaplıca) buğdayı, Antioksidan oranı yüksek siyah çeltik, İnsan gıdası (diyet) amaçlı kullanılacak olan kavuzsuz arpa çeşitleri, Kavılca buğdayı, Doubled haploid yöntemiyle geliştirilen ekmeklik buğday ile Oleik aspir çeşidi ilk defa tescil ettirilerek çiftçilerimizin kullanımına sunulmuştur” dedi.
Ülkemizde ilk defa 2 adet indirgeyici (inducer) mısır hattı tescil ettirilerek koruma altına alınması için gerekli başvurular yapıldığını kaydeden Bakan Kirişçi, 10 adet yerli patates çeşidi geliştirilmiş, Yem bitkileri alanında 3 tek yıllık çim çeşidi geliştirilmiş, Doğal renkli pamuk çeşitleri geliştirilmiş ve Tıbbı aromatik bitkilerde geliştirilen 25 adet çeşit Ülke ekonomimize katkılar sağlamak üzere üretime kazandırılmıştır” şeklinde konuştu.
Bakan Kirişcçi, CHP Milletvekili Gürer’in önergesine verdiği yanıtta şu konulara değindi: Birçok türde geliştirilen çeşitler, uzun yıllar Ülkemizde en çok üretilen çeşitler olmayı başarmıştır. Tarla bitkileri alanında, sertifikalı tohumluk üretiminin yaklaşık %43’lük kısmı Bakanlığımız tarafından geliştirilen çeşitlerden oluşmaktadır. Üretilen bazı türlerde Bakanlığımızın toplam üretimdeki payları; buğdayda %60, arpada %68, tritikalede %72, yulafta %67, çeltikte %52, nohutta %68’dir”
Gürer, ülkemizin pancardan patatese buğdaydan farklı ürünlere Tohumda yurt dışından ithalat yaptığını ve bu süreçte dışa bağımlılığın özellikle temel gıda maddesi ürün tohumlarında devam ettiği belirterek yerli tür tohumların geliştirilmesi ,ata tohumların verimliliğinin arttırılıp değer bulmasının önemli olduğunu belirtti. Bu bağlamda yapılan çalışmaların yaygınlaştırılması ve hızlandırılması gerektiğine işaret etti. Patateste yerli tohum çalışmalarında Niğde Patates enstitüsü başarılı çalışmalarda bulunduğunu da söyleyen Gürer bu merkezlerin desteklenmesi ve yaygın ekim olanakları yaratılmasının önemini de vurguladı. Çalışmaların deneme aşamasında devam etmesini geç kalınmışta olsa önemsediklerini ifade eden Gürer, pancar, patates gibi ürünlerde binlerce ton sertifikalı ithal tohum kullanımından tamamı yerli tohuma geçişin hızlandırılmasının da bir an önce sağlanmasını istedi.