5 Haziran Dünya Çevre Günüydü. Bilim insanlarının ve çevre uzmanlarının en çok dile getirdikleri konu ise, çevre sorunlarında 'geri dönülmez noktaya gelinmeden önce' adım atılmıyor olması. Temiz bir çevre, temiz bir hava, temiz bir doğa temiz su için bireysel olarak alacağımız her önlem katkı sağlayacaktır.
Peki beslenirken de çevreyi korumamız mümkün olur mu? Bir nebze de olsa, beslenme sırasında çevreyi korumaya da destek olabilir miyiz?
Son dönemlerde insanların en çok ilgi gösterdiği beslenme trendlerinden biri de “temiz beslenme” ile çevreye de destek olabilmek mümkün. ‘’Clean eating’’ olarak da bilinen temiz beslenme temel olarak taze, besin değeri yüksek, mevsiminde ve mümkün olduğunca az işlenmiş yiyeceklerin tüketilmesi olarak tanımlanabilir.
Temiz beslenme aslında “Doğaya dönüş” tür. Temiz beslenme, mümkün olduğunca “saf”, “temiz” yiyecekler yemekle ilgilidir. Şeker yok, buğday yok - ancak kompleks karbonhidratlara kesinlikle izin verilir, bu nedenle temiz beslenme düşük karbonhidratlı bir diyet değildir.
Temel kural şudur: Malzeme listesi ne kadar kısaysa o kadar iyidir!
Temiz beslenme diyeti kimler için uygundur?
Temiz beslenme konsepti temelde daha az işlenmiş gıda, şeker veya buğday tüketmek isteyen herkese uygundur.
Ancak doğrudan glüten intoleransından muzdarip olanlar için de, ek olarak, buğday veya çavdar gibi glüten açısından zengin yiyeceklerden tamamen vazgeçilebilir ve esas olarak ikame tahıllar (kinoa, amaranth, karabuğday veya darı) kullanılabilir.
Temiz beslenerek kilo verebilir misiniz?
Şekeri, buğdayı, alkolü, hazır yemekleri ve fast food'ları diyet planınızdan çıkardığınız anda, özellikle de önceden bahsedilen şeylerden çok fazla tükettiyseniz, otomatik olarak kilo verirsiniz. Prensipte temiz beslenme, kısa süreli bir diyet değil, daha çok diyette uzun vadeli bir değişikliktir.
Temiz Beslenmede önemli temel kurallar nedir?
- Temiz beslenme akımının öncüsü ve çok satan yazar Tosca Reni'ye göre, kahvaltı bir zorunluluktur - ister saat yedi ister on bir olsun. Böylece temiz yeme konsepti, harika bir şekilde aralıklı oruç tutmaya da uygulanabilir.Dengeli bir kompleks karbonhidrat ve protein karışımı ile herkes güne enerji dolu başlar, enerji depolarını yeniler, beyni besler ve yeme ataklarından uzak kalır.
- Beslenme planınızdan şekerden kurtulun; Şeker tüketiminizi bir gecede sıfıra indirmek elbette kolay değil. Bu nedenle tüketimi adım adım azaltmaya çalışın.
- Şeker ikamelerinden de kaçının; Temiz yeme konseptinde aspartam, asesülfam-K, maltitol veya sukraloz gibi tatlandırıcılara da izin verilmez.
- Doğal gıdalarla tatlılık; Kuru meyve, meyve veya meyve posası, elma şurubu, hurma şurubu ve pirinç şurubu ile sağlıklı ve doğal bir tatlandırıcıya sahip olabilirsiniz.
- Sağlıklı yağlara ulaşın; Vücudun metabolik süreçleri ve hormon dengesini korumak için omega-3 gibi temel, doymamış yağ asitlerine ihtiyacı vardır. Aynı zamanda kas kütlesi oluşturmada çok önemli bir faktördür. Omega-3 yağ asitleri keten tohumu, keten tohumu yağı, zeytinyağı, ceviz, avokado ve somon, ton balığı ve uskumru gibi yağlı balıklarda bulunur.
- Proteinleri ve karbonhidratları birlikte tüketin; Temiz beslenme tam teşekküllü bir beslenme şekli olduğundan, burada hiçbir şey bırakılmaz. Bir öğün ideal olarak üç makro besin öğesini, karbonhidratları, proteinleri ve yağları kapsamalıdır.
- Taze ve mevsimlik pişirin; Mevsiminde taze ve pişmemiş yediğimiz sebze ve meyvelerden daha fazla vitamin ve mineral alırız.
- Yemeklerinizi önceden planlamak en iyisidir.
- Çok su için, alkol almayın veya nadiren alkol alın.
- Taze otlar, baharatlar ve biraz tuzla tatlandırın.
- Temiz alışveriş: Alışveriş sırasında mutlaka etiket okuyun. Etiket besinin kimlik kartıdır.
Kesinlikle "Yasak" yiyecekler nelerdir?
- Tofu ürünleri (füme tofu, doğal tofu, seitan tofu)
- Kurabiyeler ve şekerlemeler, trans yağ, şeker ve renk içerirler.
- Maltitol veya sukraloz gibi şeker ikameleri içeren protein çubukları
- Beyaz un ürünleri
- Meyveli yoğurt, meyveli kuark yemekleri, puding vb.
- Şekerli limonatalar, enerji içecekleri, izotonik sporcu içecekleri
- Cips, kraker, ağır işlenmiş fındık
- Hazır çorbalar, makarna sosları, ketçap, hazır soslar, köri sosları vb. "yemeye hazır" yemekler.
- Sosis, salam, farklı tatlara sahip yoğun işlenmiş krem peynir
- Nugat, fıstık ezmesi (fıstık ezmesine izin verilir), reçeller
- Fast food (patates kızartması, hamburger, pizza)
- Alkol
Temiz beslenmede işlenmiş, paketlenmiş ürünlerden uzak kalmak, daha az amabalaj atığı demektir. Ayrıca evimizde kulandığımız mutfak araçlarında plastikten yapılan malzemelerin kaldırılıp yerine cam kavanozlar yada bezden yapılan keseleri kullanmak, tek kullanımlık çatal, bıçak, bardak gibi malzemeler kolayllık olsada bu tür malzemeleri de mutfağımızdan çıkarmakda temiz bir çevreye katkı sağlayacağı gibi sağlıklı ve temiz bir beslenmeye katkı olacaktır.