Türkiye’de yaşayan yabancı kişilere vatandaşlık hakkı getiren Hükümet Tasarısı Meclis Başkanlığı’na sunuldu. Türkiye’de yaşayan yabancılar vatandaş olabilmek için başvuru yapacaklar.
TBMM Başkanlığı’na sunulan, Nüfus Hizmetleri Kanun Tasarısı ile Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu kişilerin vatandaş olabilmesi için kriterler belirleniyor. Tasarı ile şunlar öngörülüyor:
İkamet izni verilen yabancılara, İçişleri Bakanlığı tarafından kimlik numarası verilecek ve yabancılar kütüğüne kaydolacaklar. Türkiye'de bulunan yabancılara ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik numarası vermeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak. Türkiye’de ikamet eden ve kimlik numarası alan kişilerin çocuklarına da aynı işlem uygulanacak. Nüfus kayıtları ise 30 gün içerisinde yapılacak.
EVLİLİK DIŞI DOĞAN ÇOCUKLAR İSPAT EDİLİRSE BABASININ SOYADINI ALACAK
Tasarı ile; evlilik dışı dünyaya gelen çocukların, ispatı halinde, babası olan kişinin soyadını alabileceği gibi mirasından da yararlanabilecek.
Uzun süre işlem görmeyen ve yaşı itibarıyla ölü olması muhtemel kişilerin kayıtları Genel Müdürlükçe kapatılacak. Bu kayıtların araştırılması mülki idare amirinin emriyle kolluk kuvvetlerine yaptırılacak. Araştırma sonucu ölü oldukları tespit edilenlerin ölümleri tescil edilecek. Sağ olduğu tespit edilenlerin kayıtları ise yeniden açılacak. Kanun Tasarı ile; “adres paylaşım bilgisi” de, “kimlik paylaşım bilgisi” olarak değiştiriliyor.
Düzenleme ile; Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan bilgilerin genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına katılma payı alınacak. Katılma payının miktarı, Kimlik Paylaşımı Sisteminden sunulan servisin niteliği dikkate alınarak 3 kuruştan az olmamak üzere Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca metinsel veriler için ayrı ayrı belirlenecek. Bu oranlar her takvim yılı değişecek.
Ad ve soyadları mahkeme kararı aranmaksızın il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilecek. İl ve ilçe idare kurullarının vereceği karar kesin olacak.
Düzenleme ile; göçmen olarak Türk vatandaşlığına alınanlardan doğum yeri ve tarihi hatalı olan kişilerin kayıtları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl içinde usulüne göre onaylanmış doğum belgeleri ile müracaatları halinde, nüfus müdürlüğünce düzeltilebilecek.
Kanunla; sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında uygulanacak temel ilke ve esaslar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle Bakanlıkça belirlenecek.
TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANMA
Herhangi bir nedenle aile kütüklerine kayıt edilmemiş olan ve yabancı bir devletle vatandaşlık bağı bulunmayan kişiler; ana veya baba, bunların ölmüş olması halinde, varsa kardeşleri ile hısımlığını gösteren tıbbi raporu ibraz etmeleri durumunda Türk vatandaşlığını kazanabilecekler.
TASARI GEREKÇESİ
Tasarının gerekçesinde ise şu görüşlere yer verildi:
“Günümüzde bilişim teknolojisindeki gelişmeler birçok alanda olduğu gibi kamu uygulamalarında da yeni bir anlayışı ortaya çıkarmıştır. Elektronik devlet diye adlandırılan bu oluşum çerçevesinde, kamunun elindeki bilgiler elektronik ortamda, çevrimiçi olarak vatandaş ve kurumlarla paylaşılmaktadır. Bu paylaşım, bir taraftan kurumların hizmet ihtiyaç duyduğu bilgileri diğer kurumlardan online olarak alabilmesini, diğer yandan da vatandaşın kamu kurumlarındaki işlemlerini elektronik ortamda yapabilmesini sağlamaktadır. Kamudaki hizmetlerin etkin şekilde yürütülmesi, adres bilgilerine sağlıklı bir şekilde ulaşılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle; adresi esas alan tüm hizmetlerde yerleşim ve diğer adres bilgilerin etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak önem arzetmektedir. E-Vatandaşlık Hizmetleri Projesi, 2006-2010 Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planında Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü bileşeni altındaki 52 nolu eylemin hayata geçirilmesi amacıyla; yurt içinde nüfus ve vatandaşlık hizmetlerine yönelik olay formu düzenleyen kurumlara, yurt dışında ise dış temsilciliklere olay formlarını elektronik imza kullanarak gönderme veya tescil etme yetkisine ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir. Yapılan diğer bir düzenleme ile güvenli kimlik doğrulama araçları kullanılarak nüfus kayıt örneği ile yerleşim yeri belgesinin vatandaşlar tarafından e-Devlet üzerinden en kolay ve süratli bir şekilde temini hedeflenmiştir.”